ΑΠΟΛΛΩΝ

" «Ωπόλλων ου παντί φαείνεται, αλλʼ ό τις εσθλός·ός μιν ίδη, μέγας ούτος, ός ουκ ίδε, λιτός εκείνος». Οψόμεθα, ω Εκάεργε, και εσσόμεθʼούποτε λιτοί».
(Καλλιμάχου: Ύμνος εις τον Απόλλωνα, στ. 9-10).«Φιλοσοφία, μεγίστη μουσική». (Πλάτ. Φαίδ. σ. 61a).
Ο Απόλλων δεν εμφανίζεται στον καθένα, αλλά σε όποιον είναι καλός· και όποιος τον ιδεί, αυτός είναι μεγάλος, όποιος, όμως, δεν τον είδε, είναι μικρός. Θα σε ιδούμε, ω Εκάεργε, και δεν θα είμαστε ποτέ μικροί. Οι τέσσερις ιδιότητες του θεού Απόλλωνος – η κάθαρση.Πολλοί, σύμφωνα με τον Σωκράτη (Πλάτ. Κρατύλ. σ. 404e), τρομάζουν με το όνομα του θεού Απόλλωνος σαν να σημαίνει για αυτούς κάτι τρομερό, αλλά σφάλλουν, όπως λέγει, γιατί η ονομασία αυτή είναι σωστά τοποθετημένη για να σημαίνει την δύναμη αυτού του θεού. Το όνομα αυτό, βέβαια, κατά το Σωκράτη, περιλαμβάνει και σημαίνει οπωσδήποτε και τις τέσσερις δυνάμεις του θεού,δηλαδή την «μουσική», την «μαντική», την «ιατρική» και την «τοξική» (= τοξευτική). Είναι δε το όνομα αυτό αρμονικό και όχι αλλόκοτο, γιατί ο θεός αυτός είναι και μουσικός και επειδή η κάθαρση και οι καθαρμοί και από την ιατρική και από τη μαντική άποψη, αλλά και οι «περιθειώσεις» (= θειαφίσματα) με ιατρικά φάρμακα και μαντικά μέσα, όπως και τα λουτρά και οι ραντισμοί σε τέτοιες περιστάσεις, όλα αυτά μία δύναμη έχουν, να κάνουν τον άνθρωπο καθαρό και στο σώμα και στην ψυχή. (Πλάτ. Κρατύλ. σ. 405a).Επειδή βλέπουμε, λοιπόν, την κάθαρση να είναι πολύ σημαντική και στην ιατρική και στην μαντική, αυτό μας δείχνει ότι η καθαρτική δύναμη του θεού Απόλλωνος περιέχει και τις δύο αυτές δυνάμεις (ιατρική και μαντική), για δύο λόγους·α΄. γιατί με την ακτινοβολία του φωτός Του λαμπρύνει τον κόσμο και με τις θεραπευτικές Του ενέργειες καθαρίζει όλη την υλική ασυμμετρία, ιδιότητες μάλιστα που μιμούνται και οι ιατροί και οι μάντεις, οι μεν τα σώματα καθαρίζοντες, οι δε με τους ραντισμούς και τα θειαφίσματα τους ίδιους και τους άλλους καθιστώντας αγνούς, καιβ΄. γιατί, όπως λέγει ο Τίμαιος (Πλάτ. Τίμ. σ. 22c-d), οι θεοί καθαρίζουν τα πάντα με φωτιά και νερό, τα οποία μιμούνται και οι μάντεις.
Η καθαρτική – ενωτική δύναμη του θεού Απόλλωνος.Όλες λοιπόν οι καθάρσεις ανάγονται στην μοναδική καθαρτική δύναμη του θεού Απόλλωνος, γιατί ο θεός αυτός είναι ενωτικός των πολλών και συγκεντρώνει όλα σε ένα (ομού περιπολών – ομοπωλών – απολών – Απόλλων, σύμφωνα με την ετυμολογία που μας δίνει ο Σωκράτης στην σελ. 405c – 406a του «Κρατύλου») και καθαρίζει όλο τον ουρανό, την γένεση και όλες τις εγκόσμιες ζωές και μερικές ψυχές, χωρίζοντάς τες από τις δεσμεύσεις της ύλης. Γιʼ αυτό και ο Πλάτων αρχίζει από τις καθάρσεις και τους ραντισμούς.
Απόλλων, ο αίτιος της ένωσης. Είναι όμως προφανές, ότι ο Σωκράτης αναφέρει εδώ μόνο τέσσερις δυνάμεις –ιδιότητες του θεού και παρασιωπά τις υπόλοιπες, γιατί, κατά τους αρχαίους θεολόγους, το πλήθος των δυνάμεων του θεού Απόλλωνος είναι απερίγραπτο και απεριόριστο. Είναι δυνατό όμως, τόσο ο Σωκράτης όσο και κάθε άνθρωπος, να διανοηθεί όλες τις δυνάμεις – ιδιότητες του θεού Απόλλωνος, αλλά και κάθε άλλου θεού ; Όπως και να έχουν όμως τα πράγματα, πρέπει να γνωρίζουμε (Πρόκλ. Σχόλ. εις Πλάτ. Κρατύλ. σ. 404e) ότι, σύμφωνα με τον φυσικό νόμο, με το όνομα Απόλλων σημαίνεται ο αίτιος της ένωσης και αυτός που οδηγεί το πλήθος στο ένα.
Επικράτεια των δυνάμεων.Όλες μεν οι δυνάμεις – ιδιότητες – ενέργειες του θεού αυτού κατέρχονται εκ των άνω και βρίσκονται σε όλες τις διακοσμήσεις (=αρμονικές διατάξεις με χρονικό ρυθμό) των όντων, μέχρι και των τελευταίων. * Η ιατρική επικρατεί στα όντα που βρίσκονται κάτω από την σελήνη, στον γήινο κόσμο. Ο Εμπεδοκλής στους Καθαρμούς του (Απόσπ. 121), χαρακτηρίζει αυτόν τον χώρο, τον γήινο, ατερπή, δηλαδή χώρο που δεν παρέχει τέρψη, λέξη που χρησιμοποιεί και ο Όμηρος (Οδύσ. λ94) για να δηλώσει, όμως, τον κάτω κόσμο, τον Άδη, σε αντίθεση με το φως του ήλιου (Οδύσ. λ93). «Σε αυτόν τον άχαρο τόπο», λοιπόν, λέγει ο Εμπεδοκλής, «επικρατεί ο Φόνος και η Έχθρα και πλήθη άλλων Ολέθρων και ξηραντικές αρρώστιες και Σήψεις και έργα ρευστά….».Αυτά λοιπόν τα όντα πλανώνται και διαπράττουν σφάλματα και παρακαλούν να επανέλθουν από το παρά φύση στο κατά φύση, και από την ασυμμετρία και πολλαπλή διαίρεση στην συμμετρία και την ένωση. * Η μαντική επικρατεί στον ουρανό· γιατί εκεί κυρίως είναι καταφανής η αποκαλυπτική δύναμη του θεού, η οποία φανερώνει στα ουράνια όντα τα νοητά (= αυτά που βρίσκονται μεταξύ της πρώτης Αρρήτου Αρχής και του Φάνητος και για τα οποία βλέπε σχετικό άρθρο μας στην διεύθυνση www. ekdramo. gr.)· γι αυτόν τον λόγο συμπεριπολεί με τον ήλιο, και ο ίδιος νους απλώνεται και στα δύο αυτά, επειδή ο ήλιος δίνει φως στα όντα του ουρανού και καταλάμποντας σε αυτά, χορηγεί σε όλα τους την ενοποιό του δύναμη. * Η τοξευτική επικρατεί στον χώρο των απολύτων (= ψυχών ελευθέρων προ της ενσαρκώσεως)· γιατί εκεί εξουσιάζοντας, μεταδίδει σε όλα τις δικές του κινήσεις, τις οποίες παρομοιάζουν με βέλη, και αναιρεί μεν κάθε αταξία, γεμίζει δε όλα με δημιουργικά δώρα, γι αυτό ονομάζεται από τον Όμηρο (Α75) «εκατηβελέτης άναξ», γιατί αν και είναι χωριστός και απόμακρος, στέλνει σε όλα τις ενέργειές του. * Η μουσική επικρατεί στο κυβερνητικό (=λογικό, νοητικό) μέρος της ψυχής· γιατί ο Απόλλων, είναι εκείνος που αρμόζει όλον τον κόσμο σε μία ένωση, έχοντας τον χορό των Μουσών γύρω του, «λάμποντας μέσα στην αρμονία του φωτός» (Πρόκλ. Χαλδ. Λόγ. σ. 36).Είναι, λοιπόν, και ο μουσικός και οι άλλοι Απόλλωνες και στην γη και στα άλλα που είπαμε, αλλά κάπου διαφαίνεται περισσότερο και κάπου λιγότερο. Όλες οι παραπάνω δυνάμεις είναι ενωμένες στον Απόλλωνα, στους δε αρίστους θεράποντες του βρίσκονται λόγω συμμετοχής τους με αυτόν χωρισμένες, όπως πολλοί όμιλοι ιατρικών αγγέλων και δαιμόνων και ηρώων και μαντικών και μουσικών και τοξικών, που έχουν λάβει από τον Απόλλωνα, χωριστά όμως και διακριτά, τις ενιαίες δυνάμεις του.
Δυνάμεις – φυσικές ιδιότητες.Πρέπει τώρα να θεωρήσουμε, όμως, κάθε μία δύναμη του θεού κατά μία ορισμένη ιδιότητα, δηλαδή :* την μεν μουσική κατά την ιδιότητα της σύνδεσης του ανόμοιου και διασκορπισμένου πλήθους (αρμονία), * την τοξευτική κατά την ιδιότητα της αναίρεσης της άτακτης φύσης, * την μαντική κατά την ιδιότητα της αναίρεσης του ψεύδους και της αποκάλυψης της αλήθειας, * την δε ιατρική κατά την ιδιότητα της κατά φύση αρτιότητας (Υγείας). Και αυτές τις ιδιότητες μπορούμε να δούμε στους θεούς, στους αγγέλους, στους δαίμονες, στους ήρωες, στους ανθρώπους, στα ζώα, στα φυτά κ.τ.λ., ότι είναι διαφορετικές, όμως, κάθε φορά. Κατέρχονται δε οι δυνάμεις των θεών από πάνω, μέσω των διαφόρων τάξεων, μέχρι του τελευταίου αισθητού και εμφανίζονται σε κάθε ένα από αυτά σύμφωνα με την φύση του και τα οποία η τελεστική (= μυσταγωγία – ιερουργία) επιχειρεί με την συμπάθεια (μίμηση – ομοιοκραδασμό) να πλησιάσει στους θεούς· ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι ο ενοποιός όλων των τάξεων (νοητών – νοερών – αισθητών, για τα οποία βλ. επίσης, όπως παραπάνω, www. ekdramo. gr.) είναι ο Απόλλων. Επιπροσθέτως, δε·* η ιατρική αφαιρώντας το πλήθος των νοσημάτων χαρίζει την ενιαία υγεία· γιατί η υγεία είναι συμμετρία (= αρμονία λόγω κανονικών αναλογιών), σύμφωνα με τη φύση, το δε παρά φύση είναι πολύχουν (= πολλαπλό, ποικίλο).* η μαντική φανερώνοντας την απλότητα της αλήθειας, αναιρεί την ποικιλία του ψεύδους, * η τοξευτική αναιρώντας κάθε τι το πλημμελές (= ελαττωματικό) και θηριώδες (= άγριο, ορμητικό) και παρασκευάζοντας την επικράτηση του τεταγμένου (= τακτικού, κανονικού) και του ήμερου, συγκρατείται από το ένα (= ενιαίο, απλό) και ξεφορτώνεται την άτακτη (= χωρίς τάξη) φύση , που οδηγεί στη πολλαπλότητα, * η μουσική με τον ρυθμό και την αρμονία, δεσμό και φιλία και ένωση εισβάλλει σε όλα και απομακρύνει τα αντίθετα τους.
Ενέργειες του δημιουργού. Έτσι, λοιπόν, και ο δημιουργός του παντός (εννοείται Φάνης – Ουρανός – Κρόνος, περί των οποίων βλέπε σχετικό άρθρο μας στο www. ekdramo. gr.) εργαζόμενος για την υγεία και την αγηρασία,* με την νοερή ιατρική, εμποδίζει και δεν συγχωρεί στο κάθε τι να οδηγηθεί στο παρά φύση,* με την θεία τοξευτική οδηγεί σε τάξη το ελαττωματικό και το άτακτο,* με την θεία μουσική συνδέει με αρμονίες το παράφωνο της ύλης και προσαρμόζει τις ψυχές σύμφωνα με αυτή,* με την εντός του νοερή μαντική προλέγοντας στις ψυχές τα μέλλοντα και παράγοντας και κάθε τι που είναι αναγκαίο να γίνει, μαζί με τις προρρήσεις, φανερώνει την αλήθεια. Και όλες αυτές οι δυνάμεις, κατά πρώτον, βρίσκονται ενιαίες και σε μεγαλύτερο βαθμό στον δημιουργό των όλων, και κατόπιν, διακεκριμένες στον Απόλλωνα, αλλά εκείνος μεν ολικά και πατρικά περιέχει αυτές τις δυνάμεις, ο δε Απόλλων κατά μίμηση του πατέρα του· γιατί όλες οι ενέργειες και δυνάμεις των δευτέρων θεών έχουν την αιτία τους και περιέχονται στον δημιουργό, και εκείνος μεν με όλες τις δυνάμεις μαζί δημιουργεί και διακοσμεί (= θέτει σε αρμονική και ενρυθμο τάξη) το παν, οι δε απόγονοι αυτού, ανάλογα με τις δυνάμεις του ο καθένας, συνεργούν με τον πατέρα.
Γνώση – Αλήθεια.Το ότι ο θεός προΐσταται της απλής και ξεκάθαρης γνώσης και το ότι είναι αυτός που φανερώνει την αλήθεια (αληθές = απλούν, κατά τον Σωκράτη),μας φανερώνει την προς το αγαθό αναλογία, την οποία και ο Σωκράτης ανυμνεί στην Πολιτεία (7. ΙΙΙ, σ. 517b-c), όπου λέγει τον ήλιο έκγονο του αγαθού και ανάλογον προς αυτό.Και είναι έτσι, γιατί ο θεός αυτός είναι ενωτικός και έχει ορίσει την αλήθεια ανάλογη με το αγαθό, και με αυτήν φανερώνει σε μας την ομοιότητα προς το αγαθό. Το γαρ «απλούν» (Πλάτ. Κρατύλ. 18. 405c) είναι δήλωση (φανέρωση) του ενός, καθώς και η κατά την γνώση αλήθεια που προήλθε από το αγαθό. Το «το δʼ αεί των βολών εγκρατή» τον θεό τούτον «είναι τοξική» (Πλάτ. Κρατύλ. 18. 405c) (= πάντα είναι έμπειρος των βολών) δείχνει την κυριαρχία του πάνω στον κόσμο· διότι από πάνω, από τον υπερουράνιο τόπο (= τον μεταξύ του Φάνητος και του Αιθέρος νοητό τόπο, για τον οποίο βλέπε επίσης όπως παραπάνω, www. ekdramo. gr.) διασπείρει τους οχετούς (= αγωγούς διέλευσης των ενεργειών) και τις ακτίνες του πατρός Διός – Αιθέρος πάνω σε όλο τον κόσμο· γιατί με τα βέλη υπονοεί τις ακτίνες.
Εναρμόνιση – άριστος βίος.Η μουσική ιδιότητα του θεού παριστάνει ότι αυτός είναι αίτιος κάθε εμφανούς και αφανούς αρμονίας με τις ηγεμονικές του δυνάμεις, σύμφωνα με τις οποίες απογεννά με την Μνημοσύνη και τον Δία τις Μούσες, τις οποίες αποκαλούν τα παιδιά των θεουργών «χείρας», επειδή η ενέργεια της αρμονίας των φθόγγων γίνεται με τα χέρια· αλλά και τις ψυχές και τα σώματα με τους αρμονικούς λόγους κατακοσμεί (= στολίζει, εφοδιάζει), χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις διαφόρων φθόγγων,και όλα τα κινεί, με ρυθμό και αρμονία, με τις δημιουργικές του κινήσεις.Αλλά και όλη η ουράνια τάξη και κίνηση δείχνει το εναρμόνιο έργο του θεού· Γι αυτό το λόγο και οι μεριστές ψυχές δεν τελειοποιούνται με άλλο τρόπο παρά με την εναρμόνια ομοιότητά τους με το πάν, διώχνοντας το ανάρμοστο που έχουν από τη γέννησή τους, δηλαδή από το φορτίο προηγουμένων ενσαρκώσεων και τότε θα τύχουν του «αρίστου βίου», που έχει ορισθεί από τον θεό γι αυτές.
Τα μυστήρια της Αρχαίας Ελλάδος.Η θεοπνευστία, οι καθαρμοί, η χρησμωδία και η ιατρική με θεία επέμβαση, είναι τα τέσσερα βασικότερα μυστήρια της Αρχαίας Ελλάδος, τα οποία αν κανείς δεν έχει υπόψη του και δεν προσπαθήσει να εμβαθύνει να κατανοήσει να βιώσει και να γίνει φορέας τους, είναι αδύνατο να αντιληφθεί και να ενστερνισθεί το Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα.Τα μυστήρια αυτά δεν είναι άλλα, παρά οι τέσσερις δυνάμεις του θεού Απόλλωνος, που αναφέραμε παραπάνω και που είναι, επαναλαμβάνουμε, η μουσική, η μαντική, η ιατρική και η τοξευτική.Στις τέσσερις αυτές θεουργικές δυνάμεις, ανταποκρίνονται τα τέσσερα είδη της θείας Μανίας, τα οποία ο θείος Σωκράτης αποκάλυψε στον «Φαίδρο» του Πλάτωνος (σ. 265 b), δηλαδή την μαντική επίπνοια (= έμπνευση), προερχομένη από τον Απόλλωνα, την τελεστική από τον Διόνυσο, την ποιητική από τις Μούσες και την ερωτική μανία από την Αφροδίτη και τον Έρωτα.
Τα Ασκληπιεία. Σχετικά με τις δυνάμεις αυτές και αναφερόμενοι λόγου χάριν στη ιατρική, βρίσκουμε πολλά ιερά – θεραπευτήρια –Ασκληπιεία – Παιωνεία σε όλο τον Ελληνικό χώρο, ιδρυμένα σε υγιεινούς τόπους, σε άλση και κοντά σε ιαματικές πηγές και νερά.Οι ασθενείς, πιστοί στην θεία επήρεια και προσερχόμενοι στα ιερά αυτά, υποβαλλόντουσαν στην αρχή σε κάθαρση και μετά, στο όνειρό τους, παρουσιαζότανε σε αυτούς ο θεός, ο οποίος τους υπεδείκνυε τον τρόπο και τα μέσα της θεραπείας τους.
Το νεκρό σημείο.Κατʼ αυτόν τον τρόπο η Αρχαία Ελλάς είχε τους ιατρούς – θεούς και ήρωές της, όπως τον Παιάνα Δία, την Υγίεια Αθηνά, τον Παιάνα Ούλιον (= Θεραπευτή) Απόλλωνα, τον Ήλιο, τον Διόνυσο, τον Πάνα, τον Παιώνα Ασκληπιό, τον Αμφιάραο, κ.τ.λ.Ήταν η εποχή της πνευματικής ανάτασης και της συνεχούς ενορατικής επίπνοιας (= έμπνευσης, μαντείας), σε αντίθεση με την πτώση και αθλιότητα της μετέπειτα ανθρωπότητας, λόγω του άκρατου υλισμού και της παραγνώρισης των θείων παραινέσεων, όπως μας παραδόθηκαν λ.χ. μέσω των Δελφικών παραγγελμάτων·«γνώθι σαυτόν», «έπου θεώ», κ.τ.λ. και που την οδήγησαν στο ΝΕΚΡΟ ΣΗΜΕΙΟ, ΤΗΝ ΑΠΟΚΟΠΗ ΔΗΛΑΔΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ.Σαν Πνεύμα, εδώ ορίζεται, η ανώτερη εξελικτική βαθμίδα της νόησης, που βρίσκεται στον φλοιό του ψυχικού ατόμου και που στη βαθμίδα αυτή η νόηση μετατρέπεται σε πνεύμα (βλέπε επίσης, όπως παραπάνω, σχετικό μας άρθρο στην διεύθυνση www. ekdramo. gr.)
Αρχαίος Ελληνικός πνευματικός πολιτισμός.Η Αρχαία Ελλάς ζούσε σε ένα κόσμο Υψηλής Πνευματικότητας· η λησμοσύνη, ο υλισμός, η απαιδευσία, η άγνοια, η κακία, το άδικο, ο φανατισμός και τελικά η βαρβαρότητα και ο μηδενισμός, διαδέχθηκαν την Μνημοσύνη, το Πνεύμα, την Αρετή, το Δίκαιο, την Επιστήμη, την Γνώση, τη Διαλεκτική, την Αισθητική, την Ηθική, την Φιλοσοφία και εν γένει τον Πολιτισμό.Σήμερα, αν κρίνει κανείς την ατομική και παγκόσμια κατάσταση με τα πιο πάνω κριτήρια, απέχουμε πάρα πολύ, κατά την γνώμη μας, από την Ατμόσφαιρα εκείνη της Υψηλής Πνευματικότητας των Αρχαίων Ελλήνων, ώστε αν και είναι πλήρεις οι σελίδες των διασωθέντων και παραδεδομένων κειμένων και παραδόσεων περί των προαναφερθέντων Μυστηρίων, που αφορούν, όπως είπαμε, τις τέσσερις δυνάμεις – ιδιότητες του θεού Απόλλωνος – Πνεύματος, ούτε καν υποπτευόμαστε την κρυμμένη Αλήθεια, που βρίσκεται μέσα σε αυτά.
Το γνώθι σαυτόν.Ο τελικός σκοπός του Σύμπαντος, όπως αυτός διαφαίνεται στις Αρχαίες Ελληνικές Παραδόσεις, είναι η μόρφωση όλων των όντων και η εθελουσία επάνοδός τους στην αρχική τους πηγή (θρησκευτικό συναίσθημα).Τον τρόπο αυτής της επανόδου – θεοποιήσεως, μπορεί να μας δώσει το Δελφικό επίγραμμα «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ».Γιατί η αιτία της ανοησίας – αφροσύνης και των κακών για τον άνθρωπο και την πολιτεία είναι η Μη Γνώση Εαυτού (Αυτογνωσία) (Πλάτ. Αλκιβ. 133c – 135e).Αν και δεν μας έχει παραδοθεί η μέθοδος της αυτογνωσίας των Αρχαίων Ελλήνων, εν τούτοις, όπως πιστεύουμε, αυτή διδασκότανε εσωτερικά μεν στις μυητικές σχολές (μαντεία – ιερά) από τους ιερείς – μύστες με όρκο σιγής, εξωτερικά δε αφενός μεν από τους ποιητές – φιλοσόφους μέσω του λόγου και των έργων τους (κείμενα –αγορά – θέατρα – σχολές – τρόπος ζωής), αφετέρου δε, μέσω της λατρείας – μίμησης και εορτών του λαού προς τιμήν των θεών.
Η θεία μας καταγωγή. Η θεϊκή πρόνοια, με την γέννηση του θεού Απόλλωνος, του θεού του φωτός, του κάλλους και της αρμονίας, υπενθυμίζει στους ανθρώπους την θεία τους καταγωγή, καθώς και την δυνατότητα συμμετοχής τους στην Μακαριότητα των θεών.Αυτό επιτυγχάνεται προσομοιάζοντας με αυτούς και τείνοντας προς το Αγαθό, μέσω της άσκησης της Αρετής και της αναζήτησης και ανακάλυψης της Αλήθειας για το κάθε τι. Κάθε τι , που όπως αυτό ενδιαφέρει τους θεούς, θα έπρεπε να ενδιαφέρει και τον υποψήφιο προς θέωση άνθρωπο. Πάντως, από τον σημερινό βομβαρδισμό μας από τις πολλές πληροφορίες, ας κρατάμε εκείνες μόνο που μας προάγουν στην Γνώση εκείνη, που θα μας οδηγήσει στην Αλήθεια και στην Αρετή.Ο σκοπός, τα μέσα και ο τρόπος υπάρχουν· το «Γνώθι σαυτόν», το «Συν Αθηνά και χείρα κίνει» και το «Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία».
Σχετικά ρητά του θείου Πρόκλου.«Με την άρρητή τους γνώση οι θεοί γνωρίζουν τα πάντα μαζί, όλα και τα μέρη, τα όντα και τα μη όντα, τα αιώνια και τα προ πολλού χρόνου γενόμενα.Με τους χρησμούς οι θεοί διδάσκουν τα πάντα, τα όλα και τα μερικά, τα αιώνια και αυτά που γίνονται σε άπαντα τον χρόνο.Οι θεοί είναι οι χορηγοί της αλήθειας, που λάμπει σε όσους επιτρέπεται να μετέχουν εκείνων». (Πρόκλ. Θεολ. Πλάτ. 24).
Επίλογος.Επειδή η ψυχή των Ελλήνων έβλεπε παντού τις αιώνιες και αθάνατες εικόνες της Μεγάλης Θεάς Φύσεως με όλη τους την απέραντη ποικιλία,με κανένα τρόπο δεν θα μπορούσε να αναπτυχθεί στην Ελλάδα, με αποφασιστικότητα, κάποιος αποκλειστικός μονοθεϊσμός.Σε κάθε ελληνικό θεό πάντοτε υπήρξε ξένη η οίηση – αλαζονεία και η εγωπαθής διάθεση για έξαρση του ιδίου προσώπου αλλά και εξώθηση ή απόκρουση μακριά του κάθε άλλου θείου όντος.Κάθε Έλλην θεός δεν παρουσιάζεται σε μας με το πάθος εκείνο και τη ζηλοτυπία των θεών της Ανατολής, οι οποίοι αξιώνουν να υμνούνται από τους ανθρώπους, κατʼ αποκλειστικότητα.Ο Απόλλων, είναι θεός περισσότερο των απομακρυσμένων αποστάσεων και της μεγαλοπρεπούς μονώσεως (τόπος διαμονής του η χώρα των Υπερβορείων).Στους Δελφούς δε, ποτέ δεν έδωσε άλλη συμβουλή ούτε στους Έλληνες ούτε στους ξένους, παρά εκείνη μόνο, ότι δηλαδή όλοι όφειλαν να παραμένουν πιστοί στις οικείες αυτών θεότητες.Από την θεά Αθηνά πάλι ακούμε την βεβαίωση, ότι ο αγαθός, ο χρηστός και ο δραστήριος άνθρωπος την έλκει προς τον εαυτό του σαν πρόθυμη βοηθό και υπερασπίστρια του και όχι η καλή του θέληση ή η ευλαβής αφοσίωση στο πρόσωπό της. ΙΕ ΩΝΑΞ ΠΑΙ ΤΟΝ Τʼ ΕΟΝΤΑ ΤΥΦΩΝΑ. www.ekdramo.gr

