ЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄЭIЄ

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪ЭЄ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪







Τρίτη 30 Απριλίου 2013

Η ενέργεια των αρχαίων ιερών ναών



Ο Alvin Holm είναι καθηγητής Αρχιτεκτονικής στην Pensylvania και λάτρης της αρχαίας Ελλάδας. Ευρισκόμενος στη χώρα μας για να μιλήσει σε συνέδριο στη Σαμοθράκη με θέμα τα "Καβείρια Μυστήρια" , μίλησε για τις αόρατες δυνάμεις που κρύβει μέσα της η αρχαία αρχιτεκτονική και η επίδραση που έχουν στον ψυχισμό αλλά και στο σώμα μας οι αρχαίοι ναοί.
"Οι αρχαίοι ναοί, εμπεριέχουν τον Θεό"
Alvin Holm : "Οι ναοί εμπεριέχουν τον Θεό ή τη Θεά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και μας επηρεάζουν όπως συμβαίνει και με ένα μουσικό όργανο, σε ένα υπόκωφο επίπεδο. Η αντήχηση της γης βρίσκει αγωγό τους κίονες οι οποίοι λειτουργούν σαν μπαταρίες. Αυτές με την σειρά τους παράγουν ένα είδος ενέργειας
και μας επηρεάζουν χωρίς όμως εμείς να το γνωρίζουμε. Όταν κανείς πλησιάζει μεταξύ αυτών των κιόνων μπορεί να νιώσει την ένταση.
Μπορείς να κλείσεις τα μάτια και να περάσεις μεταξύ των κιόνων γνωρίζοντας ότι κάτι συμβαίνει. Υπάρχει η γενική υπόθεση ότι πρόκειται για θεραπευτικά κέντρα ακόμη και αν δεν ασκληπιείο. Εδώ λαμβάνει χώρα η θεραπεία, είτε αυτή είναι ψυχική, πνευματική η φυσική. Όταν βρίσκεσαι κοντά σε ναό δεν είναι αναγκαίο να μπεις μέσα. Αρκεί να σταθείς μπροστά ή δίπλα στο ναό ή καλύτερα μεταξύ των κιόνων και θα νιώσεις την αναταραχή μέσα στο σώμα σου να μεταφράζεται σε αρμονία".


Το μυστικό της ιερής γεωμετρίας

Alvin Holm : "Οι ναοί βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεία. Δεν είναι κάθε σημείο κατάλληλο. Σημεία όπου η ενέργεια είναι αντιληπτή από την υπερευαίσθητη ψυχή. Οι ναοί είναι κατασκευασμένοι έτσι ώστε να ενισχύουν αυτές τις ενέργειες. Σήμερα, αν και δεν είμαι ο μόνος που σκέφτεται κατά αυτό τον τρόπο, αν και εφαρμόζω τις αρχές αυτές στους ναούς, μου φαίνεται πως πρόκειται για μια πολύ χαμηλή αντήχηση της τάξης των 8 χερτζ. 7.9 χερτζ πολύ χαμηλό επίπεδο κάτω από το όριο αντίληψης το οποίο λαμβάνεται μόνο από το σώμα μας και μόνο υποσυνείδητα".

Πως αναγνώριζαν οι αρχαίοι Έλληνες τους ιερούς τόπους δύναμης

Alvin Holm : "Πολύ πριν τους έλληνες η ανθρωπότητα σε κάθε μέρος τους κόσμου κατανόησε πως ορισμένα πετρώματα κάθετα τοποθετημένα ήταν σημαντικά. Βάζοντας τα χέρια γύρω τους κατανόησαν την ενέργειά τους. Η σπουδαία συμβολή των ελλήνων ήταν να βελτιστοποιήσουν και να καθορίσουν αυτές τις αναλογίες όπως αυτές του βιολιού Συνεπώς δεν γίνεται καμία βελτίωση στους ναούς του 4ου-5ου αιώνα. Ήταν τόσο καλοφτιαγμένοι που δεν υπήρχε περιθώριο βελτίωσης. Επιπλέον αυτό αποτυπώνεται και καθορίζεται στα μαθηματικά".
Γιατί νιώθουμε περίεργα στους αρχαίους τόπους λατρείας;

Alvin Holm : "Μερική ευθύνη φέρει η τοποθεσία. Υπάρχουν ιδιαίτερες τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο που συμβαίνουν τέτοια φαινόμενα και πολλά από αυτά δεν είναι μαρκαρισμένα με ναούς, άλλα με πέτρινους κύκλους. Η Ελληνική και πάλι επιτυχία αφορά στην βελτιστοποίηση τους. Δεν πρόκειται πλέον για ορθούς ασμίλευτους λίθους στο έδαφος αλλά για μια μπαταρία πετρωμάτων.
Η αρχαία αυτή πολύτιμη γνώση αποδίδεται κυρίως στον Πυθαγόρα για τον οποίο πολλοί υποστηρίζουν πως μελετούσε πρότερη γνώση, ενώ κάποιοι άλλοι λένε ότι η γνώση προήρθε από τη Μεσόγειο και έπειτα διασκορπίστηκε. Άλλοι μιλάνε για γνώση που ήρθε από τον βορρά. Ωστόσο η γνώση αυτή σαφώς ξεπερνά τον άνθρωπο. Η επιτυχία ωστόσο παραμένει πως αυτοί οι άνθρωποι μπόρεσαν να αντιληφθούν την τάξη του σύμπαντος και πως αυτό αναπνέει, τον ρυθμό της γης".



arxaia-ellinika.blogspot.gr/

ΚΡΟΚΟΣ Ή ΠΡΟΖΑΚ;Η ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΓΝΩΣΙΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ!



Είναι προφανές ότι υπάρχει κάτι μαγικό στο λουλούδι του κρόκου (Crocus sativus) , από το οποίο προέρχεται το μπαχαρικό κρόκος ή σαφράν.

Εάν η εντυπωσιακή ομορφιά του λουλουδιού του δεν σε μαγέψει , όταν δοκιμάσεις το μπαχαρικό η γεύση του θα σε γοητεύσει.

Ενώ ο κρόκος είναι εξαιρετικά ακριβός, επειδή χρειάζονται περίπου 150 λουλούδια για να μας δώσουν μόλις 1.000 mg (0,035 oz) στύμονες κρόκου , και κοστίζει περίπου 800 ευρό το κιλό, δεν χρειάζεται αρκετή ποσότητα για να έχει αποτέλεσμα.

