28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

Υπάρχουν γεγονότα στην ιστορία των λαών που αποτελούν ορόσημα,γιατί αποκαλύπτουν την μεγαλωσύνη τους και το ψυχικό τους ανάστημα μπροστά στις προκλήσεις των καιρών.
Τέτοιο γεγονός αναμφισβήτητα στάθηκε για μας ο νικηφόρος πόλεμος κατά των Ιταλών επιδρομέ­ων το χειμώνα του 1940-41,η σθεναρή αντίσταση κατά των γερμανικών στρατευμάτων και το ηρωικό κίνημα Εθνικής Αντίστασης κατά των κατακτητών στη διάρκεια της κατοχής. Όταν το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 ήχησαν οι σειρήνες και κηρύχθηκε η επιστράτευση μετά την αρνητική απάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού στον Ιταλό επιδρομέα,πολλοί περίμεναν την επανά­ληψη ενός δράματος. Ενός δράματος που είχε συντελεσθεί λίγους μήνες πριν με τη συντριβή μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών που καταλήφθησαν από τα γερμανικά στρατεύματα μετά από αντίσταση λίγων μόνο ημερών... Όμως στους φόβους και στις αγωνίες τους,στις εκτιμήσεις και στις προβλέψεις τους,δεν μέτρησαν κάτι...την ψυχή και την συνείδηση του Ελληνικού λαού.Και τότε συνέβη το αναπάντεχο,το απρόσμενο,δηλαδή το θαύμα:η Ελλάδα αμύνεται,η Ελλάδα μάχεται,η Ελλάδα αντι­στέκεται πέρα από κάθε υπολογισμό.Ο στρατός της προελαύνει νικηφόρα υπερβαίνοντας τα κοινά παραδεκτά μέτρα,ενώ ο ιταλικός στρατός παρά την συντριπτική υπεροχή σε άνδρες και σε δύναμη πυρός υφίσταται αποτυχία και ήττα.Είναι η πρώτη φορά μετά το 1821 που η Ελλάδα γίνεται και πάλι το επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος και θαυμασμού.
Στη ζοφερότατη αυτή ατμόσφαιρα της Ιστορίας σήμανε η ώρα της μεγάλης δοκιμασίας του ελληνικού λαού.Παρεμβλήθηκε τότε η άθλια επιδίωξη της φασιστικής Ιταλίας να κατακτήσει ελληνικά εδάφη.Και την αυγή της 28ης Οκτωβρίου 1940 επίλεκτες μονάδες του ιταλικού στρατού παραβίαζαν τα βορειοδυτικά σύνορα της Ελλάδος. Το πλήγμα ήταν βαρύτατο...Μόλις είχε συνέλθει ο ελληνικός λαός από την αιμορραγία των πολεμικών επιχειρήσεων των ετών 1916 έως 1922,και από τον συγκλονισμό της σφαγής και του διωγμού των Ελλήνων της Μικράς Ασίας το 1922.
Εξάλλου καθεστώς πολιτικής ανελευθερίας είχε από τις 4 Αυγούστου 1936 επιβληθεί στην Ελλάδα,με συνέπεια εύλογη τα συναισθήματα πικρίας της μεγάλης μερίδας του ελληνικού λαού,ή και ψυχρότητας και ακόμη εχθρότητας προς την τότε κυβέρνηση.
Και όμως,αντίκρυ στην απρόκλητη επιδρομή του εχθρού,σφυρηλατήθηκε ακαριαία η εθνική ομοψυχία των Ελλήνων.Αποδείχθηκε τότε ο ελληνικός λαός ηθικά βαθύπλουτος και πολιτικά υπερώριμος:φάνηκε ανενδοίαστος να εκπληρώσει ακέραια το ηθικό χρέος του,ως λαός προικισμένος με τα πρωτοτόκια της ελευθερίας, να προασπίσει δηλαδή την εθνική ελευθερία του μέχρις εσχάτων,και παράλληλα την πολιτική ελευθερία όλων των λαών της Οικουμένης. Ταυτόχρονα,έθεσε κάπως σε παρένθεση την πολιτική αντίθεσή του προς την τότε κυβέρνηση και αυθόρμητα πραγματοποίησε άρρηκτη ομοφροσύνη για την άμυνα του πάτριου εδάφους.Και υπήρξε η εθνική αυτή ομοφροσύνη ανεξαίρετη,χωρίς καμία διαφωνία,και των πιο αντίθετων προς την κυβέρνηση και των πιο σκληρά διωγμένων από την κυβέρνηση πολιτών είτε κομμάτων. Ο σεβασμός εξάλλου προς την ιστορική αλήθεια επιβάλλει να τονισθεί ότι η κυβέρνηση εκείνη της Ελλάδος,την ώρα της επιδρομής του ιταλικού στρατού,ανταποκρίθηκε θετικά στις διαθέσεις του ελληνικού λαού.Ο τότε πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς,όταν αρνήθηκε να υποκύψει την αυγή της 28ης Οκτωβρίου στο ιταλικό τελεσίγραφο,εξέφραζε την αταλάντευτη βούληση του ελληνικού λαού,σύμφωνη με τις υπαγορεύσεις της ηθικής κληρονομιάς του:μεστής από ηρωικές αρνήσεις υποταγής,άλλες στη σφαίρα του μύθου,όπως του Προμηθέως και της Αντιγόνης,άλλες στη διάσταση της Ιστορίας,υψωμένες στη σφαίρα του θρύλου,όπως του Λεωνίδα και του Παλαιολόγου,και αμέτρητων άλλων ανδρών και γυναικών της αρχαίας και της νεώτερης Ιστορίας του Ελληνισμού. Επιβάλλεται να λεχθεί,επίσης,ότι η κυβέρνηση εκείνη,πολλαπλά βλαπτική,με την καταπάτηση των ελευθεριών του λαού και τη διάλυση του πολιτικού βίου της χώρας,δεν ολιγώρησε όμως για την ετοιμασία της άμυνας του Εθνους.