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ

Σε δυσχερή θέση ο Κλεομένης το έτος 222, εστράφη προς βοήθεια στον Πτολεμαίο, ο οποίος όμως φοβούμενος τις επαναστατικές ιδέες του Σπαρτιάτου βασιλέως, υπεσχέθη βοήθεια μόνο με την συμφωνία ότι προηγουμένως θα του στείλει ο Κλεομένης ως ομήρους τη μητέρα του Κρατησίκλεια και τα παιδιά του. Η γενναία γυναίκα ωστόσο, όταν άκουσε την απαίτηση του μονάρχου της Αιγύπτου, ενεψύχωσε η ίδια τον υιό της και επεβιβάσθη υπερηφάνως στο αιγυπτιακό πλοίο που ανέμενε στο Ταίναρο, σίγουρη ότι προσέφερε έτσι τον εαυτό της για την σωτηρία της Σπάρτης. Συγκινητική περιγραφή κάνει ο Πλούταρχος, ενώ ο νεώτερος ποιητής μας Καβάφης της έχει αφιερώσει ένα γνωστό ποίημά του:
Εν Σπάρτη
Δεν ήξερεν ο βασιλεύς Κλεομένης, δεν τολμούσε- δεν ήξερε έναν τέτοιον λόγο πώς να πει προς την μητέρα του: ότι απαιτούσε ο Πτολεμαίος για εγγύησιν της συμφωνίας των ν' αποσταλεί κι αυτή εις Αίγυπτον και να φυλάττεται• λίαν ταπεινωτικόν, ανοίκειον πράγμα. Κι όλο ήρχονταν για να μιλήσει• κι όλο δίσταζε. Κι όλο άρχιζε να λέγει• κι όλο σταματούσε. Μα η υπέροχη γυναίκα τον κατάλαβε (είχεν ακούσει κιόλα κάτι διαδόσεις σχετικές), και τον ενθάρρυνε να εξηγηθεί. Και γέλασε• κ' είπε βεβαίως πιαίνει. Και μάλιστα χαίρονταν που μπορούσε νάναι στο γήρας της οφέλιμη στην Σπάρτη ακόμη. Όσο για την ταπείνωσι - μα αδιαφορούσε. Το φρόνημα της Σπάρτης ασφαλώς δεν ήταν ικανός να νοιώσει ένας Λαγίδης χθεσινός• όθεν κ' η απαίτησίς του δεν μπορούσε πραγματικώς να ταπεινώσει Δέσποιναν Επιφανή ως αυτήν• Σπαρτιάτου βασιλέως μητέρα.
(Κωνσταντίνος Π. Καβάφης)
Το θέρος του ιδίου έτους, ο βασιλεύς των Μακεδόνων Αντίγονος Δώσων και ο στρατηγός των Αχαιών Φιλοποίμην, επικεφαλής 30.000 ανδρών με ανάμεσά τους Αγριάνες, Βοιωτούς, Ηπειρώτες, Ακαρνάνες, Ιλλυριούς, ακόμη και Γαλάτες, εβάδισαν από το Άργος, εναντίον της Σπάρτης και, προς αντιμετώπισή τους, ο Κλεομένης κατέλαβε τα στενά της Σελλασίας επικεφαλής περίπου 10.000 ανδρών τους οποίους παρέταξε στους εκεί δύο λόφους Εύαν και Όλυμπο. Για να μπορέσει να παρατάξει αυτό τον σημαντικό αριθμό ανδρών απέναντι στη μεγάλη στρατιά των εισβολέων, εξ ανάγκης πλέον, αρκετοί από τους άνδρες του ήσαν μισθοφόροι (μόνον 6.000 αναφέρονται οι τακτικοί Λακεδαιμόνιοι οπλίτες και ιππείς). Η μάχη που ακολούθησε, υπήρξε σκληρή και φονική. Συμφώνως προς μία εκδοχή, ο αδελφός του Κλεομένους βασιλεύς Ευκλείδας, ηγούμενος του ενός κέρατος του σπαρτιατικού στρατού που κατείχε τον λόφο Εύαν, επέτρεψε ανοήτως στους εχθρούς του ν’ αναρριχηθούν έως την κορυφή του λόφου προτού τους κτυπήσει, με αποτέλεσμα να κατασφαγούν οι περικυκλωμένοι άνδρες του και ο ίδιος να αιχμαλωτισθεί. Παρά τον ηρωϊκό αγώνα του Κλεομένους, και το δικό του κέρας ηττήθη κατά κράτος μετά την απόπειρά του να βοηθήσει τους αποκλεισμένους άνδρες του στον απέναντι λόφο, εγκαταλείποντας την οχυρά θέση του και επιτιθέμενος κατά του κυρίως όγκου της εχθρικής παρατάξεως, ενάντια στη Μακεδονική Φάλαγγα. Εκεί, ενώ συνεπλέκοντο οι Σπαρτιάτες αγρίως, και σε αρκετές περιπτώσεις νικηφόρα με την φοβερή Μακεδονική Φάλαγγα, την οποία είχαν υποχρεώσει να υποχωρήσει γύρω στα πέντε στάδια, εδέχθησαν την ταυτόχρονη πλάγια σαρωτική επίθεση του πολυαρίθμου, άνω των 1.200 ανδρών, ιππικού των εισβολέων και των νικητών του λόφου Εύα στα νώτα τους, διέλυσαν τις γραμμές τους και κατεσφάγησαν. Ο Φύλαρχος πάντως, σε μία εντελώς διαφορετική εκδοχή, απέδωσε την ήττα της Σελλασίας σε προδοσία κατά του Κλεομένους. Συμφώνως προς αυτή την εκδοχή, ο Αντίγονος είχε δωροδοκήσει τον αρχηγό των ανιχνευτών του σπαρτιατικού στρατού, κάποιον Δαμοκλή ή Δαμοτέλη («ΤΟΝ ΕΠΙ ΤΗΣ ΚΡΥΠΤΕΙΑΣ ΤΕΤΑΓΜΕΝΟΝ»), που είχε δώσει λανθασμένες πληροφορίες στους δύο βασιλείς για τις πραγματικές θέσεις και αριθμούς των εχθρών, και ο Ευκλείδας περιεκυκλώθη πολύ αργότερα, ενώ ήδη δηλαδή ο Κλεομένης συνεκρούετο με τον κύριο όγκο των Μακεδόνων.
Όταν πάντως έπεσε η νύκτα, με μόνον 200 από τους 6.000 Λακεδαιμονίους να έχουν επιζήσει, ο Κλεομένης επέστρεψε με ελαχίστους ιππείς στην Σπάρτη και συνεβούλευσε τους συμπολίτες του να μην αντισταθούν στους εισβολείς για ν’ αποφευχθεί ο πλήρης αφανισμός της Σπάρτης από προσώπου γής. Εν συνεχεία, μέσω Γυθείου, διέφυγε με τους στενούς συγγενείς και συνεργάτες του στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αναζητώντας την βοήθεια του βασιλέως Πτολεμαίου του Γ, του επονομαζομένου «Ευεργέτου», ο οποίος ήταν δεδηλωμένος εχθρός του Αντιγόνου.
Ο τελευταίος αυτός, μαζί με τον υπέρφρονα Άρατο, ο οποίος φορούσε και αυτός βασιλική πορφύρα, έφθασε μπροστά στην Σπάρτη και έστειλε κήρυκα απαιτώντας να του παραδοθεί η πόλη άνευ όρων. Κανείς ωστόσο στην ατείχιστη Σπάρτη δεν ετόλμα να κάνει την ταπεινωτική παράδοση. Κάποιοι ελάχιστοι πολεμιστές μάλιστα, πολλοί εκ των οποίων νεαρά παιδιά και υπέργηροι, εξήλθαν με το δόρυ στο χέρι και εστάθησαν σε παράταξη στην περίμετρο της πόλεως, για μίαν ακόμη φορά, όπως και επί Αγησιλάου και Αρχιδάμου, αυτή την φορά όμως, όχι για να πολεμήσουν αλλά για να πεθάνουν ελεύθεροι. Η Σπάρτη θα πέθαινε ορθή, δίχως την ταπείνωση μίας παραδόσεως. Όντως, οι Μακεδόνες έκαμαν την επίθεσή τους και οι τελευταίοι υπερασπιστές της Σπάρτης έπεσαν στην θέση τους, πιστοί στο ότι μόνον επάνω από νεκρούς Σπαρτιάτες περνά ο εχθρός. Η πόλη, για πρώτη φορά στην Ιστορία της, κατελήφθη από ξένο στρατό.
Ωστόσο ο νικητής Αντίγονος Δώσων, που έπασχε από φυματίωση, έπαθε κρίση με αιμόπτυση αμέσως μόλις εισήλθε στη Σπάρτη και, φοβούμενος μήπως προκαλεί τους επιχωρίους Θεούς, απέφυγε να προβεί σε βιαιότητες. Αντιθέτως μάλιστα, οργάνωσε εξευμενιστικές και ευχαριστήριες θυσίες στους Ναούς της Σπάρτης σε συνεργασία με τους ολίγους μακεδονόφρονες της πόλεως και απεχώρησε αυθημερόν, επειδή οι Ιλλυριοί είχαν εισβάλει στη Μακεδονία, αφού προηγουμένως είχε εγκαταστήσει ισχυρή φρουρά υπό τον Βοιωτό Βραχύλη. Ο Βραχύλης, εξουσιοδοτημένος υπό του Αντιγόνου, κατέλυσε μία προς μία τις μεταρρυθμίσεις του Κλεομένους, κατήργησε την Βασιλεία και την λυκούργειο οργάνωση «κατά κώμας», επανέφερε την Ολιγαρχία και την αρχή των Εφόρων διορίζοντας μάλιστα στις σχετικές θέσεις αποκλειστικώς μακεδονόφρονες. Απηγόρευσε ακόμη κάθε «λυκούργειο» στοιχείο στην διαπαιδαγώγηση των νέων και περιόρισε την πολιτική κυριαρχία των Σπαρτιατών έως τα σύνορα της κοιλάδος τους.
Επί τρία σχεδόν έτη (222 – 220), στην Σπάρτη επεκράτησε μία σκληρή Μακεδονοκρατία, καθώς με την απώλεια του Κλεομένους κατ’ ουσίαν εχάθη κάθε έννοια ελευθερίας στην Λακωνική κοιλάδα. Όπως θα δούμε αμέσως παρακάτω, ο Κλεομένης θα χάσει την ζωή του το έτος 219 στην Αίγυπτο, προσπαθώντας όπως γράφουν οι Botsford και Robinson, «να ξεσηκώσει επανάσταση στο όνομα της Ελευθερίας, μίας λέξεως που οι κάτοικοι της Αλεξανδρείας δεν καταλάβαιναν». Στην πόλη της Σπάρτης, επικρατούσαν πλέον οι προδότες μακεδονόφρονες, οι οποίοι, με πρώτο όπλο τους την σκληρή αρχή των Εφόρων και κεντρικό πολιτικό σύνθημά τους το «ΠΕΙΘΑΡΧΕΙΝ ΤΟΙΣ ΠΡΟΕΣΤΩΣΙ», υπεδαύλιζαν επιμελώς την διχόνοια, την αθλιότητα και την ηττοπάθεια στους ταπεινωμένους Σπαρτιάτες. Η Σπάρτη θα μείνει έτσι επί τρία ολόκληρα έτη, δίχως βασιλείς ή άλλους αντιστασιακούς άνδρες, για να μπορούν να ασυδοτούν ανενόχλητοι οι Έφοροι και οι λοιποί αρχομανείς ολιγαρχικοί.
Το έτος 220 πάντως, με τον λαό της Σπάρτης να έχει σταδιακά αποκτήσει μία κάποια αυτοπεποίθηση και ήδη να κυκλοφορούν φήμες ότι επρόκειτο να επιστρέψει ο βασιλεύς τους, άρχισε να επικρατεί μεγάλη πολιτική αναστάτωση, κυρίως ανάμεσα στους νέους, με κεντρικό αίτημα το «ΙΣΟΝ ΜΕΤΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ» με αποκορύφωμα την οργάνωση κατά την διάρκεια μίας θυσίας στο Ναό της Θεάς Αθηνάς Χαλκιοίκου της αιφνιδιαστικής σφαγής, υπό νεαρών οπλιτών που συμμετείχαν στην θυσιαστική πομπή όλων των προδοτών Εφόρων της θητείας 221 / 220 και των περί τον μακεδονόφρονα Γυρίδα γερουσιαστών, οι οποίοι πριν από λίγο είχαν εκδιώξει τον απεσταλμένο των Αιτωλών Μαχατά που είχε προτείνει δράση κατά των Αχαιών. Οι εκλεγέντες υπό των δημοκρατών αντικαταστάτες Έφοροι για τους μήνες της θητείας που απέμεναν, προς ικανοποίηση του λαϊκού συναισθήματος «ΑΠΕΧΘΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΧΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΧΑΡΙΣΤΙΑΝ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ», επέλεξαν, όπως ήταν αναμενόμενο, μία αντιμακεδονική στο εξής πολιτική και, αποδεχόμενοι εν τέλει την πρόσκληση των Αιτωλών, συνετάχθησαν με τους τελευταίους στον πόλεμο μεταξύ Αιτωλών και Αχαιών (220 - 217).
Το επόμενο έτος (219), ο διαδεχθείς τον δολοφονηθέντα Πτολεμαίο Γ, Πτολεμαίος Δ ο επονομαζόμενος «Φιλοπάτωρ», ενεχόμενος αμέσως στην δολοφονία, έκφυλος και άβουλος, εφυλάκισε ως ύποπτο φυγής τον αυτοεξόριστο βασιλέα Κλεομένη, την οικογένειά του και τους λίγους συνεργάτες τους (ανάμεσά τους και τον στενό συνεργάτη του Παντέα, με τη νεαρή σύζυγό του που τον είχε ακολουθήσει στην Αίγυπτο παρά την θέληση των γονέων της), με αφορμή παλαιότερες διαβολές των Εφόρων που είχαν δράσει σε συνεργασία με τον σύμβουλο του μονάρχου Σωσίβιο. Κρατούμενος κατ’ οίκον ο Κλεομένης, κατόρθωσε ωστόσο, σε συνεργασία με τους ιερείς του Άμμωνος που απεχθάνονταν τον εναγή πατροκτόνο, να οργανώσει την άνοιξη του έτους αυτού ανταρσία της φρουράς της πόλεως Κανώβου, καθώς και την ταυτόχρονη ένοπλη δραπέτευσή του μαζί με τους 13 άνδρες συντρόφους του, μεταξύ των οποίων ήταν και ο κουτσός Ιππότας. Εδώ, αφού υπενθυμίσω το γραφέν από τους Botsford και Robinson, ότι ο Κλεομένης προσεπάθησε στην Αλεξάνδρεια «να ξεσηκώσει επανάσταση στο όνομα της Ελευθερίας, μίας λέξεως που οι κάτοικοι της Αλεξανδρείας δεν καταλάβαιναν», θα παραθέσω την περιγραφή του Πλουτάρχου, στο 37 του «Βίου» του Κλεομένους. Περιγράφοντας λοιπόν, αυτή την έσχατη απόπειρα του γενναίου εκείνου βασιλέως να τιμήσει την ελευθεροπρέπεια που, ως Σπαρτιάτης, είχε διδαχθεί ότι αποτελεί το κύριο χαρακτηριστικό του πραγματικού Ανθρώπου, γράφει: «όρμησαν στους δρόμους και καλούσαν τον λαό να ξεσηκωθεί για την ελευθερία του. Εκείνοι όμως, όπως φαίνεται, δεν είχαν διόλου ανδρεία, αλλά περιορίζοντο απλώς να επαινούν και να θαυμάζουν την τόλμη του Κλεομένους, κανείς όμως δεν είχε το θάρρος να τον ακολουθήσει ή να συμπαραταχθεί στον αγώνα του».
Αφού εξόντωσαν λοιπόν την φρουρά της πόλεως και τον αρχηγό της Πτολεμαίο τον Χρυσέρμου, κάτω από τις ζητωκραυγές και τις προσευχές του φοβισμένου πλήθους, οι 14 εκείνοι Σπαρτιάτες παρήλασαν υπερηφάνως με τα ξίφη στα χέρια στους κεντρικούς δρόμους της Αλεξανδρείας, φωνάζοντας στους Αλεξανδρινούς ότι είναι πλέον ελεύθεροι από την τυραννική εξουσία των Πτολεμαίων. Όμως το δουλικό πλήθος τίποτε δεν έκανε επί μία ολόκληρη ημέρα, από το να τους ραίνει με άνθη και να ψάλλει άσματα που τους εχαιρέτιζαν σαν... «μεσσίες». Αφού έχασε τον χρόνο του με αυτούς τους άθλιους ανθρώπους, ο Κλεομένης προσεπάθησε να επιτεθεί στις φυλακές για να αποκτήσει τουλάχιστον κάποιους ανθρώπους που θα ήθελαν να πολεμήσουν για την ελευθερία τους, αλλά ήταν πλέον αργά γιατί ό,τι είχε απομείνει από τη φρουρά της πόλεως τώρα είχε παραταχθεί εμπρός από τις φυλακές.
Στο τέλος της ημέρας, επέστρεψε και ο στρατός του Πτολεμαίου από την Κάνωβο και στο άκουσμά του, το δουλικό και φοβισμένο πλήθος των χειροκροτητών εισήλθε πανικόβλητο στα σπίτια του. Μόνοι οι 14 Σπαρτιάτες έμειναν απέναντι σε έναν ολόκληρο στρατό και αποφάσισαν να μην επιτρέψουν να ηττηθούν ή να συλληφθούν, επιλέγοντας εκείνο που οι Στωϊκοί, τους οποίους τόσο εθαύμαζε ο Κλεομένης, απεκάλουν «εύλογον αναχώρησιν». Με ένα σήμα του βασιλέως τους, ύψωσαν όλοι τα ξίφη και μετά τα κάρφωσαν στα στήθη τους. Τελευταίος αυτοκτόνησε ο Παντέας, που εθεωρείτο ο πλέον θαρραλέος, και προτού «αποχωρήσει» και αυτός έπρεπε να σιγουρευθεί ότι ήσαν νεκροί όλοι οι σύντροφοί του. Με συγκινητικό τρόπο ο Πλούταρχος μας περιγράφει το πώς εξεψύχησε ο μεγάλος εκείνος πολεμιστής επάνω στο κορμί του νεκρού βασιλέως του. Ο θρασύδειλος Σωσίβιος διέταξε εν συνεχεία την σφαγή των φυλακισμένων συγγενών των 14 Σπαρτιατών και την ανασταύρωση του νεκρού σώματος του Κλεομένους σε δημόσια θέα για να παραδειγματισθεί ο όχλος. Οι Σπαρτιάτισσες αντιμετώπισαν με εξαιρετική γενναιότητα και αξιοπρέπεια τον δήμιο, ιδίως η νεαρή σύζυγος του Παντέα της οποίας, δυστυχώς, δεν έχει διασωθεί ούτε τ’ όνομά της. Ο Πλούταρχος θα γράψει σχετικά, ότι «η Σπάρτη, σε αυτά τα τελευταία της χρόνια, ηγωνίσθη και με το γυναικείο δράμα ισάξια με το ανδρικό και απέδειξε ότι η Αρετή δεν μπορεί να εξευτελισθεί με την τύχη».
Η ανασταύρωση του νεκρού σώματος του Κλεομένους, έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα από εκείνα που ήθελε ο Σωσίβιος, μολονότι μακρινά και ξένα προς τα ήθη των Ελλήνων. Το φοβισμένο πλήθος προσήρχετο κατά κύματα εμπρός στον εσταυρωμένο νεκρό ήρωα και επροσεύχοντο αποκαλώντας τον «υιό των Θεών» (...), πράγμα που υπεχρέωσε τον Σωσίβιο να βάλει φρουρά γύρω από τον νεκρό. Αναφέρεται μάλιστα από τον Πλούταρχο, ότι ένα μεγάλο φίδι, ιερό ζώο του Θεού Οσίριδος, ευρέθη μία αυγή κουλουριασμένο γύρω από το κεφάλι του νεκρού. Το γεγονός αυτό αύξησε την πίστη του πλήθους ότι ο Κλεομένης ήταν όντως ο... «μεσσίας» και υπεχρέωσε τους Πτολεμαίους να κάνουν πολυήμερους καθαρμούς στην πόλη, τα τείχη και τα ανάκτορα.
Και ενώ αυτά συνέβαιναν στην μακρινή Αίγυπτο, στην Σπάρτη, οι Έφοροι της περιόδου 220 / 219 που είχαν ξαναρχίσει να ερωτοτροπούν με τα ολιγαρχικά στοιχεία, εσφάγησαν και αυτοί, ενώ οι αντικαταστάτες τους εψήφισαν την επαναφορά της παραδοσιακής διπλής Βασιλείας...
πηγη:βιβλιο"επιτομος ιστορια των Σπαρτιατων"Β.Ρασσιας