Η μοναδικότητά του είναι, επίσης, στο γεγονός ότι η συγκομιδή του δεν μπορεί να αυτοματοποιειθεί αλλά γίνεται προσεκτικά με το χέρι, όπως χωρίς αμφιβολία έχει γίνει για δεκάδες χιλιάδες, αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια.

Ο κρόκος έχει τεκμηριωθεί ότι έχει χρησιμοποιηθεί ως ένα πολύπλευρο φάρμακο από τους αρχαίους χρόνους.

Το 2004 ερευνητές που μελετούν 3.500 χρόνια παλιές τοιχογραφίες της Θήρας, ένα ελληνικό νησί στο Αιγαίο, που βρέθηκαν απεικονίσεις της θεάς προεδρεύει ο κατασκευαστής και η χρήση ενός φαρμάκου από το λουλούδι κρόκος. [I]

Ίσως ακόμη πιο εκπληκτικό είναι το γεγονός ότι απεικονίσεις 50.000 ετών προϊστορικών θέσεων στο βορειοδυτικό Ιράν περιέχουν χρωστικές ουσίες με βάση τον κρόκο, που δείχνει ότι η σχέση του ανθρώπου με τον κρόκο είναι τόσο παλιά όσο ο ίδιος ο χρόνος. [Ii]
 A Minoan goddess supervising saffron use
Η Χημεία του κρόκου εκφράζει μια απόκοσμη πολυπλοκότητα.

Περιέχει πάνω από 150 πτητικές και αρωματικές ενώσεις – μια βιοχημική συμφωνία που εξασφαλίζει ότι το μυστήριο της δεν θα μπορέσει να αποκωδικοποιειθεί πλήρως, τουλάχιστον στο βαθμό που οι μεγάλες ιατρικές δυνάμεις παραμένουν άκαμπτες στην απλουστευμένη σύγχρονη φαρμακολογία.

Ενώ η πρόσφατη προβολή του κρόκου για τις ιδιότητες του στην απώλεια βάρους (μέσω καταστολής της όρεξης) στην εκπομπή του Δρ Oz έχει προκαλέσει αρκετά ένα κύμα ανανεωμένου ενδιαφέροντος για αυτό το μπαχαρικό, ο κρόκος έχει πολύ περισσότερα να προσφέρει από αυτό.

Μπορεί, πράγματι, να βοηθήσει σοβαρές νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η νόσος του Alzheimer …

Μια 22-εβδομάδων πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή, ελεγχόμενη μελέτη του κρόκου στην καταπολέμηση της ήπιας έως μέτριας μορφής της νόσου του Αλτσχάιμερ που δημοσιεύθηκε το 2010, έδειξε ότι 15 mg κρόκου δύο φορές την ημέρα ήταν εξίσου αποτελεσματικό με 5 mg δονεπεζίλης (Aricept) δύο φορές την ημέρα , με σημαντικά λιγότερες παρενέργειες.

Μια άλλη 16-εβδομάδων, τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη μελέτη με εικονικό φάρμακο, που επίσης, δημοσιεύθηκε το 2010, έδειξε ότι 15 mg κρόκου δύο φορές την ημέρα ήταν τόσο ασφαλές και αποτελεσματικο σε ήπια έως μέτρια μορφή της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Αλλα δεν είναι μόνο οι στύμονες που έχουν θεραπευτικές ιδιότητες, τα πέταλα του φυτού Crocus sativus έχουν επίσης αποδειχθεί σχεδόν ισοδύναμα με το Prozac (φλουοξετίνη), για την θεραπεία της κατάθλιψης.

Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Progress in Neuropsychopharmacology and Biological Psychiatry το 2007, 15 mg πέταλα του Crocus sativus ήταν εξίσου αποτελεσματικά με 10 mg του Prozac για τη θεραπεία ήπιας έως μέτριας μορφής κατάθλιψης, πετυχαίνοντας στο 25% των συμμετεχόντων πλήρη ύφεση.

Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2004 για την κατάθλιψη έδειξε ότι 30 mg κρόκου την ημέρα, ήταν εξίσου αποτελεσματικά με 100 mg την ημέρα του φαρμάκου ιμιπραμίνη, για τη θεραπεία της ήπιας έως μέτριας μορφής κατάθλιψης.

Άλλες επιβεβαιωμένες πειραματικά, θεραπευτικές ιδιότητες του κρόκου είναι:

Αγχώδεις Διαταραχές

Aσθενοσπερμία (χαμηλή σπερματοζωαρίων)

Καρδιακή υπερτροφία

Τοξικότητα ήπατος ωφειλόμενη σε χημειοθεραπεία

Καρκίνο του παχέος εντέρου

Κρόκος «Ανθισμένη» αντικαρκινική βόμβα

Διαβητική νευροπάθεια

Δυσμηνόρροια (ακανόνιστη έμμηνο ρύση)

Στυτική Δυσλειτουργία

Οδοντοφυία

Υπέρταση

Φλεγμονή

Καρκίνος του ήπατος

Απόφραξη μέσης εγκεφαλικής αρτηρίας

Σκλήρυνση κατά πλάκας

Σκλήρυνση κατα πλάκας και κρόκος κοζάνης

Εξάρτησης από οπιοειδή / Αποτοξίνωση

Καρκίνο του παγκρέατος

Ψωρίαση

Αναπνευστικές ασθένειές

Επούλωση πληγών


Ο κρόκος έχει αποδειχθεί ότι ρυθμίζει τουλάχιστον 22 βιολογικούς κύκλους μέσω των ακόλουθων φαρμακολογικών δράσεων:

Αγχολυτική

Αντιφλεγμονώδη

Αντικαρκινική

Αντικαταθλιπτική

Αντιμεταλλαξιογόνο

Αντιοξειδωτική

Aντιπολλαπλασιαστική

Aφροδισιακή

Aποπτωτική

Βρογχοδιασταλτική

Αναστέλει το ασβέστιο

Καρδιοπροστατευτική

Χημειοπροληπτική

Χημειοθεραπευτική

Αναστολέας Κυκλοοξυγενάσης

Διεγερτικών ανταγωνιστικών αμινοξέων

Υπνωτική και ηρεμιστική

Υποτασική

Νευροπροστατευτική

Ανταγωνιστές προσταγλανδίνης

Παράγοντας νέκρωσης όγκων άλφα αναστολέα


Ένα τέτοιο φυτό όπως ο κρόκος, όπως και κάθε φυτό με ένα τέτοιο μεγάλο αριθμό και τρόπους δράσης και τόσο μεγάλη βιολογική δραστηριότητα σε εξαιρετικά μικρές ποσότητες, θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή.