Η άρνηση της Ελλάδος να υποταχθεί στον αήττητο Αξονα Ρώμης - Βερολίνου και η επακόλουθη απώθηση των επιδρομέων τις δύο πρώτες εβδομάδες του Ελληνο-ιταλικού πολέμου υπήρξε ιστορικό γεγονός κρίσιμο.Ο άμεσος αντίκτυπός του ήταν όχι απλώς ηθικο-συναισθηματικός για τους υπόδουλους είτε υποδουλώσιμους λαούς,ως εγερτικό ξάφνιασμα και ως εμψυχωτικό μήνυμα,ήταν και πρακτικο-πολιτικά δραστικός,δηλαδή ως προς τις αποφάσεις και τάσεις των μη εμπόλεμων κρατών σχετικά με τον υπό εξέλιξη πολυεθνικό πόλεμο. Στα βορειοηπειρωτικά βουνά,τέλη Μαρτίου 1941,οι πρώτες εαρινές πνοές φυσούσαν επάνω σε αποτρόπαιο τοπίο,σπαραγμένο από τον ορυμαγδό του πολέμου,ρημαγμένο από το όργιο του φόνου...Η νίκη των Ελλήνων είχε κερδιθεί,αλλά το ανθρώπινο τίμημα εκατέρωθεν υπήρξε βαρύτατο.
Με τις βαρύτατες όμως αυτές θυσίες,ή μάλλον και με αυτές,είχε ήδη τότε συντελεσθεί κρίσιμη συμβολή της Ελλάδος για την αλλαγή της πορείας του μεγάλου πολέμου,του προορισμένου σε οικουμενική σχεδόν ανάπτυξη.Υστερα προπάντων από την πρώτη πέραν των ελληνικών συνόρων νίκη του ελληνικού στρατού,με την κατάληψη της Κορυτσάς,η κοινή γνώμη σε πολλές χώρες,ιδιαίτερα στη Αίγυπτο και σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής,έπαυσε να πιστεύει στη μεγαλοσύνη του Μουσολίνι και στη στρατιωτική μεγαλοδυναμία της Ιταλίας.Εξάλλου,ισχυρές ιταλικές πολεμικές δυνάμεις,χερσαίες,εναέριες,θαλάσσιες,έμειναν εμπλεγμένες στον ελληνο-ιταλικό πόλεμο και άρα δεν διατέθηκαν για τις πολεμικές επιχειρήσεις της βόρειας Αφρικής.Οι Αγγλοι κέρδισαν τότε πολύτιμο χρόνο και διατήρησαν τη δυνατότητα να κρατήσουν την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.Η Γερμανία στερήθηκε από την εύκολη πρόσβαση προς τη διώρυγα του Σουέζ και προς τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής,ή και προς τις νότιες παρυφές του Καυκάσου.Ο πατριωτισμός και η ευψυχία των Ελλήνων απέδωσαν ήδη πολλαπλάσια και των πιο αισιόδοξων προσδοκιών. Αρχιζε το θέρος του 1941 με το ελληνικό έδαφος ολόκληρο κατεχόμενο από τον εχθρό,ενώ η Ελλάς συνέχιζε τον πόλεμο πέραν από τον ελληνικό χώρο.Η αποστολή όμως της Ελλάδος,για τη ματαίωση της καθολικής νίκης των Γερμανών και της απότοκής της υποταγής των λαών είχε ήδη ακέραια επιτελεσθεί.Ο πόλεμος στην Ελλάδα είχε την κρίσιμη στρατηγική συνέπεια να καθυστερήσει πέντε εβδομάδες τουλάχιστον η επίθεση των Γερμανών εναντίον της Ρωσίας.Και η καθυστέρηση αυτή αποδείχθηκε μοιραία για τους Γερμανούς,σωτήρια για τους Ρώσους.Εχασαν οι Γερμανοί για ολίγες εβδομάδες την ευκαιρία να καταλάβουν τη σοβιετική πρωτεύουσα το 1941. Εκτοτε ο χρόνος άρχισε να τρέχει εναντίον τους...Αυτή υπήρξε η κορυφαία συμβολή της Ελλάδος στη λυτρωτική για την ανθρωπότητα έκβαση του μεγίστου εκείνου εξάχρονου πολέμου...

..... Ήταν 3 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 όταν ο Μουσολίνι με τελεσίγραφο ζητούσε την παράδοση της πατρίδας μας και 6 το πρωί όταν οι σειρήνες ξύπνησαν την Αθήνα.Το μεγάλο ΟΧΙ των Ελλήνων σημαίνει την έναρξη του πολέμου...Είναι αποφασισμένοι να πολεμήσουν για την ανεξαρτησία της πατρίδας,την ακεραιότητα και την τιμή της,για τους προγόνους τους και τις ιερές παραδόσεις...Εμείς σήμερα τιμούμε τη μνήμη των παλικαριών που έδωσαν τη ζωή τους για να είμαστε εμείς ελεύθεροι.....................