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Η ιστορία της επιστήμης στην αρχαία Ελλάδα, ξεκινάει με τους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Την εποχή εκείνη η επιστήμη και η φιλοσοφία δεν αποτελούσαν ξεχωριστά αντικείμενα όπως σήμερα. Η δίψα για γνώση ξεκινούσε από φιλοσοφικά ερωτήματα σχετικά με τη φύση του ανθρώπου και του κόσμου. Οι απαντήσεις δίνονταν μέσα από έναν φιλοσοφικό τρόπο σκέψης και όχι με μεθόδους που θεωρούμε σήμερα “επιστημονικές". Έτσι η αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία γέννησε την Επιστήμη κι όχι αντίθετα. Η φιλοσοφία αγκάλιαζε και δικαιολογούσε την επιστημονική έρευνα, με την έννοια που εμείς δίνουμε σήμερα στην επιστήμη.
Η Φυσική Φιλοσοφία των Προσωκρατικών αποτέλεσε τη γέφυρα που συνέδεσε τον αρχαίο μυστικισμό και τη φιλοσοφία, με την επιστήμη και τη φιλοσοφία της κλασσικής Ελλάδας η οποία αποτέλεσε το λίκνο αυτού που σήμερα ονομάζουμε “Δυτικό πολιτισμό". Σ’ αυτήν μπορούμε να διακρίνουμε δύο τάσεις. Η μία πιο μυστικιστική που ακολουθεί την παράδοση και το θρησκευτικό μυστικισμό των Ορφικών αντιπροσωπεύεται απ’ τον Πυθαγόρα. Η άλλη προσπαθεί να αποσπασθεί από την παράδοση και να εκφράσει τη δομή και την οργάνωση της Φύσης με διαφορετική μέθοδο και ορολογία και αντιπροσωπεύεται από τους Ίωνες φιλοσόφους (Ηράκλειτος, Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης) καθώς και από τους Ελεάτες (Ζήνωνας, Παρμενίδης).
Οι προσωκρατικοί ονομάστηκαν “Φυσικοί Φιλόσοφοι” επειδή προσπαθούσαν μέσα απ’ τη μελέτη της φύσης να πλησιάσουν και να γνωρίσουν την “Πρώτη Αρχή” που κινεί τα πάντα. Επιχείρησαν να ερευνήσουν τους Νόμους της Φύσης, ανάγοντας την όλη δομή του Σύμπαντος σε κάποιο “υλικό στοιχείο Έτσι προκύπτουν διαφορετικές θεωρήσεις: ο Θαλής ο Μιλήσιος θεωρεί αρχή των πάντων το “Υδωρ” και βλέπει έναν θεό μέσα σε καθετί [1], ο Αναξίμανδρος το “Άπειρο”, ο Αναξιμένης τον “Αέρα”, ο Ηράκλειτος το “Πυρ” και ο Παρμενίδης το “Ον". Αυτές οι θεωρήσεις οδήγησαν στο να χαρακτηριστούν “Υλοζωιστές” (δηλ. “αυτοί που πιστεύουν ότι η ύλη είναι ζωντανή”) επειδή έδιναν έμβια χαρακτηριστικά σε άψυχα στοιχεία (νερό, αέρας, φωτιά). Αλλά όλες αυτές οι διαφορετικές θεωρήσεις αποτελούν όψεις μιας Πρώτης Αιτίας που για τους προσωκρατικούς ήταν ο στόχος της μελέτης τους.
Η δράση των Προσωκρατικών προχωράει και σε άλλους τομείς της επιστήμης. Όσον αφορά π.χ. την γένεση της ζωής στη Γη, ο Αναξίμανδρος θεωρεί ότι η ζωή δημιουργούνταν αυτόματα απ’ τη λάσπη και ότι τα πρώτα ζώα ήταν ψάρια με αγκαθωτό δέρμα. Τα υπόλοιπα ζώα αποτελούν χερσαίους απόγονους των ψαριών. Την ίδια άποψη για την προέλευση της ζωής (απ’ τη λάσπη) διατύπωσε κι ο Αναξιμένης με τη διαφορά ότι θεωρούσε καταλυτική την παρουσία του αέρα και της θερμότητας του Ήλιου.
Στην κλασσική Ελλάδα δεν παρουσιάζεται ένα εξαιρετικό ενδιαφέρον για τις επιστήμες, (τουλάχιστον όχι για ό,τι θεωρούμε σήμερα επιστημονικό). Η έρευνα στρέφεται απ’ το εξωτερικό περιβάλλον προς το εσωτερικό του ανθρώπου. Η Φιλοσοφία και η Ηθική κυριαρχούν. Το ενδιαφέρον για τη γνώση δεν έχει χαθεί, απλά αυτή αλλάζει αντικείμενο και στόχο.
Στα έργα του Πλάτωνα - στα οποία διακρίνονται έντονες πυθαγόρειες επιδράσεις - η Γεωμετρία και τα Μαθηματικά έχουν μια ξεχωριστή θέση. Αποτελούν εργαλεία για να γνωρίσει ο άνθρωπος τον εαυτό του και τους κρυμμένους νόμους της φύσης, να πλησιάσει το Ον. Η φράση “Ουδείς αγεωμέτρητος εισί” (= ας μην εισέλθει κάποιος αγεωμέτρητος) που δέσποζε στην είσοδο της Ακαδημίας, έκφραζε την πλατωνική θεώρηση που ήθελε τη φύση οργανωμένη με μαθηματικούς νόμους και αναλογίες, αποτυπωμένους σ’ ένα “γεωμετρικό” μοντέλο του κόσμου. Στον έργο του “Τίμαιος” ο Πλάτωνας σχεδιάζει μια κοσμογονία σύμφωνα με μια πυθαγόρεια γραμμή και παρουσιάζει τη μουσική να στηρίζεται σε μαθηματικούς λόγους.
Μετά τον Πλάτωνα, ο Αριστοτέλης δίνει μια νέα ώθηση στην επιστημονική μεθοδολογία. Δίχως να παραγνωρίζει τη μεταφυσική όψη της, ο Αριστοτέλης κατευθύνει την έρευνά του σε πιο πρακτικούς στόχους. Μελετά τον άνθρωπο και τη φύση συστηματοποιώντας την έρευνα σε τομείς παρόμοιους με αυτούς της σημερινής επιστήμης. Ουσιαστικά η νοοτροπία του σημερινού πολιτισμού βασίζεται στο αριστοτέλειο ορθολογιστικό μοντέλο σκέψης, το οποίο επικράτησε στα χρόνια της Αναγέννησης έναντι του πλατωνικού μεταφυσικού μοντέλου. Η ταξινόμηση, η παρατήρηση, το πείραμα, η ανάλυση, αν και δεν χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά απ’ τον Σταγειρίτη φιλόσοφο, αποτέλεσαν τον άξονα της θεώρησής του για τον κόσμο. Αργότερα η αριστοτέλεια μεθοδολογία θα υιοθετηθεί απ’ τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό απ’ τον οποίο ξεπήδησε η επιστήμη των ημερών μας.
Σημαντικό ρόλο στην ιστορία της σκέψης και της επιστήμης έπαιξαν επίσης οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στην πολιτισμική αυτοκρατορία που δημιούργησε ο μακεδόνας Βασιλιάς, βασίστηκε η διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στην Ανατολή. Στα ελληνιστικά χρόνια, (323-30 π.Χ.) αν και δεν έχουμε μια “επιστημονική επανάσταση”, αναπτύσσεται έντονη ερευνητική δραστηριότητα σε επιστήμες όπως τα Μαθηματικά, η Μηχανική και η Αστρονομία. Παρουσιάζονται σπουδαίοι μαθηματικοί (Ευκλείδης, Αρχιμήδης, Απολλώνιος) και αστρονόμοι (Ίππαρχος). Την ίδια εποχή οι Αιγύπτιοι αλχημιστές προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις χημικές αντιδράσεις με την αριστοτέλεια λογική κάνοντας βήματα προς τη μεταγενέστερη “επιστημονική χημεία".