Ας μην ξεχνάμε ότι η διαφορά από το φάρμακο και το φαρμάκι είναι ελάχιστη.

Σε πολύ μικρές ποσότητες, ένα βότανο όπως ο κρόκος μπορεί να ωθήσει ένα σύστημα σε ισορροπία, ή σε μια κατεύθυνση που ο χρήστης μπορεί να αντιμετωπίσει σαν θετικό - για παράδειγμα, όπως συμβαίνει όταν ο κρόκος χρησιμοποιείται σε ένα πιάτο σαν μπαχαρικό, ή καταναλώνονται το ως τσάι.

Ωστόσο, σε υψηλότερες “φαρμακολογικές δοσολογίες,” ειδικά όταν αναμιγνύονται με άλλα συνταγογραφούμενα φάρμακα, υπάρχει κίνδυνος να γίνει σοβαρή βλάβη.

Επιμέλεια:Ευαγγέλου Μαριάννα-βιοχημικός Msc /filonoi.gr

ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ ΣΤΙΣ ΒΑΣΣΕΣ-ΜΙΑ "ΣΥΣΚΕΥΗ" ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΙΟΥ ΘΟΛΟΥ!

(ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗ ΚΑΙ ΔΥΟ ΑΚΟΜΗ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΑΜΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΠΡΙΝ ΜΕΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ:Ο Ναός που περιστρέφεται και ο Ναός που δονείται...-
Σπάνιο και μοναδικό βίντεο με τον απίστευτης ομορφιάς περιστρεφόμενο Ναό του Απόλλωνα στις Βάσσες)


Αρχαίος ναός περιστρέφεται
Οι αρχαίοι ελληνικοί ναοί δεν ήταν τυχαία αρχιτεκτονήματα. Σίγουρα. Δεν κατασκευάστηκαν μόνο για να στεγάσουν την αρχαία λατρεία, αλλά και για να αποτυπώσουν ην αρμονία του σύμπαντος. Μέσα τους είναι εγγεγραμμένη η βαθιά γνώση που συνδέει τη γη με τον ουράνιο θόλο, τον άνθρωπο με το άπειρο. Ο ναός του Επικούρειου Απόλλωνα στις Βάσσες Ηλείας κρατά, επίσης, κάποια αναπάντεχα μυστικά βαθιά κρυμμένα. Κυριολεκτικά βαθιά στα θεμέλια του. Αυτά που οι κλασικά σκεπτόμενοι επιστήμονες χαρακτήρισαν ¨σαθρά¨ δίχως να καταλάβουν το “μυστικό” που βρίσκεται εκεί.

Οι πρώτες περίεργες ενδείξεις προέκυψαν από σχετική έρευνα του αρχαιολόγου Cooper, ο οποίος το 1972 έκανε κάποιες τομές στα θεμέλια του ναού. Αυτό που ανακάλυψε είναι πως ολόκληρο το οικοδόμημα στηρίζεται πάνω σε μια ασυνήθιστη υπόγεια βάση. Στην ανατολική πλευρά του ναού υπάρχει, σε βάθος δύο μέτρων, ένα στρώμα προσεχτικά λαξευμένου βράχου, με κλίση προς το νότο. Πρόκειται για ένα κεκλιμένο επίπεδο, δηλαδή. Στη νότια πλευρά όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εκεί ο ναός “κάθεται” πάνω σε φερτά υλικά, σε αναρρίμματα και συγκεκριμένα σε ένα στρώμα από κιτρινωπό πηλώδες χώμα και βότσαλα θαλάσσης. Το αποτέλεσμα; Ολόκληρος ο ναός ¨γλιστράει¨ και περιστρέφεται αργά γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα στην νοτιοανατολική γωνία του. Για να διευκολυνθεί αυτή η περιστροφή και να αποσβένονται οι κραδασμοί, ολόκληρη η βάση του ναού είναι κατασκευασμένη από αλλεπάλληλα στρώματα πλακών που συνδέονται μεταξύ τους με μεταλλικούς συνδετήρες γύρω από τους οποίους έχει χυθεί μόλυβδος.
Παρόμοιες συνδέσεις έχουν παρατηρηθεί και στο δάπεδο του ναού της Προναίας Αθηνάς στους Δελφούς, στο μυστηριώδες κτίσμα που είναι γνωστό με το όνομα ¨Θόλος¨. Γιατί όμως να έχει κατασκευαστεί έτσι ο ναός του Απόλλωνα στις Βάσσες; Σίγουρα δεν είναι τυχαίο συμβάν, αλλά ούτε και κατασκευαστικά αβλεψία. Κατά την άποψη του μαθηματικού Στέλιου Πετράκη, ο ναός γλιστράει και περιστρέφεται, όπως διαπιστώνουν οι αρχαιολόγοι, όχι τυχαία, αλλά σκόπιμα. Πρόκειται για ένα προσεκτικά προμελετημένο επίτευγμα των αρχαίων κατασκευαστών του. Η ιδιότυπη βάση του ναού κατασκευάστηκε αφού προηγουμένως υπολογίστηκαν πολύ προσεχτικά το βάρος του και η γωνία στροφής του, έτσι ώστε μέσα σε έναν χρόνο να “μετακινείται” κατά 50 πρώτα και δύο δεύτερα της μοίρας. Εδώ είναι που αρχίζουν τις εντυπωσιακές θεωρίες γιατί τα 50΄ και 2΄΄ της μοίρας είναι η τιμή ετήσιας μετάπτωσης των ισημερινών!

Το αποτέλεσμα είναι η “ολίσθηση” προς τα πίσω του βορείου πόλου του ουρανού. Αυτήν την μεταβολή την είχαν υπολογίσει ακριβώς οι αρχαίοι κατασκευαστές του ναού και γι΄ αυτόν τον λόγο είχαν διαμορφώσει έτσι τα θεμέλια του, ώστε να μπορεί να περιστρέφεται και να παρακολουθεί στο πέρασμα των αιώνων την μετάπτωση των ισημεριών. Αυτή την άποψη υποστηρίζει ένθερμα ο Στέλιος Πετράκης, ο οποίος έχει υποβάλει και σχετική μελέτη στη μαθηματική εταιρεία Πατρών. Σύμφωνα με τους μαθηματικούς και αστρονομικούς υπολογισμούς του λοιπόν, ολόκληρος ο ναός περιστρέφεται συμπεριφερόμενος σαν μια ¨συσκευή¨ παρατήρησης του ουράνιου θόλου και συντονισμού της με το άστρο του Βορρά, τον Πολικό Αστέρα.

