Η "ΣΥΝΟΔΕΙΑ" ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

Ημερομηνία: 11/3/2008 Η «συνοδεία» του στρατηγού
O Θράκας στρατηγός του 1ου αιώνα μ.Χ. Τιβέριος Γάιος Σιτάς «έφυγε» για το ταξίδι του στον άλλο κόσμο με τη «συνοδεία» που του άρμοζε: την άμαξα, τα οκτώ του άλογα και φυσικά την ασπίδα του.
Στο Λιθοχώρι της Καβάλας, στην τοποθεσία όπου τάφηκε ο διοικητής μιας εκ των 50 περιφερειών, των Στρατηγιών, της ρωμαϊκής επαρχίας της Θράκης τον 1ο αιώνα μ.Χ., η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως ένα πλήθος από ενδιαφέροντα ευρήματα, τα οποία υπενθυμίζουν το διαδεδομένο στην αρχαία Θράκη έθιμο της ταφής αξιωματούχων μαζί με τα άλογά τους.
Τα ευρήματα της σωστικής ανασκαφικής έρευνας στο Λιθοχώρι, που συνεχίστηκε για δεύτερη χρονιά το 2007 με χρηματοδότηση της «Εγνατίας Oδού ΑΕ», θα παρουσιάσουν οι αρχαιολόγοι της ΙΗ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Β. Πούλιος, Δ.-Δ. Μεγγίδης και Ε. Κοσμίδου σε ανακοίνωσή τους στην ΚΑ επιστημονική συνάντηση για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη (13 -15 Μαρτίου, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης).
Εννέα ταφές
Oι ανασκαφικές έρευνες στη βόρεια περιοχή του οργανωμένου νεκροταφείου αποκάλυψαν συνολικά εννέα νέες ταφές, εκ των οποίων μία ανθρώπινη και οι υπόλοιπες οκτώ αλόγων (δύο ήταν διπλές). Δυστυχώς, δε στάθηκε δυνατό να βρεθούν όλες ακέραιες, μιας και, όπως εξηγεί ο κ. Πούλιος, «σε κάποιες περιπτώσεις οι επεμβάσεις κατά το παρελθόν από γεωργικές εργασίες ή λαθρανασκαφές προκάλεσαν μεγάλες φθορές». Ακόμη κι έτσι, το εύρημα είναι εντυπωσιακό, καθώς είναι η δεύτερη μόλις περίπτωση ομαδικής ταφής αλόγων στη Β. Ελλάδα (η προηγούμενη ήταν στη Μικρή Δοξιπάρα του Εβρου).
Σημαντικότατο εύρημα είναι το ομφάλιο ασπίδας, ένας χάλκινος δίσκος διαμέτρου 19 εκ., που βρέθηκε στα καπούλια ενός αλόγου. Τα φθαρτά υλικά της ασπίδας (δέρμα, ξύλο) δε σώθηκαν. Η στικτή επιγραφή στο ομφάλιο (T. GAI SITA) μάλλον αναγράφει σε γενική κτητική το όνομα του ιδιοκτήτη της. Σύμφωνα και με άλλες πηγές, οι αρχαιολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για τον Θράκα Σιτά, ο οποίος έφερε ως τιμητικό προσωνύμιο το Τ(ιβέριος) Γάιος και υπήρξε στρατηγός της Θράκης το διάστημα 46-54 μ.Χ.
Σε μία από τις ταφές των αλόγων σώζονται τμήματα από την περίτεχνη φορβειά, με χιόσχημα και καρδιόσχημα προσαρτήματα, ενώ σε άλλες βρέθηκαν ένα σιδερένιο ξίφος, αιχμές δοράτων και αντικείμενα της ιπποσκευής.
Δίπλα σε μία ταφή εντοπίστηκε σιδερένιο επίσωτρο τροχού, διαμέτρου 1 μ., που μαρτυρεί την ύπαρξη ενός οχήματος, το οποίο, όμως, καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. (Ενα άλλο τροχοφόρο όχημα, πολύ καλά διατηρημένο, με αναπαραστάσεις από άθλους του Ηρακλή βρέθηκε πέρυσι στο ίδιο σημείο).
Εξω από το νεκροταφείο εντοπίστηκε και ένα ακόμα κτίριο το οποίο, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, αποτελούσε πυργόσχημη κατασκευή, που κτίστηκε ίσως για τη φύλαξη της νεκρόπολης, η οποία φιλοξενούσε εξέχοντα μέλη της τοπικής κοινωνίας μαζί με τα πολύτιμα αντικείμενά τους.
Σημαντική θέση
Η ανασκαφή στο Λιθοχώρι σχεδόν έχει ολοκληρωθεί, όσον αφορά τη ζώνη απαλλοτρίωσης της Εγνατίας. Με γνωμοδότηση του ΚΑΣ και απόφαση του υπουργού Πολιτισμού, οι αρχαιότητες που καταλάμβαναν την κύρια αρτηρία της Εγνατίας επιχωματώθηκαν και ήδη από τον Αύγουστο του 2007 ο δρόμος έχει δοθεί στην κυκλοφορία.
Oπως επισημαίνουν οι υπεύθυνοι αρχαιολόγοι, πρόκειται για μια σημαντικότατη θέση η οποία έχει ανασκαφεί ελάχιστα. Η ΙΗ ΕΠΚΑ, εκτιμώντας τη σπουδαιότητα και μοναδικότητα των αρχαιοτήτων, έχει εισηγηθεί στο ΚΑΣ τη διατήρησή τους και τη δημιουργία ενός κλειστού επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου. Εφόσον η πρόταση υιοθετηθεί, οι υπεύθυνοι αρχαιολόγοι ευελπιστούν ότι αυτή θα αποτελούσε την αρχή μιας προσπάθειας για την έρευνα και ανάδειξη του τυχόν υπόλοιπου νεκροταφείου και του ίδιου του οικισμού.