Αστρονομία
Τις πρώτες Αστρονομικές θεωρήσεις μπορούμε να τις αποδώσουμε στους Πυθαγόρειους αστρονόμους - μαθηματικούς, που προσπαθούσαν μέσα απ’ τα Ιερά Μαθηματικά τους να ανακαλύψουν τις αρμονίες του Σύμπαντος. Το μοντέλο του ηλιακού μας συστήματος που προτείνουν, περιλαμβάνει μια Κεντρική Εστία γύρω απ’ την οποία περιστρέφονται όλα τα ουράνια σώματα που βρίσκονται κοντά στη Γη. Παρουσιάζουν δηλ. ένα ηλιοκεντρικό σύστημα 2.000 χρόνια πριν απ’ τη διατύπωσή του απ’ τον Κοπέρνικο. Επίσης πρώτος ο Πυθαγόρας (585 ή 565 - 500; π.Χ.) αναφέρεται στη σφαιρικότητα της Γης. Αργότερα την ίδια άποψη υποστήριξαν ο Ικέτας και ο Έκφαντος οι οποίοι δίδαξαν και την περιστροφή της Γης γύρω απ’ τον άξονά της. Στον αντίποδα των πυθαγορείων υπολογισμών - και στην ίδια εποχή - ο Αναξίμανδρος δεχόταν τη Γη μετέωρη στο διάστημα, αλλά και σαν κέντρο του κόσμου.
Αργότερα ο Πλάτωνας (428-348 π.Χ.) προσπάθησε να παρουσιάσει ένα ηλιοκεντρικό μοντέλο με την αντίληψη της ομαλής κυκλικής κίνησης των ουρανίων σωμάτων γύρω απ’ την κεντρική εστία, θέλοντας ίσως να δώσει μια νομοτελειακή και μαθηματικά αρμονική όψη του Σύμπαντος. Επηρεασμένος απ’ τις πλατωνικές ιδέες ο Εύδοξος παρουσιάζει την υφήλιο σαν ένα σύστημα ομόκεντρων σφαιρών. Σε κάθε πλανήτη αποδίδει τέσσερις ομόκεντρες σφαίρες, ενώ στον Ήλιο και τη Σελήνη τρεις.
Ο Αριστοτέλης (384-323/2 π.Χ.) υιοθέτησε το μοντέλο του Εύδοξου, άλλαξε όμως το κέντρο του. Παρουσιάζει τον κόσμο σαν “κρεμμύδι” που αποτελείται από 55 ομόκεντρες σφαίρες, στο κέντρο των οποίων βρίσκεται η Γη. Το γεωκεντρικό σύστημα του Αριστοτέλη έμελλε να επικρατήσει σ’ όλο τον δυτικό κόσμο μέχρι τον 16ο αι. μ.Χ., αφού υιοθετήθηκε απ’ την χριστιανική κοσμοθεωρία που επικράτησε τους πρώτους αιώνες μ.Χ.
Κάποια σκοτεινά σημεία που άφηνε η αριστοτέλεια άποψη για τον κόσμο, προσπάθησε να διορθώσει ο Ηρακλείδης ο Πόντιος (4ος αι. π.Χ.), φτάνοντας στην υπόθεση ότι ο Ερμής και η Αφροδίτη κινούνται γύρω απ’ τον Ήλιο κι όχι γύρω απ’ τη Γη. Πάντως και γι’ αυτόν ο Ήλιος και οι υπόλοιποι πλανήτες περιστρέφονται γύρω απ’ τη Γη. Για να εξηγήσει δε τις ημερήσιες κινήσεις των ουρανίων σωμάτων δέχτηκε ότι η Γη περιστρέφεται και η ίδια γύρω απ’ τον άξονά της.
Παρόλα αυτά η ιδέα ενός ηλιοκεντρικού συστήματος και της σφαιρικής Γης δεν είχε ακόμα εγκαταλειφθεί. Την διατυπώνει ξανά ο Αρίσταρχος ο Σάμιος τον 3ο αι. μ.Χ. Η μεταπτωτική κίνηση του γήινου άξονα κλείνει έναν κύκλο κάθε 25.800 χρόνια περίπου. Γι’ αυτήν είχε μιλήσει ο Ίππαρχος γύρω στο 130 π.Χ. Στην Ευρώπη ξανάγινε γνωστή τον 16ο αι. απ’ τον Νικόλαο Κοπέρνικο. Γύρω στο 235 π.Χ. ο Ερατοσθένης, υπεύθυνος της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, υπολογίζει τη περίμετρο της Γης μετρώντας τη σκιά ενός ραβδιού και την βρίσκει ίση με 40.000 χλμ., σχεδόν όσο την υπολογίζουν και οι σημερινοί επιστήμονες με τα σύγχρονα μέσα. Το “σφάλμα” του Ερατοσθένη θεωρείται μηδαμινό. Ο ίδιος μάλιστα θεμελίωσε την επιστημονική Γεωγραφία και σχεδίασε έναν χάρτη του τότε γνωστού κόσμου που περιλάμβανε ένα τμήμα της Ευρώπης, ένα της Ασίας και ένα της Β. Αφρικής.
Μια ακόμα μεγάλη μορφή της Αστρονομίας εμφανίζεται γύρω στο 130 π.Χ.: ο Ίππαρχος. Υποστηρικτής κι αυτός του γεωκεντρικού συστήματος, δεν τοποθετεί τη Γη στο γεωμετρικό κέντρο μιας κυκλικής τροχιάς, αλλά σ’ έναν έκκεντρο κύκλο στον οποίο ο πλανήτης μας κατείχε τη θέση έκκεντρου. Έτσι έλυσε κάποιες ανισότητες και μη κανονικότητες που παρατηρούνταν στις κινήσεις του Ήλιου και της Σελήνης και δικαιολόγησε την ανισότητα στη διάρκεια των εποχών. Παρατήρησε επίσης το φαινόμενο της μετάπτωσης των ισημεριών (σχήμα 1) και έδωσε τις μαθηματικές μεθόδους που επέτρεπαν τον υπολογισμό του γεωγραφικού μήκους.
Την εικόνα που έχει σχηματιστεί για την Αστρονομία στην αρχαία Ελλάδα ήρθε να συμπληρώσει κάποιο ένα αρχαιολογικό εύρημα: ο “αστρολάβος των Αντικυθήρων” του 1ου αι. π.Χ. Πρόκειται για ένα σύστημα από 20 αλληλοεξαρτώμενους οδοντωτούς τροχούς που κινούσε κάποιους δείκτες μπροστά σε τρεις πλάκες με διαβαθμίσεις. Η κίνηση αυτή των τροχών έδειχνε την πορεία του Ήλιου, την πορεία και τις φάσεις της Σελήνης και τις κινήσεις ορισμένων πλανητών.

Φυσική
Η μελέτη των φυσικών φαινομένων ξεκινάει όπως προαναφέρθηκε απ’ τους προσωκρατικούς φιλοσόφους. Οι θεωρίες που αναπτύσσονται για την σύσταση και την ουσία του σύμπαντος, φαίνονται ακατανόητες απ’ τον σημερινό πολιτισμό (τουλάχιστον αν παρθούν κατά γράμμα και δεν γίνει μια συγκριτική μελέτη πάνω σ’ αυτές).
Υπάρχουν όμως και θεωρίες που προκαλούν τουλάχιστον θαυμασμό για την πρωτοπορία τους. Οι ατομικοί φιλόσοφοι (Λεύκιππος, Δημόκριτος, Επίκουρος) υποστηρίζουν ότι καθετί στο Σύμπαν (έμψυχο ή άψυχο) απαρτίζεται από μικροσκοπικά αδιαίρετα κομμάτια ύλης, τα ά-τομα. Οι διάφοροι συνδυασμοί των ατόμων (μόρια) παράγουν όλους στους σχηματισμούς της φύσης.
Πολύσπαστο.
Μια σειρά τροχαλιών έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της απαιτούμενης μυϊκής δύναμης για την ανύψωση βάρους
Τι κρύβονταν όμως πίσω απ’ όλα αυτά; Τι κινούσε τους κόσμους; Ποια η φύση και οι ιδιότητες της Πρώτης Αιτίας; Τέτοιου είδους ερωτήσεις - που η σημερινή επιστήμη κατατάσσει στο χώρο της “μεταφυσικής” - έθεσαν οι φυσικοί φιλόσοφοι της αρχαίας Ελλάδας. Μέσα από ένα πλήθος θεωριών ξεχωρίζουν δύο: η άποψη του Ελεάτη φιλόσοφου Παρμενίδη που περιγράφει την “βασική αιτία” των πραγμάτων να είναι σταθερή, αμετάβλητη και αδιάφθορη (το αμετάβλητο “Ον” του Παρμενίδη) και η αντίθετη άποψη του Ηράκλειτου ο οποίος διακήρυσσε ότι “Τα Πάντα Ρει” δηλ. ότι τα πάντα υπόκεινται σ’ ένα συνεχές γίγνεσθαι. Ίσως όμως τελικά να μην πρόκειται για δύο αντίθετες θεωρίες, αλλά αυτές να αλληλοσυμπληρώνονται με μια πιο “φιλοσοφική” ματιά - με παρόμοιο τρόπο που τα διαφορετικά “θεμέλια στοιχεία” των προσωκρατικών (ύδωρ, αήρ, πυρ, άπειρο) αποτελούν όψεις της ίδιας Αρχής.
Συγκεκριμένες όμως προόδους έχουμε από τους Πυθαγόρειους στον τομέα της Ακουστικής. Αυτοί είχαν ανακαλύψει ότι ο ήχος ήταν αποτέλεσμα δονήσεων που μεταδίδονταν μέσω του αέρα. Ο ίδιος ο Πυθαγόρας είχε διαγνώσει τους αριθμητικούς λόγους των συγχορδιών και είχε εφεύρει τον “κανόνα".

Σημαντική στην Φυσική είναι και η συνεισφορά του Αριστοτέλη. Ο μαθητής του Πλάτωνα ανάμεσα στα άλλα θέματα με τα οποία πραγματεύεται, θέτει τις βάσεις μιας Μηχανικής της κίνησης των σωμάτων παρόμοιας με αυτήν του Νεύτωνα (17ος αι. μ.Χ.). Υποστηρίζει ότι η ύπαρξη συνεχούς κίνησης προϋποθέτει την ύπαρξη μιας συνεχούς αιτίας: μιας δύναμης που δρα πάνω στο κινούμενο σώμα. Μάλιστα η ποιότητας της κίνησης των σωμάτων κάνει τον Αριστοτέλη να χωρίσει το σύμπαν σε δύο περιοχές: α) στη γήινη περιοχή, την οποία χαρακτηρίζει η ευθύγραμμη κίνηση και β) στη ουράνια περιοχή που χαρακτηρίζει από την κυκλική κίνηση. Οι περιοχές αυτές διέπονται απ’ τους δικούς τους νόμους η καθεμιά και ο Αριστοτέλης χρησιμοποιεί τους νόμους της δεύτερης για να εξηγήσει τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων του γεωκεντρικού του συστήματος.
Στα χρόνια που ακολουθούν, η έρευνα (με τη σημερινή της έννοια δεν προχωράει ιδιαίτερα). Ξεχωρίζουν όμως κάποιοι ερευνητές που βασισμένοι σε μαθηματικά μοντέλα σκέψης εξηγούν φυσικά φαινόμενα που έχουν να κάνουν με καθημερινές, πρακτικές ανάγκες. Αυτός είναι ο λόγος που γνωρίζουν άνθηση οι τομείς της Μηχανικής, της Οπτικής και της Υδροστατικής.
Το “Αυτόματο Μηχάνημα Θυσιών” του Ήρωνα του Αλεξανδρινού. Η φωτιά πάνω στο βωμό θέρμαινε και διέστελλε τον αέρα στο κοίλο του κτίσματος, ο οποίος πίεζε το λάδι που βρίσκονταν σ’ ένα δοχείο στη βάση του βωμού. Το λάδι ανέβαινε μέσα από δυο σωλήνες κρυμμένους μέσα στα αγάλματα και έσταζε στην αναμμένη φωτιά.
Ο Αρχιμήδης μαθηματικός, φυσικός και μηχανικός του 3ου αι. π.Χ. δεν ασχολείται μόνο με τη θεωρητική μελέτη των φυσικών φαινομένων, αλλά τα περιγράφει με μαθηματικά μοντέλα και προχωράει σε τεχνολογικές εφαρμογές και εφευρέσεις. Μελετάει τη μηχανική των μοχλών και ασχολείται με μηχανικές κατασκευές: πολύσπαστο (σχήμα 2), ατέρμων κοχλίας, ελικοειδής αντλία κ.ά. Άλλες χαρακτηριστικές εφευρέσεις του Αρχιμήδη ήταν η επινόηση μιας μηχανής που μπορούσε να χειριστεί μόνο ένας άνθρωπος για να καθελκύσει ένα πλοίο, καθώς και οι περίφημες πολεμικές μηχανές του (καταπέλτες, άρπαγες κ.λ π.). Ασχολείται επίσης με την Αστρονομία και κατασκευάζει αστρονομικά όργανα. Όπως όμως αναφέρει ο Πλούταρχος, ο Αρχιμήδης ντρεπόταν για τις τεχνικές εφευρέσεις του· έβρισκε την κατασκευή οργάνων για πρακτικούς σκοπούς, κατώτερη και "αγενή".
Με το έργο του “Περί επιπέδων ισορροπιών” καθιερώνεται ως θεμελιωτής της Στατικής. Διατύπωσε επίσης και νόμους της Υδροστατικής (π.χ. άνωση) γράφοντας δύο βιβλία με τον τίτλο “Περί των εν υδάτι εφισταμένων ή περί οχουμένων.
Στον τομέα της Μηχανικής πρέπει ακόμα να σημειώσουμε τις γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων για τη δύναμη του ατμού, την οποία όμως δεν εκμεταλλεύτηκαν με τον τρόπο που έγινε τον 18ο και 19ο αι. στην Ευρώπη. Παρόλα αυτά υπάρχουν περιγραφές για μηχανισμούς που χρησιμοποιούσαν τη δύναμη του ατμού, όπως το “αυτόματο μηχάνημα θυσιών” (σχήμα 3) που περιγράφει ο Ηρων ο Αλεξανδρινός (1ος αι. π.Χ. ή κατά άλλους 1ος αι. μ.Χ.) και η “ατμομηχανή” του ίδιου.
Έντονη δραστηριότητα σημειώνεται και στον τομέα της Οπτικής. Ο Πλάτωνας θεωρεί ότι το φως είναι “πυρ” ή “κάτι σαν πυρ”· αντίθετα ο Δημόκριτος υποστηρίζει ότι είναι “ακτινοβολία από μικρότατα σωματίδια” [2]. Αργότερα ο Εμπεδοκλής (490-430 π.Χ.) θεωρεί ότι το φως είναι “κίνηση” και έτσι θα πρέπει να διαδίδεται με κάποια συγκεκριμένη ταχύτητα (μια θεώρηση που εξετάζεται ξανά μόνο στην σύγχρονη εποχή με την μέτρηση της ταχύτητας του φωτός).

Ιατρική
Ο Ασκληπιός ήταν ο θεός της Ιατρικής στην αρχαία Ελλάδα. Τα ιερά του, που είναι διασκορπισμένα σ’ όλο τον ελληνικό χώρο, ήταν παράλληλα και θεραπευτικά κέντρα. Οι ασθενείς που κατέφευγαν στα “Ασκληπιεία” υποβάλλονταν στη διαδικασία της “εγκοίμησης” (αφού προηγούνταν καθαρμοί), κατά την οποία στον κοιμισμένο ασθενή παρουσιαζόταν ο ίδιος ο Ασκληπιός είτε για να τον θεραπεύσει είτε για να του δώσει συμβουλές.
Εξέχουσα μορφή στο χώρο της ιατρικής αποτελεί ο Ιπποκράτης (Κω 460 π.Χ.-Λάρισα 380 π.Χ.). Ξεχωρίζει τη θρησκεία απ’ την Ιατρική και βάζει τις βάσεις για τη σημερινή “επιστημονική ιατρική Το έργο του “Αφορισμοί” αποτελεί βασικό ιατρικό σύγγραμμα μέχρι και τον 18ο αι. Η θεωρία του για τους χυμούς του ανθρώπινου σώματος (αίμα, φλέγμα, κίτρινη χολή και μαύρη χολή), επηρέασε για πολλούς αιώνες την Ιατρική. Τα υγρά αυτά έπρεπε να βρίσκονται στις σωστές αναλογίες στο ανθρώπινο σώμα για να είναι αυτό υγιές και η ανθρώπινη προσωπικότητα ισορροπημένη. Στην ιστορία επίσης έχει μείνει ο ηθικός του κώδικας στον οποίο καθορίζει την αποστολή και τα καθήκοντα του γιατρού. Ακόμα και σήμερα οι γιατροί παίρνουν τον “Ορκο του Ιπποκράτη” για να ασκήσουν το ιατρικό επάγγελμα.
Ο μαθητής του ΠυθαγόραΑλκμαίων μπορεί να θεωρηθεί ιδρυτής της Εμβρυολογίας, αφού μελέτησε την ανάπτυξη του εμβρύου, περιέγραψε τη διαφορά μεταξύ αρτηριών και φλεβών ενώ ανακάλυψε και τη σύνδεση εγκεφάλου και ματιού μέσω του οπτικού νεύρου. Ο Αριστοτέλης επίσης πρόσφερε πολλά στην Ιατρική με τις βιολογικές του έρευνες.
Αργότερα ιδρύονται οι πρώτες ιατρικές σχολές, όπως η περίφημη σχολή της Αλεξάνδρειας που αποτέλεσε κέντρο της ιατρικής επιστήμης και κατά τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Εξέχουσες μορφές της θεωρούνται ο Ηρόφιλος (πατέρας της Ανατομίας) και ο Ερασίστρατος (πατέρας της Φυσιολογίας).
Ο Ηρόφιλος απ’ την Χαλκηδόνα της Βιθυνίας άκμασε στις αρχές του 3ου αι. π.Χ. Στο έργο του “Ανατομία”, δίνει για πρώτη φορά ανατομικές περιγραφές ανθρωπίνων οργάνων. Στις έρευνές του βοήθησε η στάση των Πτολεμαίων ηγεμόνων της Αλεξάνδρειας, οι οποίοι του επέτρεψαν να κάνει ανατομές σε νεκρούς (ή και ζωντανούς κατά μια εκδοχή) εγκληματίες, ενώ παλιότερα η ανατομή ανθρώπων ήταν απαγορευμένη. Έτσι ο Ηρόφιλος αναγνώρισε την αληθινή φύση του νευρικού συστήματος και θεώρησε κέντρο του τον εγκέφαλο. Χώρισε τα νεύρα σε “αισθητικά” (σχετικά με τη λειτουργία των αισθήσεων) και “προαιρετικά” (αργότερα ο Ερασίστρατος τα αποκάλεσε “κινητικά”). Ανέπτυξε επίσης τη “θεωρία των σφυγμών” και μετρούσε τους σφυγμούς των ασθενών για να κάνει διαγνώσεις. Για τη θεραπεία των ασθενειών βασίζονταν πολύ στα φάρμακα τα οποία αποκαλούσε “χέρια των θεών”, ενώ έδινε μεγάλη σημασία και στη δίαιτα.
Ο δεύτερος μεγάλος γιατρός της αλεξανδρινής εποχής, ο Ερασίστρατος, γεννήθηκε στην Κέα. Απέρριπτε (όπως και ο Ηρόφιλος) την θεωρία των χυμών του Ιπποκράτη. Η συμβολή του εντοπίζεται στους τομείς της Φυσιολογίας και της Παθολογίας. Η μελέτη του για την κυκλοφορία του αίματος τον οδήγησε σε χρήσιμα συμπεράσματα που χρησιμοποιούσε για την θεραπεία ασθενειών. Θεωρούσε π.χ. ότι η σωστή κυκλοφορία του αίματος συντελούσε στην υγεία, ενώ η παρεμπόδιση της κυκλοφορίας του εξαιτίας της πλήρωσης των αγγείων με αίμα και του πλεονάσματος τροφής, οδηγούσε σε αρρώστιες.
Συνέχεια στο έργο των δυο μεγάλων αλεξανδρινών γιατρών δίνει η Εμπειρική Σχολή που ξεκινάει από μαθητές τους. Οι “εμπειρικοί γιατροί” δίνουν σημασία στην καταπολέμηση των ασθενειών αδιαφορώντας για την Ανατομία και τη Φυσιολογία. Σημασία γι’ αυτούς έχει το αποτέλεσμα και η εμπειρία που αποκτάται απ’ τη θεραπευτική μέθοδο, την οποία βασίζουν σχεδόν πάντα σε φαρμακευτικές αγωγές. Αρχηγός της Εμπειρικής Σχολής θεωρείται ο Φίλινος απ’ την Κω (περ. 250 π.Χ.) ή κατά άλλους ο Σεραπίων απ’ την Αλεξάνδρεια (περ. 200 π.Χ.). Σημαντικοί συνεχιστές της Σχολής ήταν ο Ηρακλείδης ο Πόντιος (περ. 75 π.Χ.) και ο Απολλώνιος ο Κιτιεύς (περ. 50 π.Χ.).
Αντίθετος στην άποψη του Αριστοτέλη περί χυμών, ο Ασκληπιάδης (γεν. το 124 π.Χ. στη Βιθυνία), επηρεασμένος απ’ την άποψη του Δημόκριτου για το ά-τομο υποστηρίζει ότι οι ασθένειες προέρχονται από σύσφιγξη ή χαλάρωση των δομικών στοιχείων του οργανισμού (των ατόμων). Ο ίδιος δίδει ιδιαίτερη σημασία στις ψυχικές παθήσεις και προσπαθεί να εφαρμόσει θεραπείες που περιελάμβαναν τη δημιουργική απασχόληση του ασθενή (απασχολησιοθεραπεία), το άκουσμα κατευναστικής μουσικής, καθώς και σωματικές ασκήσεις. Η μετάβαση του στη Ρώμη γύρω στο 91 π.Χ. συντελεί σε μεγάλο βαθμό στην μετάδοση ιατρικών γνώσεων της Ελλάδας στη Ρώμη.