Την εποχή που χτίστηκε ο ναός του Επικουρείου Απόλλωνα, ο Πολικός Αστέρας ήταν ο Α΄ του αστερισμού του Δράκοντα. Στο διάστημα των χιλιετιών που κύλησαν και λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, που αναφέραμε, τη θέση του Πολικού Αστέρα κατέλαβε ο Α΄της Μικρής Άρκτου.

“Σκέφτηκα”, αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης, “πως αν η θεωρία μου για την λειτουργία του ναού και ως συσκευής για την παρατήρηση του ουρανίου θόλου είναι σωστή, τότε θα έπρεπε να έχουμε και σήμερα τις αποδείξεις για την εναρμόνιση του με την ουράνια γεωμετρία. Ο άξονας του, όπως διαγράφεται από τον προσανατολισμό του και από τις πλάκες του δαπέδου, είναι στραμμένος προς τον ουράνιο Βορρά. Πριν από 2400 χρόνια έδειχνε τον Α΄ του Δράκοντα. Σήμερα θα έπρεπε να ‘δείχνει’ τον Α΄ της μικρής Άρκτου’. Και έτσι είναι. “Διαπίστωσα ιδίοις όμμασι το φαινόμενο, στις 2 Αυγούστου του 1972″, αναφέρει ο Στέλιος Πετράκης και εξηγεί: “Περίμενα υπομονετικά να

νυχτώσει, έχοντας σταθεί πίσω από τον κυκλικό βωμό που βρίσκεται στο εσωτερικό του ναού. Όταν τα αστέρια εμφανίστηκαν είδα πως προεκτείνοντας νοερά τις δύο βόρειες μεσαίες κολόνες προς τον ουρανό συναντούσα ανάμεσα τους, στο κέντρο ακριβώς, τον σημερινό Πολικό Αστέρα, τον Α΄ της μικρής Άρκτου¨.

Για πολλούς συντηρητικά σκεπτόμενους, ενδεχόμενα σαν και αυτό της τεχνητής ολίσθησης του ναού είναι απίστευτα, ωστόσο οι μαθηματικοί και αστρονομικοί υπολογισμοί τα αποδεικνύουν υπενθυμίζοντας μας πως καμιά φορά ο πολύς ορθολογισμός η και η επιστημονική αλαζονεία μπορεί να αποκλείσουν τις εκδοχές που, ενώ δείχνουν απίστευτες, ίσως είναι οι πραγματικές.

Προεκτείνοντας νοερά τους δυο κίονες, στο βάθος, ο Στέλιος Πετράκης “συνάντησε” τον Πολικό Αστέρα !

 Περιοδικό “Ιστοριογνωσία”

©ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟΝ/visaltis.net 

ZATΡΙΚΙΟΝ-ΤΟ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΚΑΚΙ

Το σκάκι που όλοι γνωρίζουμε σήμερα είναι το αρχαιοελληνικό ΖΑΤΡΙΚΙΟΝ.Σήμερα δεν υπάρχει άνθρωπος σε ολόκληρο τον πλανήτη που να μην γνωρίζει το ΣΚΑΚΙ που στην αρχαιότητα το ονόμαζαν ΖΑΤΡΙΚΙΟΝ και που ήταν επινόηση των αρχαίων ελλήνων από την αρχή της ιστορικής τους διαδρομής.

Στην αρχαία Ελλάδα οι Πεττείες ήταν τριών διαφορετικών ειδών. Οι πεττείες του πρώτου είδους είναι αυτές όπου ο παίκτης είχε τον μικρόκοσμο και που με την ρίψη κυβειών έκανε τις κινήσεις που τον υποχρέωναν οι αριθμοί που έφερνε. Η έννοια της κυβείας δεν περιείχε πάντα την έννοια της τύχης μια και είναι γνωστό «τα ζάρια του θεού».

Οι πεττείες του πρώτου είδους είναι αυτές όπου ο παίκτης είχε τον μικρόκοσμο και τα κομμάτια του είχαν συγκεκριμένη δραστηριότητα σε κινήσεις πάνω στον πίνακα.
Η πλέον εξελιγμένη μορφή ήταν οι πεττείες που συνδύαζαν τις κυβείες και τις προκαθορισμένες κινήσεις κομματιών. Το Ζατρίκιον ως άθυρμα πεττείας είχε και τις τρεις μορφές, δηλαδή Ζατρίκιον με κυβείες, ζατρικίων με προκαθορισμένες κινήσεις κομματιών και τέλος Ζατρίκιον με κυβείες και με προκαθορισμένες κινήσεις κομματιών.

Κατά την άποψη του συγγραφέα ο Παλαμήδης δεν είναι ο εφευρέτης των αρχαίων πεττών, πεσσών και κυβειών, αλλά αυτός ο οποίος μεθοδικά κατέγραψε και παρουσίασε τα αθύρματα τα οποία προϋπήρχαν χιλιάδες χρόνια πριν και τα παρουσίασε συνολικά ως ενιαία φιλοσοφική στρατηγική δομή σε πολεμικές εφαρμογές.

Το ότι προϋπήρχαν τα αρχαία ελληνικά αθύρματα είναι αυτονόητο γιατί γνωρίζουμε τις εκστρατείες του Διονύσου και του Ηρακλή που έγιναν χιλιάδες χρόνια πριν την γέννηση του Παλαμήδη και στα έργα, όπως π.χ. Διονυσιακά του Νόννου, υπάρχουν ξεκάθαρες αναφορές για τα στρατηγήματα του Διονύσου και τα στρατηγήματα του Πάν.
Την εκστρατεία του Διονύσου την αναφέρει αναλυτικά ο Νόννος και την εκστρατεία του Ηρακλή ο Αρριανός (βλέπε στα έργα μου Θαγετοί Οικονομολόγοι, Περί Τεχνικών Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ηγεσίες, Πελασγοί Οικονομολόγοι κ.λπ.).
Οι λέξεις άθυρμα, αθύρματα, αθύρω αναφέρονται πάρα πολλές φορές στα Διονυσιακά του Νόννου. Και η εκστρατεία του Διονύσου στην Ασία έγινε πριν χιλιάδες χιλιάδων χρόνια. Ενώ τα αθύρματα αναφέρονται στον Ησίοδο, την Σαπφώ, τον Αλκαίο, τον Όμηρο, τους Ομηρικούς ύμνους που γράφτηκαν αιώνες πριν τα περσικά ή ινδικά Ζατρίκια, τα οποία προφανώς είναι από εκείνες τις εκστρατείες. Δεν είναι τυχαίο όπου θεοί και προστάτες των πεττειών είναι η Αθηνά, ο Διόνυσος, ο Ερμής και ο Πάν.