Βιολογία
Πέρα απ’ τις θεωρίες των προσωκρατικών Αναξίμανδρου και Αναξιμένη για την προέλευση της ζωής, ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στο έργο του Αριστοτέλη για την συστηματική κατάταξη των ζώων· τα χώρισε σε «άναιμα» (δίχως αίμα: κεφαλόποδα, ανώτερα καρκινοειδή, έντομα και οστρακόδερμα) και «έναιμα» (με αίμα: θηλαστικά εκτός απ’ τα κητώδη). Η έρευνά του επεκτάθηκε στην κληρονομικότητα. Παραδέχτηκε ότι τα είδη μεταβάλλονται, αρνούνταν όμως κάθε φυσική επιλογή (μοντέλο δαρβινισμού). Το έργο του συνέχισε ο μαθητής του Θεόφραστος συνενώνοντας πολλά είδη σε ένα “γένος".
Στα ελληνιστικά χρόνια ξεχωρίζει το έργο του Ηρόφιλου ο οποίος - όπως είδαμε και παραπάνω - έκανε ανατομές ανθρωπίνων πτωμάτων και τα σύγκρινε με ζώων για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο εγκέφαλος είναι το κέντρο του νευρικού συστήματος και έδρα της σκέψης. Επίσης ο σύγχρονός και αντίζηλός του Ερασίστρατος μελέτησε την κυκλοφορία του αίματος και υποψιάστηκε την παρουσία τριχοειδών αγγείων.


--------------------------------------------------------------------------------
[1] και πάντα πλήρη θεών είναι Ο Θαλής αναγνώριζε έναν θεό, μια δημιουργική δύναμη, έναν Νόμο της Φύσης σε καθετί.
[2]οι δυο αυτές θέσεις μπορούν να παραλληλιστούν με τις σύγχρονες θεωρίες για την διπλή φύση του φωτός: κυματική και σωματιδιακή.
"LUKIANOS" πηγη:www.esoterica.gr

Βασιλειες εφημεριδεσ του Μ.Αλεξανδρου.

Βασιλειες εφημεριδες του Μ.Αλεξανδρου Ένα από τα γοητευτικότερα και πιο όμορφα κομμάτια της αρχαίας ελληνικής ιστορίας είναι αναμφισβήτητα η ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου του Μακεδόνα, του νεαρού βασιλιά που από την πρώτη στιγμή της ζωής του βρέθηκε μέσα σε μία σύνθεση από συμπτώσεις και θείες διαταγές, σχετικά με την πορεία και το μέλλον του. Η μετέπειτα ιστορία του και το ανυπέρβλητο κατόρθωμά του -η κατάκτηση όλου του ανατολικά της Ελλάδας γνωστού κόσμου- δικαίωσαν τα σημάδια που συντρόφευσαν τη στιγμή της γέννησης του και τους προφήτες που προφήτευσαν τη βασιλεία του αιώνες πριν.
Ένα μοναδικό ντοκουμέντο εκείνων των σχεδόν μυθικών ημερών που επέζησε μέχρι σήμερα μόνο μέσα από τα λόγια των αρχαίων συγγραφέων είναι οι «Βασίλειες Εφημερίδες», τα ημερήσια φύλλα πλήρους καταγραφής των όσων συνέβαιναν καθημερινά στο απέραντο τότε βασίλειο της Μακεδονίας. Η «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως», θα λέγαμε σήμερα, της εποχής εκείνης, μία επίσημη και λεπτομερής παρουσίαση των καθημερινών γεγονότων του πολιτικού κόσμου του κράτους του Αλεξάνδρου και μαζί η πιο πλήρης ιστορία και η πιο αυθεντική πηγή για εκείνες τις ώρες που σημάδεψαν ανεξίτηλα και συνεχίζουν να σημαδεύουν ολόκληρο τον κόσμο.

Δημιουργία & περιεχόμενο
Πριν ακόμα ο στρατός των Πανελλήνων -«πλην των Λακεδαιμονίων»- περάσει τον Ελλήσποντο, πίσω στην Πέλλα, ο Αλέξανδρος είχε οργανώσει την υπηρεσία εκείνη που θα δημιουργούσε καθημερινά τις «Βασίλειες Εφημερίδες», τις «Εφημερίδες του βασιλιά Αλέξανδρου». Επικεφαλής αυτής της εταιρείας ενημέρωσης και καταγραφής διορίστηκε από τον ίδιο τον Αλέξανδρο ο Ευμένης ο Καρδιανός, ο αρχιγραμματέας του και ο βοηθός του Διόδοτος ο Ερυθραίος. Περιεχόμενο των φύλλων αυτών δεν ήταν μόνο τα επίσημα στρατιωτικά και πολιτικά γεγονότα της ημέρας, αλλά και καθαρά προσωπικές ασχολίες του βασιλιά ή σπουδαίες ακροάσεις και στρατιωτικές διατάξεις, οικονομικά του κράτους κ.ά. Κάθε αντίγραφο των εφημερίδων φυλάσσονταν στο προσωπικό αρχείο του βασιλιά, το λεγόμενο «γαζοφυλάκιον» και ήτανε απόρρητες στο ευρύ κοινό. Πρόσβαση σ’ αυτές είχαν μόνο άτομα της απολύτου εμπιστοσύνης του Αλεξάνδρου -συνήθως ανώτατα κυβερνητικά και στρατιωτικά στελέχη- ενώ μετά το θάνατό του, όλα τα φύλλα των εφημερίδων θα αποθηκεύονταν μαζί με τα άλλα προσωπικά του αντικείμενα στον τάφο του. Φαίνεται ότι αργότερα, μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου, όσα γράφτηκαν την εποχή εκείνη στις «Βασίλειες Εφημερίδες» διασκευάστηκαν και αναδημοσιεύτηκαν για να γίνουν γνωστά στο ευρύ κοινό με τη μορφή ενός διηγήματος, μίας λαϊκής αφήγησης για ένα μεγάλο βασιλιά.

Η μαρτυρία των εφημερίδων
Συγγραφέας ο οποίος επικαλείται συχνά τη μαρτυρία των Εφημερίδων είναι ο Αρριανός (95-180 μ.Χ.). Ο Αρριανός, στο εφτάτομο έργο του «Αλεξάνδρου Ανάβασις», που γράφτηκε 500 περίπου χρόνια μετά την εκστρατεία στην Ασία, επαναλαμβάνει σε πολλά σημεία της αφηγήσεως του πως «αι βασίλειοι εφημερίδες ώδε έχουσι» φανερώνοντας με τα λόγια αυτά μία από τις πηγές του έργου του, δε γνωρίζουμε, όμως, αν παραθέτει αυτούσια αποσπάσματα από το κείμενο τους. Απ’ όλους τους ιστοριογράφους του Αλεξάνδρου μόνο ο Αρριανός κάνει σαφή αναφορά σ’ αυτές. Ωστόσο δεν είναι σαφές -ο συγγραφέας δεν το διευκρινίζει- αν οι εφημερίδες ήταν στη διάθεση του Αρριανού το 2ο αιώνα μ.Χ. ή αν πήρε τα αποσπάσματα από έργα προηγούμενων συγγραφέων. Ο ίδιος αναφέρει, από τις πρώτες σελίδες του έργου του, πως στηρίχτηκε σε δύο προηγούμενες αφηγήσεις: Στο έργο του Αριστόβουλου, του μηχανικού του Αλεξάνδρου και του Πτολεμαίου, του στρατηγού και μετέπειτα βασιλιά της Αιγύπτου. Αυτούς τους δύο θεωρεί ο Αρριανός τους πιο αξιόπιστους από τους πολλούς που θέλησαν να καταγράψουν τη μεγαλειώδη πορεία προς την Ανατολή. Για τον Αλέξανδρο έγραψαν ακόμη ο ναύαρχος Νέαρχος, ο φιλόσοφος Ονησίκριτος, ο Αναξιμένης, ο Μαρσύας, ο Χάρης κ.ά.1 κανένα όμως από τα έργα αυτά δεν έχει διασωθεί Το έργο του Αρριανού είναι σύγχρονο με το έργο του Πλουτάρχου (50-120 μ.Χ.), ο οποίος στους «Παράλληλους Βίους» εξιστορεί τη ζωή του Μακεδόνα βασιλιά παράλληλα με τη ζωή του Ιουλίου Καίσαρα, χωρίς όμως να συγκρίνει, όπως κάνει σε όλους τους άλλους Βίους, τους δύο άνδρες.

Εφημερίδες στον αρχαίο κόσμο
Αν και μόνο οι «Βασίλειες Εφημερίδες» του Αλεξάνδρου είναι γνωστές σήμερα, δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως τα φύλλα αυτά είναι μία καθαρά δική του εφεύρεση. Κάποιοι ιστορικοί ερευνητές υποστηρίζουν2 πως οι εφημερίδες του Αλεξάνδρου αποτελούν τη συνέχεια μίας παλιότερης παράδοσης των Μακεδόνων βασιλιάδων για τη δημιουργία εφημερίδων, εφημερίδων που έπαιρναν το όνομα του εκάστοτε βασιλιά που νοιαζόταν για τη σύνταξή τους π.χ. «Εφημερίς του Φιλίππου» κ.τ.λ. και οι οποίες φυλάσσονταν στις Αιγές, στην παλιά πρωτεύουσα του μακεδονικού κράτους, εκεί όπου παραδοσιακά θάβονταν οι βασιλείς. Πέρα από το βασίλειο της Μακεδονίας εφημερίδες κρατούσαν επίσης οι βασιλιάδες της Περσίας, της Αιγύπτου και άλλων ανατολικών χωρών, ενώ και στην αρχαία Ελλάδα, στην Αθήνα και σε διάφορες άλλες ελληνικές πόλεις, μετά τους κήρυκες που μετέδιδαν προφορικά τις επίσημες ειδήσεις, δημόσιοι γραφιάδες ετοίμαζαν τα «Δημόσια Γράμματα» ή «Υπομνήματα» όπου γινόταν η καθημερινή συγκέντρωση και καταγραφή όλων των σημαντικών ειδήσεων. Στην αρχαία Ρώμη από το 48 π.Χ. και με εντολή του Ιουλίου Καίσαρα και μέχρι την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (476 μ.Χ.) εκδίδονταν τα acta diurna ή acta senatus τα οποία περιείχαν ειδήσεις για επίσημες πολιτικές πράξεις και διάφορες άλλες πληροφορίες. Τέλος στην αρχαία ελληνική λογοτεχνία αναφέρεται και κάποιο ιστορικό έργο με τον τίτλο «Εφημερίς Τρωικού Πολέμου» που αποδίδεται σε κάποιον Κρητικό με το όνομα Δίκτυ3.
Από τις Εφημερίδες του Αλεξάνδρου και τα πρώτα έργα που είχαν γραφτεί γι’ αυτόν και τη μακεδονική εκστρατεία στην Ασία τίποτα δεν έχει σωθεί. Όσα γνωρίζουμε για την ιστορία του προέρχονται από κατοπινούς συγγραφείς, όπως ο Αρριανός και ο Πλούταρχος, που είχαν σαν πήγες τους τα χαμένα έργα, αλλά και τις λαϊκές αφηγήσεις. Ίσως και τα φύλλα των εφημερίδων. Δεν γνωρίζουμε αν οι εφημερίδες αυτές και το υπόλοιπο προσωπικό αρχείο του βασιλιά τοποθετήθηκαν μαζί με το νεκρό Αλέξανδρο στον τάφο του. Όπως η ιστορία αναφέρει, η σωρός του μέσα σε μία μεγαλοπρεπή άμαξα θα ερχόταν στην Ελλάδα για να ταφεί δίπλα στους άλλους Μακεδόνες βασιλείς. Μα στο δρόμο ο Πτολεμαίος άρπαξε το νεκρό σώμα του βασιλιά του και το μετέφερε στην Αίγυπτο. Εκεί όπου ίσως να αναπαύεται μέχρι σήμερα.
Αν κάποια στιγμή οι «Βασίλειες Εφημερίδες» του Αλεξάνδρου έρθουν στο φως, όσο ουτοπική και αν φαντάζει αυτή η σκέψη, η ανακάλυψη τους θα αποτελέσει αφορμή να ξαναγράψουμε σήμερα, δύο χιλιάδες χρόνια μετά, τη μακεδονική εκστρατεία έτσι όπως μας τη διηγείται, όχι κάποιος αξιόπιστος ιστορικός, αλλά ο ίδιος ο βασιλιάς της.

ΟΙ ΔΙΩΓΜΟΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Οι Διωγμοί των Ελλήνων
Είναι γνωστό ότι οι Θρnσκείες πάμπολες φορές χρησιμοποιήΘηκαν και χρnσιμοποιούνται ακόμη ως μέσα για την επίτευξn συγκεκριμένων σκοπών όπως κι αν ονομάζονται αυτοί οι σκοποί. εΘνικοί ,κοινωνικοί, οικονομικοί. πολιτικοί. Το σίγουρο πάντως είναι όσον αφορά τους αιώνες στους οποίους θα αναφερΘούμε oτι η χριστιανική Θρnσκεία υπήρξε όπλο στα χέρια ανΘελλήνων . Φυσικά εις τιςτάξεις αυτών των ανΘελλήνων,περίοπn Θέσn κατέχουν οι αιώνιοι εχθροί μας, οι εβραίοι εν αγνοία τις περισσότερες φορές και των ιδίων των χριστιανών , οι οποίοι τυφλωμένοι από το μίσος και την αμάΘειά τους δεν είχαν καταλάβει ότι πρόσφεραν υπηρεσία υψίστnς οπουδαιότητος σε αυτούς. Πριν αρχίσουμε την παράΘεση όλων αυτών των καίριων για τον Ελληνισμό πληγμάτων , Θα πρέπει νο σταΘούμε σε ένα πολύ σημαντικό γεγονός που δεν είναι καΘόλου γνωστό και που εν τούτοις δημιούργησε τις συνΘήκες πάνω στις οποίες εστηρίχΘησαν οι χριστιανοί για την εξάντωση του Ελληνισμού.
Προκειται για την εξάμηνn τρομακτική επιδnμία του 166 μΧ - μια δεκαετία περίπου πριν την γνωστή περιήγησn του Παυσανία που στην Ελλαδα Βρίσκει ουσιαστικα μια nμιέρnμn χώρα - και για τον άγριο λοιμό που την ακολούΘnσε που από κοινού σάρωσαν κυριολεκτικά την Ρωμαίκή αυτοκρατορία, θανατωνοντας τεράστιους πλnΘυσμούς στην πλειοψηφία τους κατοίκους πόλεων και ανάμεσα τους την αφρόκρεμα της διανοήσεως της εποχής.
Ετσι αυτή η μεγάλn επιδnμία μεσα σε 6 μήνες έδωσε το τελικό κτύπnμα στα προικοισμένα μυαλά και ταλέντα. σε όλη την διανόηση της αυτοκρατορίας. Μία παράδοσn χιλιετιών διακόπnκε απότομα . Μέσα σε εκεινον τον αποκεφαλισμένο διανοnτικά και όχι κοινωνικά οικονομικά , η nΘικα χρεωκοπnμένο κόσμο , είναι που στα επομενα χρόνια συνέβn η μεΘοδική κατάλnψn όλων των δυναμικώνστοιχείων εξουσίας και κατεστnμένου της αυτοκρατορίας από τον πολιτικό βραχίονα της χριστιανικής Θρησκείας.
Και εκεί έγινε η τραγικη μεταστροφή που σύντομα θα σnματοδοτούσε την καΘολική επίΘεσn ενάντια στο μόνο κομμάτι του Αρχαίου κόσμου που δεν ήταν ακίνnτο η νεκρό , εναντια στον Ελληνισμό
Ξεκινούμε λοιπόν με τον "Μεγα" Κωνσταντίνο. Αυτός ξεκινά μια συστηματική λαφυραγώγηση των ιερών και ναών των Ελλήνων . Ετσι πολλά φnμισμένα έργα τέχνnς πήραν το δρόμο για την καταστροφή για τα χυτήρια. Στnν συνέχεια ο Κωνσταντίνος Θέλοντας να επισημοποιήσει ακόμn περισσότερο τις ενέργειές του , προχώρnσε στον διορισμό δύο επιτρόπων που αντικειμενικός τους σκοπός ήταν η δήμευση όλων των χρυσών αντικειμένων των ναών καΘώς επίσης και η δήμευσις των κτnμάτων τους. Προαιώνιες Ελλnνικές περιοχές αφειλληνίστηκαν από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα. Θέλοντας να μετρατρέψει τον ΑΘω - με προτροπή της Θεομανούc μητερος του – σε μοναστικό κέντρο, κήρυξε σκληρό διωγμό εναντίον όλων των Ελλήνων της χερσονήσου την οποία ουσιαστικά εκκένωσε κι έφερε μετα ξένους εκχριστιανισμένους πλnΘυσμούς για να ποοετοιμαστεί η μετατροπή αυτής της περιοχής Αpτεμιδικής λατρείας σε εν κράτει κράτος του αντρικού μοναχισμού . Τα Ελληνικά ιερά εκΘεμελιώΘηκαν , το πανάοχαιον "ΑΘώον" δηλ. ο Βωμος και το μεγαλειώδες άγαλμα του ΑΘώου Διός γκρεμίστnκε και η χερσόνnσος κατέλnξε από μυnτικό - λατρευτικό κέντρο της θεάς της άγριας φύσης και της αγνότnτος Αρτέμιδος και εν μέρει άβατο για τους άνδρες σε "περιβόλι της Παναγίας" και άβατο για τις νυναίκες.
Εκτός όμως από τις παραπάνω ενέργειές του , ο Κωνσταντίνος φάνηκε και πολύ παραπάνω από ασεβής προς , τα Ελληνικα ιερά , τα οποία καταλεηλάτησε για να διακοσμήσει την πόλη του. Εκλεψε αγάλματα κι αφιερώματα , από τους Δελφούς , απήγαγε το λατρευτικό άγαλμα του ΠύΘιου Απόλλωνος και τον πολυΘρύλητο τρίποδα της ΠυΘίας και τα μετέφερε ως τρόπαια στην "Νεα Ρώμη" . Επίσης έκλεψε το λατρευτικό άγαλμα από το Ιερόν του Απόλλωνας στο Ιλιον (Τροία) για να το διαμορφώσει σε . . . απεικόνιση του εαυτού του ως "Βασιλεύς Θεός Ηλιος και Ανίκητος" . Γίνεται λόγος για συνολικά 427 κλεμμένα Ελληνικά αγάλματα Θεών και Ηρώων , μαζεμένα στην αρχική εκκλησία της Αγίας Σοφίας που αργότερα Θα τα εξαφανίσει ο μέγας "ειδωλομάχος" Γιουτπράδα ( Ιουστινιανός).
Ο διάδοχός του Κωστάντιος (337-361) Θα απαγορεύσει ρητά "επί ποινή Θανάτου" "πάσα τοις ειδωλος Θυσία" . Για πρώτη φορά έΘεσε εκτός νόμου το "ελληνιζειν" και την , παραδοσιακή μαντική. Το έτος 341μ.Χ. και αρκετά αργότερα διέταξε το σφράγισμα των Ελληνικών ιερών η την βεβήλωσή τους με την παράδοσή τους σε χαρτοπαίκτες και πόρνες.Παράλληλα απαγόρευσε "επί ποινή Θανάτου" τις Θυσίες και την λατρεία των αγαλμάτων , με τα έδικτα του 353 , 354 και 356. Την ίδια εποχή πρέπει να γενικεύεται η λεηλασία των ιερών της υπαίΘρου, από χριστιανούς ασβεστοπαραγωγούς - στα ασβεστοκάμινά τους μετέτραπαν τα μαρμάρινα αγάλματα και οικοδομήματα σε . . . ασβέστη! Τις κακουργίες των οποίων, προσπάΘησε να διορΘώσει αργότερα με αποκαταστάσεις στα λίγα χρόνια της Βασιλείας του, ο Ιουλιανός ο λεγόμενος και "παραβάτης" .
Δεν Θα επεκταΘούμε εδώ περισσότερο εις το έργο του Μεγάλου αυτού πραγματικού Ελληνος Αυτοκράτορος .Θα σταΘούμε μόνο στις συνΘήκες του Θανάτου του.
Την άνοιξη του 363 μ.Χ. ο Ιουλιανός έλαβε μέρος την εκατρατεία εναντίον των Περσών. Στην μάχη μπροστά στην πρωτεύουσα των Περσών Κτησιφώντα και ενώ ο Στρατηλάτης - Αυτοκράτωρ είχε ήδη κατανικήσει του Πέρσες και τους ΠάρΘους , ένα δολοφονικό χέρι του έριξε ένα ακόντιο από πίσω, στα πλευρά.
Ο Λιβάνιος στον επιτάφιό του μας πληροφορεί, ότι κανένας Πέρσης πολεμιστής , δεν πήγε στον Βασιλέα Σαπώρ για να παραλάβει την αμοιβή , που αυτός είχε υποσχεΘεί σε όποιον εσκότωνε τον Μεγάλο αυτόν Αυτοκράτωρ.
Ο Σωζόμενος αργότερα μας πληροφορεί – αφού προηγουμένως επαινεί τον δολοφόνο , που για την αγάπη του Θεού και της Θρησκείας έκανε μια τέτοια γενναία πράξη - ότι ο δολοφόνος ήταν άνΘρωπος , που αρνήθηκε την τιμή των θεών της υφηλίου" και συγκεκριμενοποιεί πιο κάτω ότι ήταν εξομώτης εβραίος . Ηταν 26 Ιουνίου του 363 μ .Χ
.Δεκαοχτώ έτη αργότερα και συγκεκριμένα το 381 μ.Χ., με νέο νόμο ορίζεται ότι οι Χριστιανοί, που Θα επέστρεφαν στην Ελληνική Θρησκεία, Θα ετιμωρούντο με στέρηση των πολιτικών δικαιωμά των τους.
392 μ.Χ. Νέος νόμος από τον Θεοδόσιο τον Α. Με αυτόν κηρύσσεται και πάλι εκτός νόμου η Ελληνική Θρησκεία. Απαγορεύεται η λατρεία των οικογενειακών και οικιακών Θεοτήτων , όπως και η μαντεία από τα σπλάχνα των Θυσιαζόμενων ζώων .Ετσι ορίζεται ότι για κάΘε σπίτι στο οποίο Θα εκαίετο Θυμίαμα Θα επεβάλετο η δήμευσις του . Ομως δεν φτάνει μόνον αυτό . Ακομα και η παρακολούΘησις από τρίτους μιας Θυσίας ετιμωρείτο καΘώς επίσης και το να κοι τάζει κάποιος και μόνον τα Ελληνικά αγάλματα επέφερε βαριά τιμωρία. Στα 394 μ.Χ. και πάλι ο Θεοδόσιος , καταργεί με νόμο τους Ολυμπιακούς αγώνες. Απαγορεύτηκε με βαρειές χρηματικές ποινές κι αργότερα με την ποινή του Θανάτου η Ελληνική Θρησκεία, η εισοδος στους ναούς, οι Θυσίες, η οποιαδήποτε πράξις λατρείας σύμφωνη με το Ελληνικόν πνεύμα.
Η εφαρμογή των νόμων αυτών , έγινε με σκληρό και απεχΘή τρόπο. Οι ίδιοι οι ιερείς πρωτοστατούσαν στο γκρέμισμα ναών , στις δολοφονίες Ελλήνων και εν τέλει στο διασυρμό του τρόπου ζωής του Ελληνισμού. Ο Λιβάνιος μέσα από τον περίφημο λόγο του "Περί Ιερών" προσπαΘούσε να συγκινήσει την σκληρή ψυχή του Θεοδόσιου . Ομως ο κύβος είχε ριφΘεί. Ο Ελληνισμός είχε ξεκινήσει πλέον για τα καλά την πορεία του μαρτυρίου του. Ενα πλήΘος ναών γκρεμίζεται εκ βάΘρων σε όλη την αυτοκρατορική επικράτεια. Χώροι απόδοσης σεβασμού προς το Θείο μετατρέπονται σε χαρτοπαικτεία, πορνεία, αποΘήκες. Σε ολόκληρη την επικράτεια χιλιάδες ναοί γκρεμίζονται. Υπάρχουν αναφορές για κατεστραμενους ναούς που φτάνουν τον απίστευτο αριΘμό των εκατό χιλιάδων . Ο αριΘμός αυτός αναφέρεται με κάΘε επιφύλαξη.
Μόνον στην κυρίως Ελλάδα, φαίνεται να υπήρξε μια μικρότερης ευτυχώς εκτάσεως καταστροφή, λόγω του ισχυρού ΕΘνικού φρονήματος των Ελλήνων που στους οδήγησε και σε αντίσταση κατά της ισχυρής Βυζαντινής εξουσίας.
Το τίμημα όμως δυστυχώς ήταν πολύ μεγάλο . Δεκέμβριος του 390 μ.Χ. ο ΓότΘος στρατηγός ΒοΘέριχος, αρχηγός της Βυζαντινής φρουράς της Θεσ/νίκης προσπαΘεί να επιβάλλει τον εκχριστιανισμό των Ελλήνων κατοίκων της πόλεως. Αποτέλεσμα η εξέγερσις του λαού που προσπαΘούσε απεγνωσμένα να κρατήσει την εΘνική και Θρησκευτική του ταυτότητα. Η Γ οτΘική φρουρά στην αρχή αιφνιδιάζεται και πολλοί στρατιώτες και αξιωματικοί σκοτώνονται. Oταν ο Θεοδόσιος πληροφορείται το συμβάν , με δολιότητα, τάχα για να εξευμενίσει τα πνεύματα, καλεί τον λαό της πόλεως στον ιππόδρομο για να παρακολουΘήσουν δήΘεν ιπποδρομία. Εκεί σε 3 μόνον ώρες κατασφάζει με την βοήΘεια των ΓότΘων πάνω από 7,000 Ελληνες (κατ' αλλους 15000) που δεν ήΘελαν να βαφτιστούν . Βέβαια η εκκλησία καταδίκασε τον Θεοδόσιο για την γενοκτονία αυτήν προκειμένου να προλάβει μια νέα γενικειμένη εξέγερση στις Ελληνικές επαρχίες της Αυτοκρατορίας. Τον τιμώρησε να μην μπορεί να εισέλΘει στην εκκλησία για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα και να μετανοήσει για την πράξη του. Ενδιαφέρουσα είναι η Θέση που κράτησε ο Θεοδόσιος απέναντι στην εβραίκή Θρησκεία. Το 393 μ.Χ. ορίζει ότι η εβραίκή Θρησκεία είναι ανεκτή και ότι δεν επιτρέπεται η καταστροφή των ιουδαίκών συναγωγών από τους χριστιανούς.Επί της βασιλείας του διαδόχου του Θεοδόσιου , Αρκάδιου , συνεχίζεται το έργο του προκατόχου του. Ο Αρκάδιος ήτο ανήλικος και ο επίτροπος του ήτο ο εβραίος Ρουφίνος.
Μάλιστα έγινε προσπάΘεια τότε να στεφΘεί αυτοκράτειρα η εβραία κόρη του Ρουφίνου η οποία προσπάΘεια όμως απέτυχε. Επί Αρκαδίου λοιπόν συμβαίνει και η μεγάλη επιδρομή του Αλαρίχου εναντίον της Ελλάδος.Το 395 μ.Χ. ο Αλάριχος αρχηγός των ήδη εκχριστιανισμένων (γύρω στο 380 από μοναχούς οπαδούς του αρειανισμού) Γ ότΘων τους οποίους ο ανΘέλλην Θεοδόσιος είχε εγκαταστήσει σαν "φοιδράτους" (συμμάχους) του στην Μοισία και την Θράκη , κινείται με απειλητικές διαΘέσεις προς την Κωνσταντινούπολη, αναζητώντας πλούτη και δόξα.Ο Ρουφίνος που όπως είπαμε πιο πάνω ήταν συμβουλάτωρ του Αυτοκράτορος Αρκαδίου, επίσης Ισπανού , όπως και ο Θεοδόσιος ο Α , για να γλιτώσει την πρωτεύουσα , αλλά και για να κάνει αντιπερισπασμό στις βλέψεις του Βάνδαλου στρατηγού της Β. Αυτοκρατορίας Στηλίχωνος, στρέφει τον Αλάριχο προς την Ελλάδα, μηνύοντας,τον ότι τα "ειδωλολατρικά" ιερά της κρύβουν αμύΘητα πλούτη.
ΑκολουΘούμενος από στίφη φανατικών μοναχών ο στρατός του Αλάριχου, σφάζει και σκλαβώνει - "τους μεν άνδρας ηβηδόν αποσφάτων , παίδας δε και γυναίκας αγεληδόν συνεπαγόμενος" - καταστρέφει, λεηλατεί, πυρπολεί και ερημώνει μια τελείωτη σειρά από πόλεις και οικισμούς, στο πέρασμά του προς την ανοχύρωτη νότια Ελλάδα μέσα από την Μακεδονία - όπου προξενεί τρομερές καταστροφές στο Δίον - και τη Θεσσαλία. Ταυτόχρονα με την επιδρομή του Αλάριχου ο Αρκάδιος διατάζει, όχι απλώς την καταστροφή, αλλά την ισοπέδωση ("ες έδαφος φέρειν") όλων των Ελληνικών ναών επιβάλλοντας.στην συνέχεια το υλικότους να χρησιμοποιηΘεί για την κατασκευή άλλων οικοδομημά των , έτσι ώστε να χαΘούν παντελώς τα ίχνη τους.
Ο Αλάριχος εν τω μεταξύ έφτασε το 396 στις Θερμοπύλες. Λίγο πριν φτάσει και εδώ είναι το αποκαλυπτικό γεγονός της συμμαχίας αυτής - ανήγγειλε την άφιξη στον ανΘύπατο Αντίοχο και τον αρχηγό της φρουράς των Θερμοπυλών Γ ερούσιο , ζητώντας να αφήσουν ελεύΘερα την δίοδό τou στην,υπόλοιπη Ελλάδα,πράγμα που αυτοί έκαναν: Ετσι οι βαρβαρόι'- με την .συνοδεία πάντα των μοναχών - πλημμυρίζουν Φωκίδα, Λοκρίδα, Βοιωτία, Αττική λεηλατούντες και κατασφάζοντες Ελληνες άνδρες γυναίκες και παιδιά αδιακρίτως. Στην Αττική ισοπεδώνουν το ναό της Δήμητρας και της Περσεφόνης στην Ελευσίνα Θανατώνοντας πιστούς και ιερείς που βρισκόταν εκεί. Τότε ΘανατώΘηκε και ο τελευταίος ιεροφάντης Ιλάριος, καΘώς επίσης και ο τελευταίος Λαδούχος ο ΑΘηναίος Λυκομήδης , οι οποίοι αφού βασανίστηκαν φρικτώς κάηκαν ζωντανοί.
Εδώ να ανοίξουμε μία παρένΘεση και να πούμε ότι ο τελευταίος Ελευσίνιος ιεροφάντης ήταν ο Νεστόριος , που καταγόταν από το πανάρχαιο γένος των Ευμολπίδων το οποίο για 2 περίπου χιλιετίες, διετήρησε το προνόμιο της πρωΘιερουργίας στα Μυστήρια.
Μια ημέρα του 380 μ.Χ .ο χριστιανικός όχλος επετέΘη στο ιερό της Ελευσίνος, βεβήλωσε ιερά σύμβολα και χώρους, κακοποίησε τους ΕΘνικούς και απείλησε με λυντσάρισμα τους σεβάσμιους γέροντες Νεστόριο και Πρίσκο.
Ο 95 ετών Νεστόριος γεμάτος αγανάκτηση γι' αυτόν τον εξευτελισμό ανακοίνωσε το οριστικό τέλος των Ελευσινίων μυστηρίων . καταγγέλοντας παράλληλα και την απαρχή της απέραντης νύχτας για την ανθρωπότητα. Ετσι για μεγάλο χρονικό διάστημα τα Ελευσίνια μυστήρια εσίγησαν όμως οι Ελληνες ΕΘνικοί, ανεβίωσαν τον Θεσμό τους, την τέλεση του οποίου ανέλαβαν ιερείς από τις Θεσπιές με το ΑΘηναικο γένος των Λυκομιδών που διατηρούσε το κληρονομικό προνόμιο της διαδουχίας.