Η λέξη Ζατρίκιον είναι ξεκάθαρα αρχαιοελληνική και ετυμολογικά προέρχεται από δύο λέξεις, το επιτακτικό μόριο «ζα-» και του ρήματος τριάζω ή τριάσσω.

Το επιτακτικό μόριο «ζα» είναι πολύ γνωστό και το χρησιμοποιούμε σε πολλές λέξεις και έχει ως στόχο να ενισχύει το δεύτερο συνθετικό της λέξης.

Για παράδειγμα ζά(μ)πλουτος ή ζάπλουτος σημαίνει ο πολύ πλούσιος, ο πάμπλουτος, ο βαθύπλουτος, ζαφελής ο πανύ αφελής, ο πανβλαξ (ο ζα- αφελής), ζατρεφής ο ευτραφής (ο ζα- τρεφής) και (Λεξικό Σούδα) τα εξής: Ζαχρειής ο άγαν χρειώδης, Ζατρεφής ο ευτραφής κ.λπ. Και πλήθος άλλων παραδειγμάτων, που αναφέρουν τα σύγχρονα λεξικά, όπως: Ζάης, -ής, ές (επιθ.) = ορμητικός, θυελλώδης από το <θ. επιτ. μόριο ζα + άημι = πνέω. Ζάθεος, -ος, -ον (επιθ.) = ο πολύ θείος, ο ιερός, ο καθηγιασμένος από το <επιτ. μόριο ζα + θεός. Ζαθερής, -ής, -ές (επιθ.) = ο πολύ θερμός από το <επιτ. μόριο ζα + θέρος. Ζαμενής, -ής, ές = ο πανίσχυρος, ο πολύ ισχυρός από το <επιτ. μόριο ζα + μένος. Ακόμη τονίζεται ότι με το ζα- έχουμε και σε αρχαία γραφή το JA το οποίο σημαίνει: ζάλ, Sas, ζάρ, ζάρ-ι, saihs, szeszi, δηλαδή ζάρι ή κύβος. Και ο αριθμός 6 JA+, δηλαδή zal, ζάλ.

Το ρήμα τριάζω ή τριάσσω ή τριάττω σημαίνει νικώ. Και τριαγμός σημαίνει νίκη. Ζατριάζω σημαίνει υπερνικώ ή κατανικώ. Ακόμη γνωρίζουμε την λέξη Τρισμέγιστος (τρεις φορές Μέγιστος) και η έκφραση «τρισί πάλαις» δηλώνει αυτόν που νίκησε τρεις φορές, ο Τρινικητής. Συνεπώς με την λέξη Ζατρίκιον δηλώνεται η πλήρης συντριβή του αντιπάλου.

Και ο παίζω το Ζατρίκιον είναι ο αήττητος νικητής. Το νικητήριο άθυρμα Ζατρίκιον ή Ζητρίκιον.
Το ρήμα το βρίσκουμε στο Μέγα Ετυμολογικόν ως εξής: Τριάσσειν = Το νικάν, από μεταφοράς των παλαισταιστών, εν ταις τρισί πάλαις την νίκην καρπούμενον, και ατρίακτος, ο αήττητος. Αυτό αναφέρεται και στο Λεξικό του ψευδο-Ζωναρά, γράμμα Τ, ως εξής:
Τριάσσω και τριάττω = το νικώ, εκ μεταφορά των παλαισταιστών, εν ταις τρισί πάλαις την νίκην καρπούμενον, και ατρίακτος, ο αήττητος. Εδώ θα πρέπει να τονιστεί ότι από το ζα- και ζη- βγαίνει και η λέξη ζάω (ζάω ή ζήω = ζω) = είμαι στην ζωή, ζω, είμαι ζωντανός ακμάζω, είμαι ακμαίος.
Με αυτήν την λογική Ζατρίκιον σημαίνει ακόμη και «ζω για να κινώ» ή διαβιώνω νικηφόρα». Θα μπορούσε δηλαδή να είναι Ζατρίκιον και Ζητρίκιον. Ακόμη έχουμε τριάσσω ή τριάττω και πεσσεία ή πεττεία.

ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΟ ΖΑΤΡΙΚΙΟΝ Γρηγόρης Ζώρζος Μελετητής Συγγραφέας

Η κοινή καταγωγή των επιτραπέζιων παιχνιδιών που στην αρχαία Ελλάδα ονομάζονταν «πεττείες» είναι το «Πολυπολιτισμικό Σχέδιο για τα 50 χρόνια από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης» που έχει προταθεί στα 27 Κοινοβούλια και στην ΕΕ και έχει γίνει αποδεκτό, στο σύνολό του, με πλήθος εγγράφων, από την εποχή του Ντελόρ και του Σαντέρ, με γνωμοδοτήσεις:
1. «Σας συγχαρώ για το έργο σας, το οποίο παρέχει προστιθέμενη αξία στα κοινά Ευρωπαϊκά μας ιδεώδη» Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
2. «Σας συγχαίρω για το σημαντικό έργο σας και ειδικότερα σας συγχαίρω για το έργο του κ Ζώρζου το οποίο προάγει τον ελληνικό και Ευρωπαϊκό πολιτισμό» Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ποιος δεν γνωρίζει το Ζατρίκιον (Σκάκι) το οποίο παίζουν και στις 27 χώρες της Ε.Ε. προσαρμόζοντας το με τον τοπικό εθνικό πολιτισμό της η κάθε χώρας; Το Ζατρίκιον ως άθυρμα πεττείας είχε και τις τρις μορφές, δηλαδή Ζατρίκιον με κυβείες, ζατρικίων με προκαθορισμένες κινήσεις κομματιών και τέλος Ζατρίκιον με κυβείες και με προκαθορισμένες κινήσεις κομματιών.
Το ότι προϋπήρχαν τα αρχαία ελληνικά αθύρματα είναι αυτονόητο γιατί γνωρίζουμε τις εκστρατείες του Διονύσου και του Ηρακλή που έγιναν χιλιάδες χρόνια πριν. Τα αθύρματα αναφέρονται στον Ησίοδο, την Σαπφώ, τον Αλκαίο, τον Όμηρο, τους Ομηρικούς ύμνους που γράφτηκαν αιώνες πριν τα περσικά ή ινδικά Ζατρίκια, τα οποία προφανώς είναι από εκείνες τις εκστρατείες. Δεν είναι τυχαίο όπου θεοί και προστάτες των πεττειών είναι η Αθηνά, ο Διόνυσος, ο Ερμής και ο Πάν.

Η θεά της σοφίας και των αθυρμάτων (παιχνιδιών) ήταν η Αθηνά η οποία ξεπήδησε από τον μυαλό του Διός ως σκέψη και την βλέπουμε σε πλήθος παραστάσεων σε αρχαία αγγεία με επιτραπέζια αθύρματα τύπου πεττείας ως επιβλέπον ή ως διαιτητής σε παρτίδες. Μεγάλοι αρχαίοι αντιπαίζοντες (πεττευτές και κυβευτές) είναι οι εξής: Παλαμήδης, Αχιλλέας, Αίας του Οιλέα, Εύβουλος, Άμφις, Αλέξιος, Θερσίτης, Αίαντας ο Σαλαμίνιος, Πρωτεσίλαος, Πλάτων, Αλκιβιάδης, Περικλής, Μεγαλέξανδρος και οι στρατιώτες του, Ξενοφών, Οδυσσέας και μνηστήρες Πηνελόπης και τόσοι άλλοι.
Η λέξη Ζατρίκιον είναι ξεκάθαρα αρχαιοελληνική και ετυμολογικά προέρχεται από δύο λέξεις, το επιτακτικό μόριο «ζα-» και του ρήματος τριάζω ή τριάσσω.

Στο Βυζάντιο ονομαζόταν εκτός από το αρχαιοελληνικό όνομα Ζατρίκιον χρησιμοποιούσαν και το όνομα σκάκους, το οποίο διασώθηκε για αιώνες. Αναφέρεται π.χ. και από τον συγγραφέα Γρηγόριο Ξενόπουλο, ο οποίος σε έργο του γράφει την έκφραση «παίξαμε τους σκάκους». Στο Βυζάντιο το Ζατρίκιον ονομαζόταν και Κιόσα και σε παράφραση Ζατριζάν, εξ ου πιθανόν και το Σαντράζ. Στα λατινικά scacco σημαίνει τετράγωνη εικόνα.

Αναφέρεται ότι το Ζατρίκιον διαχρονικά έχει υποστεί πλήθος από παραλλαγές και αλλαγές και άλλαξε πολλά ονόματα όπως Ζατρίκιον, Τσατουράνγκα, Τσατράνγκ, Σατράντζι και Σκάκι. Δεν διαφωνεί όμως κανείς ότι το Τσατουράνγκα μετονομάστηκε σε Τσατράνγκ και στην συνέχεια σε Σατράντζι. Στην Ασία έχουμε Ελέφαντες και βεζίρηδες και στην Ευρώπη ευγενείς αξιωματικοί και βασίλισσες.
Ενώ σε παραλλαγές υπάρχουν κανόνια, ελέπολις, πολυβόλα κ.λπ. Στην Ευρώπη το σκάκι έγινε το αγαπημένο παιχνίδι των βασιλιάδων, και υπήρξε και αιτία πολέμου ανάμεσα στην Αγγλία και τη Γαλλία, το έτος 1061 μ.Χ., όταν κατά την διάρκεια μιας σκακιστικής παρτίδας ο Γάλλος βασιλιάς χτύπησε στο κεφάλι με τη σκακιέρα τον Άγγλο βασιλιά. Το 1196 μ.Χ. η καθολική εκκλησία απαγορεύει το σκάκι με την απειλή ότι όποιος παίζει σκάκι δεν πάει στον παράδεισο με αιτιολογία ότι η συνεχή παρατήρησή των κομματιών του Ζατρικίου ήταν ένα είδος ειδωλολατρίας.

Μετά από 3 αιώνες το Ζατρίκιον έγινε άθυρμα για όλους και με την στήριξη των Εκκλησιών. Θα πρέπει να τονίζουμε ότι ισχυρός παίκτης Ζατρικίου ήταν και ο γνωστός μας Γκρέκο.
Σύμφωνα με τον Αιγύπτιο ιερέα του ναού της Σαίδος, ο οποίος μίλησε στο Σόλωνα, οι Έλληνες είναι αρχαιότεροι των Αιγυπτίων κατά χίλια έτη. Σημαντικά είναι επίσης όσα λέει ο Σωκράτης στον πλατωνικό διάλογο «Φαίδρος», όπου επιβεβαιώνεται ότι οι Αιγύπτιοι διδάχθηκαν το Ζατρίκιον από τους Μιλήσιους Έλληνες, οι οποίοι έχτισαν την πόλη Ναύκρατις.
Στο αρχαίο απόσπασμα υπάρχουν δύο σημεία που δηλώνουν την πανάρχαια ελληνική ύπαρξη του Ζατρικίου (Σκακιού) από την εποχή των εκστρατειών του Διονύσου, του Ηρακλή και του Μεγαλέξανδρου.

Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι στο έργο του Θεόκριτου αναφέρεται ότι «έπαιζαν το κοινολεκτικώς λεγόμενον ζατρίκιον. Εκείνοι γάρ όταν πολλά ποιήσαντες ου δύναται ο έτερος νικήσαι τον ομοπαίκτορα, κινεί και τον από γραμμής λίθον, ήγουν ούτο βασιλέα καλούμενον».
Το σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι η έκφραση «κινεί και τον από γραμμής λίθον» (απονενοημένη κίνηση κατά τους αρχαίους) είναι ξεκάθαρο ότι την αρχαία Ελλάδα ήταν όρος των επιτραπέζιων αθυρμάτων τύπου πεττείας και σαφέστατα δηλωτικό ότι το Ζατρίκιον, σήμερα Σκάκι, ήταν συνέχεια των αθυρμάτων Μικροί και Μεγάλοι Πεσσοί (κατά τόπους πεσσοί), αρχαιοελληνική Πεττεία (με παραλλαγές), Δωδεκάγραμμο, Τάβλα, Τρίγραμμο, Πεντάγραμμο κ.λπ.
Ακόμη η αναφορά «ούτο βασιλέα καλούμενον» δηλώνει το αρχαίο ελληνικό άθυρμα της Πεττείας, τύπου Ludus Latrunculi, που είχαν πάρει οι ρωμαίοι από τους αρχαίους Έλληνες.
Ήδη το 1525 ο Ιταλός Μάρκο Τζιρόλαμο Βίντα δημοσιεύει ένα μεγάλο ποίημα στα λατινικά αφιερωμένο στο σκάκι, ακριβέστερα σε μια παρτίδα σκάκι του Απόλλωνα εναντίον του Ερμή, παρουσία των άλλων θεών του Ολύμπου.
Σε αυτό, προτείνει ονόματα κλασικής έμπνευσης για τα κομμάτια του σκακιού. Άλλωστε είναι γνωστό ότι το πρώτο στην ιστορία σκακιστικό περιοδικό, που κυκλοφόρησε στο Παρίσι το 1836, είχε τον τίτλο Palamede.