Μετά την καταστροφή των Ελευσινίων ιερών ο Αλάριχος κατευΘύνεται προς την ΑΘήνα. Εκεί ενώ πολιορκούσε τα τείχη της είδε - σύμφωνα με τον ιστορικό Ζώσιμο - την ΑΘηνά Πρόμαχο και τον ήρωα της τροίας Αχιλλέα να στέκονται μπροστά στα τείχη. Η έκπληξη και ο φόβος που προκάλεσε αυτή εμφάνιση στον Αλάριχο ήταν τόσο μεγάλη, που είχε ως αποτέλεσμα να υποχωρήοει τρομαγμένος. Στην συνέχεια οι Γ ότΘοι εισέβαλαν στην Πελοπόννησο , όπου συνεχίζουν το "Θεάρεστο" έργο τους. Οι Βυζαντινοί τηρούσαν στάση Θεατή. Πρώτα καταστρέφονται η Κόρινθος, μετά το Αργος και τελευταία η Σπάρτη , πόλεις άλλοτε ξακουστές, μα τώρα αποδυναμωμένες χωρίς προνόμια και στρατό καταδικασμένες στην καταστροφή και τον όλεΘρο .Η ηρωίκή αντίσταση των Ελλήνων κατοίκων της Σ πάρτης δεν είχε άλλο αποτέλεσμα, παρά τον ένδοξο Θανατό τους .
Στη συνέχεια αυτός ο συμφερτός των αμαΘών και τυφλωμένων από το μίσος ισοπεδώνει τον ναό του Διός στην Νεμέα, τα Αρκαδικά ιερά της Λυκόσουρας , και τα περίλαμπρα ιερά της Ολυμπίας. Και οι καταστροφές Θα συνεχιζόταν εάν οι προσωπικές φιλοδοξίες του στρατηγού Στηλιχώνος , δεν τον έκαναν να παρακούσει τις εντολές του Αρκαδίου και να αποβιβαστεί στο Λέσαιο της ΚορίνΘου, όπου με μικρές σχετικά δυνάμεις μπόρεσε να κατατροπώσει τον Αλάριχο και να αποκόψει την υποχώρηση του δια μέσου της Κεντρικής Ελλάδος , αποδεικνύοντας βέβαια πόσο εύκολη Θα ήταν η εξαρχής αποφυγή αυτής της βαρβαρικής εισβολής αν ήΘελαν κάποιοι.
Ο Αλάριχος τότε αναγκάστηκε να στραφεί προς τα Βόρεια και έφτασε στην Ηπειρο δια μέσου της Πίνδου, όπου στην περιοχή των Αγράφων , υπέστη τεράστιες απώλειες από την αντάρτικη δράση των ορεσίβιων Ελλήνων .Κι όμως Ο Αρκάδιος δεν ντράπηκε να τιμήσει τον άνΘρωπο που λεηλάτησε τις Ελληνικές επαρχίες της Αυτοκρατορίας. Ετσι το 398 μ.Χ. του έδωσε τον τίτλο του "Στρατηγού του Ιλλυρικού Θέματος" .
Οταν το 408 μ.Χ. ανεβαίνει στον Θρόνο ο Θεοδόσιος ο Β' πολλοί Ελληνες πίστεψαν ότι θα περιόριζε αν όχι Θα σταματούσε τους διωγμούς αλλά η συνέχεια δεν τους δικαίωσε καΘόλου. Αποτέλεσμα της ανΘελληνικής πολιτικής και αυτού του Αυτοκράτορα ήταν η κατάργηση στην ΑΘήνα του Αρείου Πάγου, του Θεσμού των ΘεσμοΘετών και των υπολοίπων Ελληνικών 6ικαστηρίων. Στην Σπάρτη ομοίως καταργηΘήκαν όλοι οι πολιτειακοί Θεσμοί . Οι ναοί εξακολουΘούν να καταστρέφονται και το 429 με νέο διάταγμα ορίζεται ότι μπορούν να μετατρέπονται και σε χριστιανικές εκκλησίες.
Απαγογεύεται και πάλι η τέλεσις ιεροτελεστιών και εορτών , και με εμπρησμό καταστρέφεται ολοσχερώς ο Ναός του Διός στην Ολυμπία. Νέοι διωγμοί κατά των Ελλήνων ολοκληρώνουν το έργο του του αφελληνισμού της αυτοκρατορίας. Τραγικό Θύμα αυτών των διωγμών και η φιλόσοφος Υπατία, το 415 στην Αλεξάνδρεια, η οποία αφού συνελήφΘη στους δρόμους της πόλεως, από σωματοφύλακες του Πατριάρχου (Παραβολάνους) σύρθηκε δια της βίας μέσα σε ένα ναό , όπου αφού την γύμνωσαν και την κατακρεούργησαν , πέταξαν τα κομμάτια τω σώματός της,άλλα στην ψωτιά και άλλα στα σκυλιά.
Επί του Λέοντος του Α ( 457 - 474) νέοι διωγμοί κατά των Ελλήνων. Επί της Βασιλείας του Ζήνωνος, που ανέβηκε στον Αυτοκρα τορικό θρόνο το 474, έχουμε την επάνασταση του Λεόντιου ο οποίος μαζί με τον Ιλλο, αρχηγό του στρατού και τον Πομπιρέπιο , ΑΘηναίο φιλόσοφο, επιδιώκει την ανατροπή της χριστιανικής Θρησκείας και την επαναφορά των πατρίων Θεών .Αυτή η επανάσταση αποδεικνύει ότι το ηΘικό του Ελληνικού λαού, παρά τους συνεχείς διωγμούς , δεν έλεγε να ενδώσει στις απειλές και στις διώξεις. Δυστυχώς η έκβαση αυτής της επαναστάσεως ήταν ατυχής. Το 488 μ.Χ. 4 χρόνια μετά την έναρξη της έχουμε την Θανάτωση και των τελευταίων από τους υποκινητές της. Μετά τον Ιουστίνο (518 - 527) ο οποίος καταργεί το 521 τους Ολυμπιακούς αγώνες της Αντιοχείας οι οποίοι γινόταν , σε ένα καθεστώς ενδείας και ημιπαρανομίας, την σκυτάλη αναλαμβάνει ο Γιουτπράδα επί το Ελληνιστί Ιουστινιανός (527 - 565) ένας από τους μεγαλύτερους διώκτες του Ελληνισμού.Επί της βασιλείας του συμβαίνει και η περίφημος "στάσις του Νίκα" που τόσο έχουν παραποιηΘεί τα πραγματικά αίτια που την προξένησαν . Οι πράσινοι και οι Βενετοί αποτελούσαν τις δύο σηματικότερες ιπποδρομιακές φατριές την Κωνσταντινουπόλεως Η τρίτη ήταν οι Ρούσσοι. Ο Ιουστινιανός είχε ταχΘεί εξ αρχής κατά των πρασίνων.
Οι πράσινοι λοιπόν είχαν ταχΘεί κατά του χριστιανισμού και επιζητούσαν μια λογικότερη και ελληνιζουσα Θρησκεία, ταυτόχρονα με την εξάλειψη των σκληρων μέτρων και το σταμάτημα των διωγμών του Ιουστινιανού κατά των Ελλήνων. Ορισαν αρχηγό τους , τον Υπάτιο ανηψιό του Αναστάσιου και αφού πήραν με το μέρος τους και τους Βενετούς απελευΘέρωσαν τους κρατούμενους που είχαν στις φυλακές και εν συνεχεία τις πυρπόλησαν. Υστερα έκαψαν την χαλκή πύλη του παλατιού και την Αγία Σοφία. Και οι επιτυχίες θα συνεχίζονταν , εάν τελικά τα τεράστια λάΘη στρατηγικής των επαναστατών , δεν οδηγούσαν τον Ιουστινιανό από την , ταπεινωτική πανωλεθρία στην ανέλπιστη νίκη και σωστηρία αυτού , και του δόγματος που πρέσβευε.
Καταστολή της εξέργερσης, εκτέλεση του Υπάτιου και του αδελφού του, γενικές σφαγές και νέοι διωγμοί κατά των Ελλήνων από του Βυζαντινούς και τους βάρβαρους συμβούλους.
Σαράντα χιλιάδες νεκροί αρχικά , κλείσιμο των φιλοσοφικών σχολών , γκρέμισμα ναν . Η μάχη που Θα μπορούσε να είχε σημάνει την αναγέννηση του Ελληνισμού είχε χαΘεί.
Τα αποτελέσματα. Ανανέωσις όλων των νόμων κατά των Ελλήνων , με την προσεπιβολή της ποινής του Θανάτου. Αφαίρεση των κτημάτων των Ελλήνων και των Ελληνικών ναών υπέρ της χριστια νικής Θρησκείας και του δημοσίου ταμείου.
Το 529 κατάργηση της φιλοσοφικής σχολής των ΑΘηνών .
Ακόμα απηγόρευσαν στους διδασκάλους και το δικαίωμα να διδάσκουν . " Απαγορεύουμε να ασκούν διδασκαλία αυτοί που πάσχουν από την ιερόσυλη τρέλλα των Ελλήνων" (Ιουστινιανός κώδιξ 1, 11 , 10). Ο όρος Ελλην παίρνει τώρα καΘαρά, τον χαρακτηρισμό του "ανόσιου" και του "μυσαρού. Ακόμη τους κατήργησαν τα πολιτικά δικαιώματα και αργότερα τους απηγόρευσαν και να στρατεύονται. Ετσι ούτε συμμετοχή στα κοινά ούτε μεταβίβαση της περιουσίας τους.
Το 546 στην Κωνσταντινούπολη φυλακίστηκαν , βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν , γραμματικοί, ρήτορες , νομικοί και γιατροί με την κατηγορία ότι ήσαν Ελληνες. Το 562 νέος διωγμός και όπως λέει ο Μαλαλάς "Στην πρωτεύουσα συλλαμβάνουνε Ελληνες και αφού τους γυρίζουμε σε κοινή Θέα (διαπόμπευση) κάψανε στο Κυνήγιο τα βιβλία τους , τα αγάλματα και τις εικόνες των ελεεινών Θεών τους".
Στα 640 μ.Χ. έλαβε χώρα ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα εναντίον του Ελληνισμού. Η πυρπόλησις τηις ΒιβλιοΘήκης της Αλεξάνδρειας. Στην περίφημη βιβλιοθήκη της, ήταν συγκεντρωμένη ολόκληρη η Ελληνική σκέψις.Οταν οι Αραβες κατέκτησαν την πόλη, γενόμενοι δεκτοί ως ελευΘερωταί από την εβραίκή παροικία, οι επικεφαλείς της προέτρεψαν τον αγράμματο άραβα στρατηγό να κάψει την βιβλιθήκη με το αναπάντητο σόφισμα "αν τα βιβλία αυτά είναι σύμφωνα με το Κοράνι είναι άχρηστα. Αν είναι αντίΘετα τότε είναι επιζήμια".Εκεί μέσα χάΘηκαν σχεδόν τα 8/10 της Ελληνικής σκέψεως. Γλύτωσαν μόνο , όσα είχαν κατά καιρούς αντιγραφεί και ίσως αλλοιωΘεί.
Οι εβραίοι εκτός από το πνευματικό έγκλημα οργάνωσαν και την γενοκτονία του Ελληνισμού της Αλεξάνδρειας. Με ραδιουγρίες και των δύο ηγετών της εβραίκής παροικίας του Βενιαμίν και του Μουσάχα, οι άραβες εππείσΘηκαν και εξολόΘρευσαν με σφαγή τους Ελληνες της φημισμένης πόλεως.
Και φτάνουμε έτσι στο 692 μ.Χ. και στην περίφημη "Πένθεκτη σύνοδο" η οποία καταδίκασε τον εορτασμό των Καλένδων , των Βρουμαλίων , των Αθεστηρίων , καΘώς και τις "αισχρές εικόνες" των Ελλήνων πράγμα που εμμέσως πλήν σαψώς, μαρτυρεί κρούσματα κρυφής λατρείας , με χρήση αγαλμάτων .
Με την εμφάνιση της δυναστείας των χαζάρων ( οι οποίοι ήταν εβραίοι) και την έξαρση της διαμάχης εικονολατρών και εικονοκλαστών , έχουμε μια καινούρια διφορούμενη πραγματικότητα. Αυτή η πραγματικότητα δεν είναι μόνον Θρησκευτικής υφής, αλλά και κοινωνικοπολιτικής καΘώς ουσιαστικά εκφράζεται μέσα από την διαμάχη, των Ελληνικών επαρχιών της Αυτοκρατορίας που ασπάζονται τις εικόνες επηρεασμένες από την προγενέστερη παράδοση του Ελληνισμού και των ανατολικών επαρχιών που με ολότελα διαφορετική ψυχοσύνΘεση και επηρεαζόμενες από τον Ιουδαίσμό και τον ΜωαμεΘανισμό τις αντιμάχονται.
Αυτή είναι η μάχη που Θα κρίνει τελεσίδικα για το ποιά Θα είναι στο εξής η φυσιογνωμία αυτού του πολυεΘνικού οργανισμού που ονομάζεται Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Και βέβαια δεν είναι τυχαίο ότι κατά την διάρκεια της δυναστείας των χαζάρων και πιο συγκεκριμένα επί του Κωνσταντίνου του Ε , παρατηρείται μια εσκεμμένη τέλεια εγκατάλειψη του Ελληνικού χώρου , ως ερμαιου στις διαΘέσεις των βαρβάρων ολάβων .
Ο Κωνσσταντίνος ο Ε και οι υπόλοιποι εικονοκλάστες αυτοκράτορες Θεωρούσαν ότι με την κάΘοδο των σλαβικών ορδών και την εν συνέχεια όπως αυτοί πίστευαν - εμφάνιση του Ελληνικού στοιχείου Θα δημιουργούνταν ένα σοβαρό αντίρροπο στις εικονολατρικές διαΘέσεις των Ελλήνων .
Εδώ κάνουμε μία παρένΘεση και να πούμε ότι στην τόσο σκοτεινή για τον Ελληνισμό περίοδο στηρίχτθηκαν οι ανΘελληνικες Θεωρίες του Φαλμμεραϋερ , περί σλαβικής καταγωγής των νεοτέρων Ελλήνων . Ομως εκ των υστέρων απεδείχΘη ότι ο Φαλμμεραϋερ, ήτο πράκτωρ των Ρώσσων και ότι "έΘεσε την επιστήμη του εις την υπηρεσία του πανσλαβισμού" (Απόρρητα αρχεία των μυστικών υπηρεσιών της Βιέννης)
Πολλοί εδώ Θα βιαστούν να διαχωρισουν τους εικονολάτρες αυτοκράτορες και να τους αναγορεύσουν σε σωτήρες και Θεματοφύλακες του Ελληνισμού. Δυστιχώς οι πράξεις τους οδηγούνταν από φιλοδοξία και μόνο και χρησιμοποιούσαν τις προσδοκίες και τα οράματα ενός λαού , του Ελληνικού στην προσπάΘεια τους να κυριαρχήσουν και να εξουσιάσουν . Το 842 λοιπόν χρονιά που έγινε η οριστική αναστήλωση των εικόνων οι εορτασμοί των εικονολατρών συνοδεύτικαν από μια φρικτή τελετή αναΘεματισμών όπου ανάμεσα στους άλλους αναΘεματισμούς υπάρχει και ένας 'που αναΘεματίζει τους Ελληνες. Αυτό το ανάΘεμα , αυτή η προσβολή του Ελληνικού ονόματος και του πολιτισμού βρίσκεται ακόμη και σήμερα στο "Τριώδιο" και διαβάζεται την "Κυριακή της ΟρΘοδοξίας ". Ενας άλλος κανών που ψάλλεται προς τιμήν της αποκαταστάσεως των εικόνων και που περιλαμβάνεται στο "Συνοδικόν της ΟρΘοδοξίας και που αποδίδεται στον Θεόδωρο Στουδίτη , στρέφεται κατά του Ιωάννη Γραμματικού ο οποίος ήταν αρχικά ηγούμενος αλλά αργότερα έδειξε τάσεις αποστασιοποιήσεως από την χριστιανική διδασκαλία , τις οποίες επικρίνει ο κανών αυτός και τον χαρακτηρίζει ως "ίσον των ανοσίων Ελλήνων και ότι : υπερηφανευόταν για τα έργα τους που η i φωνή των δικαίων τα σκόρπισε δικαίως στους ανέμους"
Φτάνουμε έτσι στα τέλη πλέον του 9ου αι. όπου τότε έπαψε στα ελληνικά χώματα η τελευταία μαζική λατρεία των Ολύμπιων Θεών , εκείνη των απομονωμένων κατοίκων της μέσα Μάνης, που πρίν από ένα περίπου αιώνα είχαν αντισταΘεί επιτυχέστατα στην απόπειρα του πατριάρχη Κωνσταντινουπολεως Ταράσιου . Βέβαια όλους αυτούς τους αιώνες πάντα υπήρχε προσχώρηση στις Ελληνικές αξίες ανθρώπων της εκκλησίας όπως και της αυτοκρατορικής εξουσίας όμως τώρα αρχίζει και γίνεται συχνότερη με τρανό παράδειγμα αυτό του αυτοκράτορος Λέοντος του Σοφού (886 - 912 μ.Χ.). Ετσι έχουμε έναν λόγο του Κωνσταντίνου του, Συκελού κατά του Λεοντος, του οποίου αξίζει να σημειωΘεί, ότι ήταν μαΘητής , στον οποίον αναφέρει ότι "0 Λέων δίδαξε όλην την κοσμική επιστήμη για την οποία περηφανεύονταν οι αρχαίοι και έχασε την ψυχή του, σε αυτήν την Θάλασσα της ασέβειας" . Και ακόμη "0 αληΘινός Θεός δικαίως τον τιμώρησε (τον Λέων) για τον σαρκοσμό του προς αυτόν , γιατί ήταν ένας αποστάτης , ένας αποστάτης , ένας λάτρης του Δ ΙΑ " .
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι ο παραπάνω λόγος έχει γραφεί και ομιλεί για αυτοκράτορα λάτρυ του Διός τον 10ο αι. μ.Χ. σε μία εποχή δηλ. που οι περισσότεροι ιστορικοί Θεωρούν ότι η Ελληνική Θρησκεία και η φιλοσοφία έχουν εκλείψει παντελώς.
Τους επόμενους αιώνες αρκετοί διανοούμενοι επανακάλυψαν το Αρχαίο Ελληνικό πνεύμα - κυρίως στωικό και πλατωνικό - το οποίο βέβαια τους στοίχισε ήπιες η άγριες διώξεις ανάλoγα την κοινωνική δύναμη του εκάστου .
Εδώ τελειώνει αυτή η μακραίωνη περίοδος διώξεως του Αρχαίου Πνεύματος και όπως είδαμε ξεκίνησε μία εναγκάλιση του και το ζωoγόνo Ελληνικό πνεύμα άρχισε να κατακτάει ξανά την Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ετσι ο μισελληνισμός των χριστιανών έχει τώρα μετουσιωΘεί , παρά τις μανιώδεις αντιδράσεις ορισμένων φανατικών σε ένα συγκριτικό μοντέλο ορΘοδόξων και Ελληνικών απόψεων , με κυρίαρχο το Ελληνικό. Την συγκεκριμένη περίοδο η Βυζαντινή Αυτοκρατορία μετονομάζεται σε " Βασίλειο των Ελλήνων" . Βέβαια αυτό Θα μπορούσε να είχε γίνει πολύ νωρίτερα. oμως κάποιοι η δεν καταλάβαιναν η δεν ήΘελαν να καταλάβουν ότι η αυτοκρατορία θα μπορούσε να σωΘεί, μόνον χάρη στις δυνάμεις του Ελληνισμού.
Ετσι λαβωμένη πλέον Θα χαΘεί μερικούς αιώνες αργότερα. Είναι γνωστό όμως ότι ο τελευταίος Αυτοκράτωρ, ο προδωμένος Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έπεσε ηρωικώς στα τείχη της Πόλης ως "Αυτοκράτωρ των Ελλήνων" . Η Αυτοκρατορία μπορεί να μην σώΘηκε, όμως αυτή η αναγέννηση του Ελληνικού πνεύματος και η αφύπνιση της συνείδησης των Ελληνικών πληΘυσμών , όσoν αφορά την πραγματική φυλετική τους ταυτότητα σε αυτούς τους τελευταίους αιώνες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας , βοήΘησαν τους Ελληνες να αντέξουν στην νέα σκληρή δοκιμασία στην οποία Θα έμπαιναν τους επόμενους τέσσερις αιώνες . Την κατάκτηση απότους μογγόλους τούρκους. www.laconia.org

Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΔΙΟΣ

Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΔΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΥΡΙΝΗ (ΕΙΝΑΙ ΖΕΣΤΗ ΣΑΝ ΤΗ ΦΩΤΙΑ) (Η ΘΕΡΜΟΥΡΓΟΣ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΔΙΟΣ)

Ο Ζευς, ο ύψιστος των Θεών, έχει πολλά ονόματα που σημαίνουν Αγάπη (Ο Ζευς είναι Αγάπη). Για καμμία άλλη ιδιότητα του Διός (δικαιοσύνη, ισχύς, κλπ.) δεν υπάρχουν τόσα πολλά επίθετα όσα για την Αγάπη:
Ο « ΦΙΛΙΟΣ ΖΕΥΣ» (φιλώ=αγαπώ) δηλαδή ο Ζευς που είναι Αγάπη και που ευνοεί κάθε εκδήλωσή της. Συχνά επικαλούνταν το Φίλιο Ζευ λέγοντας μόνο το επίθετο: (μα τον Φίλιο, νη τον Φίλιο, προς Φιλίου κλπ). Υπήρχαν και ναοί αφιερωμένοι στον Φίλιο Ζευ, όπως π.χ. στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας ( Παυσανίας 8.31), στην Αθήνα, την Επίδαυρο, την Πέργαμο, κλπ.
Το επίθετο φίλιος-φιλία έχουν και άλλοι θεοί: «Φίλιος Ερμής», «Φίλιος Έρως», «Φιλία Φύσις», «Φίλιος Απόλλων», «Φιλία Νύξ»κλπ.
Ο « Φιλήσιος Δίας» (Με την ίδια ακριβώς έννοια με τον: Φίλιο Δία). Το ίδιο επίθετο έχει επίσης ο Απόλλων: «Φιλήσιος Απόλλων».
Ο « Ζευς Εταιρείος» (εταιρείος = πλήρης Αγάπης προς τον άλλον) (έτερος = ο άλλος, προυποθέτει ύπαρξη δύο μερών) . Ο Ζευς Εταιρείος είναι προστάτης της Αγάπης μεταξύ των ανθρώπων, της φιλίας, της συναδέλφωσης και επίσης της κοινωνικής οργάνωσης των ανθρώπων. Στη Μαγνησία και στη Μακεδονία εορτάζονταν προς τιμήν του τα «εταιρίδεια»(εορτή του Εταιρείου Διός) (Ηγήσανδρος εν (Υπομνήμασι) παρ Αθην. 572D).
O « Εταίριος Δίας» (με την ίδια έννοια).
Ο « Εταιρήιος Δίας» (με την ίδια έννοια).
Ο « Εταιρίδας Ζευς» (με την ίδια έννοια).
Ο « Ζευς Φίλος» (φίλος = αγαπημένος, αγαπητός, φιλώ = αγαπώ).
Ο « Ζευς Οικείος» είναι προστάτης της οικειότητας, της Αγάπης και της Φιλίας που πρέπει να αισθάνονται οι άνθρωποι στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.
(Τα πολλά επίθετα του Διός σε σχέση με την έννοια της Αγάπης απλά υπενθυμίζουν και υπογραμμίζουν αυτό το δεδομένο).
Ο « Πρευμενής Δίας» δηλαδή ο πράος, ευμενής, ο φίλα διακείμενος, ο αγαθός.
Ο « Ξένιος Δίας» (ο οποίος αναφέρεται στην καλή αντιμετώπιση, την καλή προδιάθεση και φιλική, αγαπητική συμπεριφορά και στάση προς τον ξένο, καθώς επίσης και στη φιλοξενία αλλά και στην φροντίδα η περιποίηση φίλου η ξένου.
Επίσης, «ξενία» είναι η φιλική σχέση μεταξύ πόλεων η εθνών. Ο Δίας είναι ο δημιουργός και προστάτης των φιλικών σχέσεων μεταξύ εθνών και πόλεων).
Ο « Ξείνιος Ζευς» (με την ίδια έννοια).
Ο « Πολυξενώτατος Ζευς» (με την ίδια έννοια).
Ο « Εύξεινος Δίας» (με την ίδια έννοια).
Ο « Ομονώος Ζεύς»(από τη λέξη: ομόνοια) φέρνει στους ανθρώπους ομόνοια, σύμπνοια, συμπόρευση.
Ο « Ομολώιος Ζευς» (από το: ομολογία = ομόνοια). Στη Θεσσαλία και στη Βοιωτία (Στον Ορχομενό και στη Θήβα) εορτάζονταν τα Ομολώια (εορτές του Ομολωίου Διός).
Το ίδιο επίθετο έχει και η Δήμητρα: «Ομολώια Δήμητρα».
O « Ζεύς Ομολούιος» (έχει την ίδια έννοια με το: ομονώος, ομολώιος).
Ο « Πίστιος Ζευς» (πίστις = η εμπιστοσύνη, δηλαδή ο Δίας που προάγει την εμπιστοσύνη μεταξύ των ανθρώπων, την καλή πίστη ).
Ο « Θεόταιρος Ζευς» (θεός και εταίρος, θεός – εταίρος, δηλαδή ο φίλος ανθρώπων και θεών).
Ο « Φρατρίος Ζευς» (φράτηρ = αδελφός, Φρατρίος Ζευς = Αδελφικός Ζευς) δηλαδή ο Δίας που προστατεύει και δημιουργεί κάθε συναίσθημα αδελφοσύνης, αδελφότητας μεταξύ των ανθρώπων. Για το λόγο αυτό, ο Φατρίος Ζευς συνέχει, (είναι το συνεκτικό στοιχείο) μιας οικογένειας, μίας ομάδας, μίας αδελφότητας, ενός γένους, ενός λαού.
Ο « Φατρίος Ζευς» (με την ίδια έννοια).
Ο « Έκαλος Ζευς» Λατρεία του Διός, ως θεού της αγάπης και της φροντίδας για τον συνάνθρωπο, της φιλοξενίας, πολύ συγγενής προς την λατρεία του Διός Ξενίου. (Εκάλη, ήταν μια υπέργηρη γυναίκα που περιποιήθηκε και φιλοξένησε τον ήρωα Θησέα, όταν αυτός κουρασμένος από μια καταιγίδα, αναζήτησε φιλοξενία, και ενώ πήγαινε να αντιμετωπίσει τον ταύρο του Μαραθώνος. Η Εκάλη, έταξε στον Δία για την αίσια επάνοδο του ήρωα, όπως και έγινε, αλλά η ίδια, δεν πρόλαβε να τον δει γιατί πέθανε πρίν την επιστροφή του).
Ο « Εκαλείος Δίας» (Με την ίδια έννοια).
Ο « Εκαλήσιος Δίας» (Με την ίδια έννοια).
Ο « Ομαγύριος Ζεύς» (συνάγων,συνενώνων, συναθροίζων, συγκαλών) Ο Ζευς δηλαδή που φέρνει κοντά τους ανθρώπους.
Ο « Ομηγύριος Ζευς» (με την ίδια ακριβώς έννοια).
Ο « Πρόξενος Δίας» (1) δημιουργών και εφορεύων επι της επισήμου χαρακτήρος λαμβάνουσας φιλίας μεταξύ μιας πόλεως και ενός ξένου, ενός πλέον γενομένου δημόσιου φίλου. Για παράδειγμα, οι Αθηναίοι και ο Αλέξανδρος ο Ά της Μακεδονίας (Ηρόδ.8.136,143) 2) προστάτης, βοηθός, επίκουρος προς τους ανθρώπους).
Ο « Ειρηναίος Ζευς» που δημιουργεί την ειρήνευση στους ανθρώπους, η οποία δεν είναι μόνο η αποφυγή πολέμου, αλλά και η κοινωνία εν Αγάπη.
Ο « Φιλότεκνος Δίας». Ο Δίας που αγαπάει τα παιδιά του. Παιδιά του Διός είναι οι θεοί και οι άνθρωποι.(Ο Όμηρος αποκαλεί τον Δία: «Πατήρ ανδρών θεών τε» (Πατέρα θεών και ανθρώπων). Επίσης, ο Δίας έχει το επίθετο: « Ζεύς Πατήρ», που δείχνει και αυτό το επίθετο αυτή την σχέση Αγάπης και στοργής με τα παιδιά του, τους ανθρώπους. Η επίκληση του Διός πολύ συχνά ξεκινάει στους ύμνους και στις προσευχές με το: «Ζευ Πάτερ».
Ο φιλεύσπλαχνος Δίας είναι προστάτης των πιο ευπαθών ομάδων των ανθρώπων και όλων των ανθρώπων που βρίσκονται σε μια αδυναμία, σε αδύνατη θέση. Είναι προστάτης των φτωχών, των ξένων «είναι του Διός όλοι οι φτωχοί και οι ξένοι» (Όμηρος, Οδύσσεια). Επίσης, αποκαλείται: « Φύξιος» γιατί είναι προστάτης των φυγάδων, « Ασυλαίος» (ο παρέχων άσυλο). « Ικέτας» γιατί είναι προστάτης των ικετών, « Ικέσιος» (θεός της συγχώρεσης) και « Ικετήσιος».Με όμοια σημασία: « Ικτήρ», « Ικταίος», « Αφίκτωρ» (ικτήρ = ικέτης). Ο « Προστροπαίος Ζεύς»: Λατρεία του Διός, ως θεού που δέχεται με ευμένεια τις προσευχές, τα αιτήματα και τις ικεσίες των ανθρώπων.Ο « Προστρόπιος Ζευς» (με την ίδια έννοια με τον Προστροπαίο Δία). Είναι επίσης προστάτης των ταπεινών, των καταφρονεμένων και των κατατρεγμένων. Όταν ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος ρωτήθηκε: Με τι ασχολείται ο Δίας; Απάντησε: « Με το να υψώνει τους ταπεινούς και να χαμηλώνει τους αλαζόνες» (Διογένης Λαέρτιος. Βίοι Φιλοσόφων. Α,69).
Επίθετα του Διός που επίσης είναι δηλωτικά Αγάπης είναι: Ο « Δίας Σωτήρ» (ως έμπρακτη εκδήλωση Αγάπης).Ο « Δίας Σαώτης» (με την ίδια έννοια με το: Σωτήρ. Σαώτης = Σωτήρ). Ο « Ζευς Μειλίχιος» (πράος,πραυντικός) κλπ.(προς τιμήν του Μειλιχίου Διός ετελούντο τα Διάσια στην Αθήνα (Θουκ.1.126).Ο « Μείλιχος Δίας» (με την ίδια έννοια). Ο « Μηλείχιος Δίας» (με την ίδια έννοια).Ο « Δίας Μελισσαίος» (έχει την ίδια έννοια με τον: Δία Μειλίχιο, Μείλιχο Δία, Μηλείχιο Δία).Ο « Ζευς Πανήμερος» (ο απολύτως ήμερος, ο πράος).Ο « Ζευς Πανάμαρος» (με την ίδια έννοια με το: Ζευς Πανήμερος).Ο « Ζευς Παναμέριος» (με την ίδια έννοια). Ο « Ζευς Πανημέριος» (με την ίδια έννοια).Ο « Ζευς Ημέριος» δηλαδή ο Ζευς που εξημερώνει.Ο « Ημεράσιος Δίας» (με την ίδια έννοια).Ο « Ζευς Ήπιος». Ο « Ζευς Ερκείος» που είναι προστάτης της αγάπης ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας (όπως και η Εστία). (Ερκείος, από το:Έρκος = προαύλιο, γιατί το άγαλμά του ήταν τοποθετημένο σε κάθε σπίτι στο κεντρικό προαύλιο γύρω από το οποίο αναπτύσσονταν τα δωμάτια στο αρχαίο ελληνικό σπίτι).O « Δίας Μεσέρκειος» (με την ίδια έννοια). Ο « Ομόριος Ζευς» είναι ο προστάτης της καλής γειτονίας, της αγάπης και της φιλίας μεταξύ των γειτόνων (ομού και όριον, όμορος = ο γειτονικός). Ο « Ομάριος Δίας» (Με την ίδια έννοια). Ο « Ζεύς Αγαθός» (ως σύνοψη της αγαθής και αγαθοποιού υποστάσεως, ταυτότητος του Διός).Ο « Ζευς Άγιος»και ο « Ζευς Τέλειος» (κάθε ένα από τα δύο αυτά επίθετα ως κορύφωση και πηγή κάθε αρετής, αγιότητος και τελειότητος). (Σχετική επιγραφή: «Διί Αγίω»). Ο « Ζευς Αρωγός» (αρωγός = βοηθός) δηλαδή ο Ζευς που βοηθάει, προστατεύει και συντρέχει τους ανθρώπους. Ο « Ζευς Επίκουρος» (με την ίδια έννοια: επίκουρος = βοηθός). Ο « Δίας Αγνός» (αγαθός, αγνός). Ο « Άριστος Δίας» (ο ως προς όλα άριστος). Ο « Αρισταίος Δίας» (με την ίδια έννοια με τον Άριστο Δία).
-«..ο Ζεύς, δηλαδή το αγαθόν και το άριστον» Ορφεύς (Ορφικά. αποσπ. 107).
-«Ζευ, μεγάλαι δ’ αρεταί θνατοίς έπονται εκ Σέθεν» Πίνδαρος (Ισθμιονικ.Γ,4-5). Ζευ, οι μεγάλες αρετές έρχονται στους θνητούς από Σένα.
-«.. Ζευ…συ και τα περισσά επίστασαι άρτια θείναι και κοσμείν τα άκοσμα, και ου φίλα σοι φίλα εστιν…» Κλεάνθης (Ύμνος εις Δία) (Ο Κλεάνθης είναι στωικός). Δία…εσύ γνωρίζεις πώς να ανάγεις στο μέτρο κάθε υπερβολή, να επιβάλλεις τάξη σε κάθε τι το άτακτο, και να εγκαθιδρύεις την Αγάπη ανάμεσα σε όσα δεν έχουν αγάπη μεταξύ τους (προς άλληλα).
-«( Ο Δίας)..Φίλιος δε και Εταιρείος (ονομάζεται) ότι πάντας ανθρώπους συνάγει και βούλεται φίλους είναι αλλήλοις» Δίων Χρυσόστομος (Or.12) Ο Δίας Φίλιος και Εταιρείος ονομάζεται γιατί όλους τους ανθρώπους ενώνει και επιθυμεί να είναι αγαπημένοι μεταξύ τους.
-«Δικαιόσυνος Ζεύς: ο επί τοίς δίκαιά τε και άδικα δρώσι τεταγμένος. Ώσπερ και <ο> επί τοίς μείλιχα Μειλίχιος και ο επί τοίς φίλα Φίλιος» Φρύνιχος (Praeparatio sophistica (epitome) 61,5-7)…Ο Ζευς…ο ταγμένος σε όσα σχετίζονται με την Αγάπη λέγεται Φίλιος.
-«Ο θεός ο δικός μας είναι ειρηνικός και σε όλα πράος, όπως αρμόζει να είναι ο θεός που εφορεύει σε μια Ελλάδα σε ομόνοια και χωρίς εσωτερική αναταραχή. Γι αυτό δίνουμε όψη ήρεμη και σεμνή και χωρίς λύπη σ αυτόν που παρέχει τα πάντα και τον πλούτο και τη ζωή, τον κοινό των ανθρώπων πατέρα και σωτήρα και φύλακα…Γιατί ο Ζευς είναι ο μόνος από τους θεούς που αποκαλείται Πατήρ και Βασιλιάς, αλλά και Πολιεύς και Ομόγνιος και Φίλιος και Εταιρείος και επίσης Ικέσιος και Ξένιος και Επικάρπιος. Και χιλιάδες άλλα έχει επικλητικά ονόματα, που δείχνουν την αγαθοποιό του δύναμη. Και ονομάστηκε Βασιλιάς εξαιτίας της εξουσίας και της δύναμής του. Και Πατήρ για τη φροντίδα που δίνει στον άνθρωπο και για την πραότητά του. Και Πολιεύς γιατί είναι ο προστάτης του νόμου και του κοινού οφέλους. Ομόγνιος για τη συγγένεια θεών και ανθρώπων, Φίλιος δε και Εταιρείος γιατί όλους τους ανθρώπους ενώνει και επιθυμεί να είναι αγαπημένοι μεταξύ τους και κανείς να μην είναι εχθρός ή πολέμιος κανενός. Ικέσιος λέγεται επειδή εισακούει και είναι ελεήμων σε όσους δέονται προς αυτόν και Φύξιος γιατί καταφύγιο προσφέρει μακρυά από τα κακά, αλλά και Ξένιος, γιατί δεν πρέπει να παραμελούμε τους ξένους, ούτε και να θεωρούμε αλλότριο κανέναν ανάμεσα στους ανθρώπους. Τέλος Κτήσιος και Επικάρπιος αποκαλείται, καθώς αυτός είναι ο αίτιος και ο δοτήρ του πλούτου και της δύναμης» Δίων Χρυσόστομος.
-«Ου θέμις εστί ξένον ατιμήσαι προς γαρ Διός εισίν άπαντες ξείνοι τε πτωχοί τε» Όμηρος (Ξ, 57). Πρεπούμενο δεν θα ταν να μην τιμήσω ξένο γιατί είναι του Δία όλοι οι φτωχοί και οι ξένοι.(τους προστατεύει ο Δίας).
-«Προς γαρ Διός εισιν άπαντες ξείνοι τε πτωχοί τε» Όμηρος (Οδ.Ζ 208).
-« Ο Ζεύς όσων ηγάπησε την ψυχήν, τους μετέβαλε εις αθανάτους θεούς».Ξενοφών (Συμπόσιον, 8,30).
-«Τα τοίνυν όλα περιέχων ο Ζεύς… Εικότως άρα φιλίας εστίν αίτιος τοις δημιουργήμασι και ομολογίας.» Πρόκλος ( Υπ. Στον Τιμ.του Πλ. 28c,32c, Υπόμ. Στον Αλκ.I 103ap. 376,19 Cous.2 vs 10). Λοιπόν, επειδή ο Ζεύς περιέχει τα πάντα… Άρα, κατά φυσικόν λόγο , είναι αίτιος της Αγάπης που συνδέει τα δημιουργήματα και της αρμονικής μεταξύ τους συμφωνίας.
Έχουμε ήδη προαναφέρει 30 και πλέον επίθετα του Διός που σημαίνουν Αγάπη.Η Αγάπη του Διός είναι πύρινη, είναι ζεστή σαν τη φωτιά. Στα Ορφικά κείμενα έχουμε περιγραφή του πύρινου χαρακτήρα του Διός. «Το καθαρότατον και κορυφαιότατον άτε διαυγές όν πύρ Ζήνα ωνόμασαν δια την εν αυτώι ζέουσαν φύσιν…. πυρώδης ουσία ζωτική….Τήι ούν ιδίαι θερμότητι ο Ζεύς – τουτέστιν η ζέουσα ουσία..» Ιερώνυμου και Ελλάνικου Θεογονία (56). Το καθαρότατον και υψούμενον στα ανώτατα πεδία του χώρου διαυγές πυρ Δία ωνόμασαν, χάριν του θερμοτάτου και εμπύρου χαρακτήρος της φύσεώς του...πυρώδης ουσία πλήρης ζωής και ισχύος….με την έμφυτη θερμότητά του ο Ζεύς – δηλαδή η υπέρθερμος ουσία..».Ο Ζευς έχει τα επίθετα: «Φλογόεις», «Πυρσαγεύς», «Πυρίδρομος», «Πυρίβρομος», «Πυριβρεμέτης», «Πυρόεις», «Πάμφλεκτος», «Πυρφόρος» ως ο Θεός που ταυτίζεται με το κοσμικό πύρ.
(Μην ξεχνάμε, επίσης, ότι το όνομα Ζευς ετυμολογείται είτε εκ του ζεύγνυμι, είτε εκ του ζέω (ζέσις) το οποίο τρέπεται εις Ζευς, όπως το τρέφω εις τροφεύς και το πέρθω εις Περσεύς).Για τον πύρινο χαρακτήρα του Έρωτος, ο Ορφεύς λέει: «..όν Φάνητα Ορφεύς καλεί, ότι αυτού φανέντος το πάν εξ αυτού έλαμψεν, τώι φέγγει του διαπρεπεστάτου των στοιχείων πυρός εν τώι υγρώι τελεσφορουμένου» Ιερώνυμου και Ελλάνικου Θεογονία (56). ….(για τον Έρωτα)…τον οποίο ο Ορφεύς ονομάζει Φάνητα, διότι, αφ’ ότου ενεφανίσθη, εξ αυτού έλαμψε το σύμπαν, με το φέγγος του πλέον εξόχου και θαυμαστού απ’ όλα τα στοιχεία: εκείνου του Πυρός, που γεννάται και μεγαλύνει και τελειούται μέσα στου υγρού την κοιτίδα.Είδαμε λοιπόν τον πύρινο χαρακτήρα της Αγάπης του Διός, και επίσης του Έρωτος. Ο Φιλόλαος, επίσης, μας λέει ότι στο κέντρο του Όντος, που ταυτίζεται με το σύμπαν και το Θεό (που ονομάζεται Δίας, κατ’ άλλους Νούς, κατ’ άλλους Ειμαρμένη, κλπ. όπως λέει ο Ζήνων ο Κιτιεύς) υπάρχει άσβεστη φλόγα, το «κεντρικόν πύρ».Ο Στοβαίος αναφέρει (Ανθολόγιο,1,22,1): «Ο Φιλόλαος τοποθετεί το πύρ στο μέσον, στο κέντρο. Το ονομάζει εστία των πάντων, οίκον του Διός, μητέρα των θεών, βωμό και συνοχή και μέτρο φύσεως. Επίσης τοποθετεί ένα δεύτερο πύρ, ανώτατο όλων, που περιέχει μέσα του τον κόσμο. Το κέντρο, λέει, είναι από την φύση του πρώτο, γύρω απ’ αυτό τα δέκα διαφορετικά σώματα εκτελούν τον ομαδικό τους χορό». Έτσι, ο συνειρμός ανατρέχει στην θερμότητα, την θέρμη ως το κατ εξοχήν στοιχείο της Αγάπης, και ως εκ τούτου, αποδίδεται ως εικόνα από τον Φιλόλαο η θερμή Αγάπη του ανώτατου όντος ως πύρινη (η Αγάπη συνδέεται, ταυτίζεται με την φωτιά).Η ύπαρξη ενός τέτοιου πυρώδους κέντρου συμβολίζεται από την ιερή και άσβεστη εστία κάθε βωμού και ναού, αποτελώντας την έδρα της τιμώμενης θεότητος σε κάθε οικία με την κεντρική εστία, όπου η οικογένεια μαζευόταν γύρω από την φωτιά, αλλά και απ’ το άσβεστο πύρ του Πρυτανείου.
Έτσι, γενικώς η εστία (με την φωτιά) είναι μια καθολική συμβολική παρουσίαση της θερμής από Αγάπη καρδιάς (κέντρου) του ανώτατου θείου όντος που ταυτίζεται με το σύμπαν. Παρόμοιο είναι και το νόημα της χρήσης της ιερής δάδας στις ιερές τελετές και τα δρώμενα (λαμπαδηδρομίες, κλπ).«Και τα αγάλματα και οι βωμοί και η διατήρηση της άσβεστης φωτιάς και γενικώς όλα τούτα καθιερώθηκαν από τους πατέρες μας, σύμβολα της παρουσίας των θεών» Μέγας Ιουλιανός (Επιστολαί,89β,293). Ο Ηράκλειτος επίσης, χαρακτηρίζει το σύμπαν: «πυρ αείζωον, απτόμενον μέτρα και αποσβεννύμενον μέτρα» (φωτιά αιώνια που ανάβει με μέτρο και σβύνει με μέτρο).«Ο Ίπασσος ο Μεταποντίνος και ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος λένε, ότι το σύμπαν είναι ένα, κινούμενο και πεπερασμένο, και το πύρ θεωρούν ως την αρχή των όλων αλλά και των όντων, και δημιουργούνται τα όντα από την φωτιά με πύκνωση και αραίωση, ενώ διαλύονται και πάλι στο πύρ» (Αριστοτέλης, Μετά τα φυσικά, 984α).
Ο Δημόκριτος αποκαλεί τον Θεό νού πύρινο και σφαιροειδή «Δημόκριτος νούν τον θεόν εν πυρί σφαιροειδεί» (Αέτιος, Περί θεού,302,13).
Για τους Πυθαγόρειους η αρχή της γενέσεως του σύμπαντος έγινε απ’ το πύρ και το πέμπτο στοιχείο μαζί, τον αιθέρα «Άρξασθαι δε την γένεσιν του κόσμου από πυρός και του πέμπτου στοιχείου» (Αέτιος, Πόθεν τρέφεται ο κόσμος, 333,19).
Ο Αέτιος μας πληροφορεί ότι για την πυρώδη φύση της ψυχής μίλησαν ο Παρμενίδης, ο Ίπασσος, ο Ηρακλείδης, ο Λεύκιππος και οι Στωικοί.
«Πύρ γεννώμεθα, δια πυρός οδεύομεν» Πρόκλος.
Ο Παρμενίδης, λέει ότι το γήρας επέρχεται από την έλλειψη του θερμού στοιχείου «Παρμενίδης γήρας γίνεσθαι παρά την του θερμού υπόλειψιν» (Αέτιος, Περί τροφής, 443,8).
Ο Αριστοτέλης επίσης μιλάει για το πρώτο «ενυπάρχον πύρ» (Μετά τα φυσικά, 1052,9) και ο Θεόφραστος για την «θερμότητα της πρώτης σφαίρας».
Ο Πλάτων λέει: «Το Πρώτο Αγαθό είναι άρρητο, αλλά όταν έρχεσαι μαζί του σε επαφή κατ’επανάληψη, άξαφνα, είναι λες και αναπηδά μέσα από το πυρ το φως και αναδύεται μες στην ψυχή»
Κείμενο της ομάδας Ελλήνων στο θρήσκευμα "Αρκαδία".