Απλά μερικές αποδείξεις ότι εκείνες τις εποχές γνώριζαν περισσότερα για την αρχαιοελληνική προέλευση του σκακιού, από ότι γνωρίζουμε εμείς σήμερα. Συνεπώς το Ζατρίκιον έχει ιστορική διαδρομή χιλιάδων χιλιάδων χρόνων.

Γράφει ο Γρηγόρης Ζώρζος

©ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟΝ/visaltis.net

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟI ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΝΑΣΤΑΙΝΑΝ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ ΤΟΥΣ


Στην αρχαία Ελλάδα, γράφει ο Μ. Τιβέριος, όπως και σε πολλές θρησκείες του αρχαίου κόσμου, απαντώνται παραδόσεις σύμφωνα με τις οποίες θεοί γνώρισαν τον θάνατο και στη συνέχεια την ανάσταση. Ο Διόνυσος είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα θεού που πέθαινε και ανασταινόταν κάθε χρόνο

Ο Απρίλης είναι ο μήνας στη διάρκεια του οποίου έχουμε την πιο μεγάλη γιορτή των ορθοδόξων Χριστιανών, που είναι τα Πάθη και η Ανάσταση του Κυρίου. Ιδιαίτερα για τους Ελληνες η γιορτή αυτή αποκτά πρόσθετη σημασία, αφού αρκετές φορές η Ανάσταση του Θεανθρώπου συσχετίστηκε με την ανάσταση της ίδιας της φυλής, ενώ συγχρόνως τους θύμιζε και πανάρχαια θρησκευτικά και λατρευτικά δρώμενα που η αρχή τους χάνεται στο βάθος των αιώνων, σε χρόνους πολύ πριν από τον ερχομό του Σωτήρα.

Σε πολλές θρησκείες του αρχαίου κόσμου και στην αρχαία Ελλάδα απαντώνται παραδόσεις σύμφωνα με τις οποίες θεοί γνώρισαν τον θάνατο και στη συνέχεια την ανάσταση, όπως π.χ. ο φοινικικός Αδωνις ή ο ελληνικός Διόνυσος. Επειδή μάλιστα συχνά οι τεθνεώτες και αναστάντες αυτοί θεοί συμβαίνει να είναι θεοί της γονιμότητας, πολλοί έχουν υποστηρίξει ότι η ιδέα αυτή του θανάτου και της ανάστασης εκ νεκρών είναι παρμένη από την ετήσια εναλλαγή των εποχών, όπου το νέκρωμα της φύσης κατά τη διάρκεια του παγερού χειμώνα το διαδέχεται το ξαναζωντάνεμά της κατά τη διάρκεια της ζωοδότρας άνοιξης. Επομένως με τα πάθη αυτά των θεών συμβολίζονται οι λειτουργίες της ίδιας της φύσης και, όπως είναι γνωστό, η πίστη συχνά εκφράζεται με συμβολισμούς.

Γύρω από τον ετήσιο αυτό αγώνα ανάμεσα στην ακαρπία και την ευφορία της γης υφάνθηκε και ο ιστός αρκετών αρχαίων μυστηριακών τελετών, γι’ αυτό ακριβώς και η συνήθης εποχή διεξαγωγής τους ήταν το τέλος του καλοκαιριού ή η αρχή του φθινοπώρου, με τα πρώτα πρωτοβρόχια. Τα μυστήρια, που γνώρισαν ιδιαίτερη άνθηση κατά τους χρόνους της ύστερης αρχαιότητας, υπόσχονταν στους μυημένους σ’ αυτά μόνιμη σωτηρία και μια ευτυχισμένη μετά θάνατον ζωή. Ετσι, σε δημόσιες αλλά κυρίως σε απόκρυφες τελετουργίες, οι πιστοί σκηνοθετούσαν τις διάφορες φάσεις αυτού του αγώνα, αναπαριστώντας τις ποικίλες περιπέτειες του πάσχοντος θεού τους.

Ο θάνατος και η ανάσταση
Οπως παρατηρεί ο Πλάτων, καθώς ο άνθρωπος πλησιάζει προς τον θάνατο αρχίζει να σκέπτεται για πράγματα που πριν δεν τον απασχολούσαν καθόλου, ενώ συγχρόνως αρχίζει να δίνει πίστη και σε δοξασίες υπερφυσικές. Ετσι και στην αρχαιότητα, πολλοί πίστευαν ότι με τις μυήσεις αυτές θα βοηθηθούν να κερδίσουν την πολυπόθητη αθανασία και ακόμη θα αποκτήσουν τη δυνατότητα και μετά θάνατον «να διασκεδάζουν και να χορεύουν» σε καταπράσινους λειμώνες στον καθαρό αέρα.

Ορισμένοι θρησκειολόγοι έχουν υποστηρίξει ότι η κεντρική ιδέα όλων αυτών των μυστηριακών θρησκειών ήταν ο θάνατος και η ανάσταση και έχουν συνδέσει τους σχετικούς μυστηριακούς μύθους με τα πάθη κάποιου θεού. Ετσι έχουμε τον θάνατο του Διονύσου, του Αττεως, του Οσίριδος. Στα μυστήρια που σχετίζονται με τους θεούς αυτούς συναντούμε ακολουθίες πένθους που στη συνέχεια τις διαδέχονται τελετουργίες χαράς και αγαλλίασης. Το αβάστακτο πένθος της Ισιδος για τον φόνο του αγαπημένου της αδελφού και συντρόφου, του Οσίριδος, που τον είχε κατακρεουργήσει ο θεός της σκιάς Σετ (ή Σεθ), σταματά όταν βρίσκει και συναρμολογεί όλα τα διαμελισμένα κομμάτια του, δίνοντάς του ξανά τη ζωή. Το ίδιο συμβαίνει και με τους πιστούς της. Μιμούμενοι τη θεά τους, αναζητούν τον Οσιρι, κτυπώντας με αλαλαγμούς τα στήθη τους. Μόλις ξαναντικρίζουν τον θεό, τότε τον θρήνο τον διαδέχεται ανείπωτη χαρά. Ο Πλούταρχος προτρέπει τα βάσανα της Ισιδας, όπως αναπαριστάνονται στις σχετικές τελετές, να γίνονται μαθήματα ευσέβειας και παρηγοριάς για όλους τους θνητούς που τους βρίσκουν τέτοια κακά.

Ο Ιούλιος Φίρμικος Ματερνός, πολιτικός και συγγραφέας του 4ου αι. μ.Χ., που αλλαξοπίστησε και έγινε Χριστιανός, μας παραδίδει ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες σχετικές με παγανιστικές μυστηριακές τελετές. Ετσι ανάμεσα σε άλλα μας περιγράφει και μια σκηνή κατά την οποία μπροστά σε ένα ομοίωμα κάποιου θεού, που κείτονταν νεκρός πάνω σε ένα φορείο, εξελίσσονταν σκηνές οδυρμού και θρήνου.

Η «επίκλησις» του Διονύσου
[στη φωτό αριστερά, το θείον Βρέφος Διόνυσος με φωτοστέφανο]

Ο Διόνυσος, χωρίς αμφιβολία, ήταν κι αυτός ένας θεός της βλάστησης και σαν τέτοιος ήταν ένας πάσχων θεός, που πέθαινε και ανασταινόταν κάθε χρόνο. Ωστόσο τα επεισόδια που σχετίζονται με τον θάνατό του, ο οποίος προκαλούσε τον μαρασμό της φύσης, μπορούμε να πούμε ότι δεν αποτελούσαν σημαντικό μέρος της όλης διήγησης. Εκτός από αναφορές στον βίαιο θάνατό του και τον διαμελισμό του υπήρχαν και παραδόσεις που έκαναν λόγο και για μια ομαλή κατάβασή του στον Αδη, προκειμένου να φέρει στον πάνω κόσμο, στον κόσμο των ζωντανών, τη μάνα του τη Σεμέλη.

Η κάθοδός του αυτή έγινε από την Αλκυονία λίμνη στη Λέρνα της Αργολίδας, για την οποία υπήρχε παράδοση ότι ήταν απύθμενη. Ετσι κανένας στην αρχαιότητα, ούτε και ο ίδιος ο αυτοκράτορας Νέρων, δεν είχε μπορέσει να μετρήσει το βάθος της. Στους Δελφούς, μέσα στο άδυτο του ναού του Απόλλωνος, «παρά το χρηστήριον», έδειχναν τον τάφο του θεού. Ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς, που έζησε προς τα τέλη του 1ου αι. π.Χ., μιλά για θρήνους κατά τη διάρκεια «των διονυσιακών παθών». Αλλά για τις τελετουργίες τις σχετικές με τον θάνατό του, όπως άλλωστε και γι’ αυτές που σχετίζονται με την ανάστασή του, ξέρουμε λιγοστά πράγματα. Κύρια αιτία ήταν η ευσέβεια των αρχαίων συγγραφέων που δεν ήθελαν να κοινοποιήσουν τίποτε «περί ων ου θέμις τοις αμυήτοις ιστορείν».

Ενα χαρακτηριστικό στοιχείο των τελετουργιών που συνδέονται με την ανάσταση του θεού ήταν και το κάλεσμά του, η «επίκλησις», από τους πιστούς του, που τον καλούσαν, ακόμη και με μικρές σάλπιγγες, να ανέβει και να παρουσιαστεί σ’ αυτούς.

Στον κόσμο των Ιώνων η «επιφάνεια» του θεού γινόταν κατά τη διάρκεια των Ανθεστηρίων. Ενα σημαντικό δρώμενο της γιορτής αυτής, που είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι γιορταζόταν και αυτή κατά τη διάρκεια της άνοιξης, ήταν ο ερχομός του θεού πάνω σ’ ένα τροχοφόρο πλοίο.

Το ότι ο Διόνυσος ερχόταν με ένα πλεούμενο πιθανόν να οφειλόταν στο ότι ο θεός είχε κατεβεί στον Κάτω Κόσμο μέσα από μια λίμνη, την Αλκυονία. Αλλά και ο Αριστοφάνης στους «Βατράχους» του βάζει τον Διόνυσο να κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο από μια περιοχή της Αθήνας, που την έλεγαν Λίμναι, και της οποίας το όνομα σαφώς υποδηλώνει και πάλι κάποια λίμνη ή έστω ένα βαλτότοπο.

Με τη θριαμβευτική επανεμφάνιση του θεού οι πιστοί του ξεσπούσαν σε ουρανομήκεις φωνές και χαρούμενα τραγούδια και ξεφάντωναν με χορούς και πανηγύρια. Και εκτός από πάσχοντες θεούς στην αρχαία μυθολογία υπάρχουν και ήρωες που είχαν κατορθώσει να νικήσουν τον θάνατο, όπως ο Ηρακλής, ο Ορφέας, ο Καπανέας κ.ά.

Μετά από τα παραπάνω μπορούμε να υποθέσουμε ότι το μέγα θαύμα της Ανάστασης του Χριστού, το σημαντικότερο ασφαλώς γεγονός της επίγειας ζωής Του, κατά το οποίο έχουμε τη νίκη της ζωής και την ήττα του θανάτου, έγινε πιο εύκολα κατανοητό από τους Ελληνες· και από τους υπόλοιπους ελληνίζοντες της όψιμης αρχαιότητας, που αποτελούσαν το πιο σημαντικό και συνάμα το πιο ζωντανό κομμάτι του τότε γνωστού και πολιτισμένου κόσμου. Γιατί ανάλογα συμβάντα διηγούνταν και για τους θεούς και ήρωες που είχαν στεριώσει και είχαν κυριαρχήσει στα μέρη τους πολύ πριν κάνει την εμφάνισή Του ο Ναζωραίος.

Μιχάλης Α. Τιβέριος, καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.